ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม  ธรรมศึกษาชั้นโท พ.ศ. ๒๕๔๖

๑. กัมมัฏฐานข้อใด เกี่ยวกับปัญญา ?

1. สมถกัมมัฏฐาน
2. วิปัสสนากัมมัฏฐาน
3. อสุภกัมมัฏฐาน
4. อนุสสติกัมมัฏฐาน

๒. เพื่อให้เกิดสมาธิในการเรียน ควรปฏิบัติตามหลักธรรมใด ?

1. ปัญญา
2. วิจารณญาณ
3. สมถะ
4. วิปัสสนา

๓. ผู้ที่ชอบเล่นเกมส์คอมพิวเตอร์ ชื่อว่าหลงยึดติดในอะไร ?

1. กิเลสกาม
2. วัตถุกาม
3. กามตัณหา
4. ภวตัณหา

๔. พระพุทธเจ้าทรงยกย่องการบูชาแบบใด ว่าเป็นเลิศ ?

1. อามิสบูชา
2. ปฏิบัติบูชา
3. สักการบูชา
4. พุทธบูชา

๕. การกล่าวต้อนรับด้วยคำไพเราะ ชื่อว่าปฏิบัติตามหลักธรรมใด ?

1. อามิสบูชา
2. ปฏิบัติบูชา
3. อามิสปฏิสันถาร
4. ธัมมปฏิสันถาร

๖. การกำหนดลมหายใจเข้าออก พร้อมกับบริกรรมว่า “ พุทโธ ” จัดเป็นกรรมฐานใด ?

1. อานาปานสติ
2. พุทธานุสสติ
3. กายคตาสติ
4. ข้อ 1 และ 2 ถูก

๗. ผู้ประกอบด้วยวิหิงสาวิตก มักมีพฤติกรรมเช่นไร ?

1. เที่ยวอาบอบนวด
2. เล่นเกมส์คอมพิวเตอร์
3. ชวนเพื่อนหนีเรียน
4. รังแกคนอื่น

๘. ผู้ประกอบด้วยอพยาบาทวิตก มักมีพฤติกรรมเช่นไร ?

1. หวังดีต่อเพื่อน
2. ให้เพื่อนลอกการบ้าน
3. ชวนเพื่อนไปวัด
4. หนีเรียนไปเฝ้าไข้นักร้องดัง

๙. ไฟเผาใจมนุษย์ ๓ อย่าง มีอะไรบ้าง ?

1. ราคะ ตัณหา อิจฉา
2. ราคะ อิจฉา โทสะ
3. ราคะ โทสะ โมหะ
4. ตัณหา อิจฉา โทสะ

๑๐. ทำบุญเพราะอยากให้คนสรรเสริญ จัดเข้าในข้อใด ?

1. โลกาธิปไตย
2. ธัมมาธิปไตย
3. อัตตาธิปไตย
4. ประชาธิปไตย

๑๑. ข้อใดเป็นความหมายของ “ ญาณ ” ?

1. สมาธิชั้นสูง
2. ปัญญาหยั่งรู้
3. อิทธิฤทธิ์
4. การบรรลุธรรม

๑๒. ฆ่าตัวตายเพราะอกหัก จัดเป็นคนมีตัณหาประเภทใด ?

1. กามตัณหา
2. ภวตัณหา
3. วิภวตัณหา
4. ราคะตัณหา

๑๓. ความอยากเป็นนั่น อยากเป็นนี่ เรียกว่าอะไร ?

1. กามตัณหา
2. ภวตัณหา
3. วิภวตัณหา
4. กิเลสตัณหา

๑๔. ข้อใด ทำให้พระองค์เป็นพระพุทธเจ้าอย่างสมบูรณ์ ?

1. โลกัตถจริยา
2. พุทธัตถจริยา
3. ญาตัตถจริยา
4. อัตถจริยา

๑๕. ข้อใด กล่าวความหมายของวัฏฏะได้ถูกต้องที่สุด ?

1. ได้รับวิบากเพราะกิเลสเกิดขึ้น
2. กิเลสเกิดขึ้นแล้วให้ทำกรรม
3. ทำกรรมแล้วกิเลสจึงเกิด
4. กิเลสเกิดจึงมีวิบากตามมา

๑๖. มนุษย์เวียนว่ายตายเกิด เพราะเหตุใด ?

1. เพราะมีกิเลสตัณหา
2. เพราะทำกรรมชั่ว
3. เพราะรับผลกรรม
4. เพราะมีกิเลส กรรมและวิบาก

๑๗. คำว่า “ สิกขา ” ในพระพุทธศาสนา มีความหมายว่าอย่างไร ?

1. เรียนหนังสือ
2. ฝึกหัดไตรทวาร
3. รักษาศีล
4. ฝึกสมาธิ

๑๘. การบำเพ็ญสมถภาวนา ตรงกับสิกขาข้อใด ?

1. อธิสีลสิกขา
2. อธิจิตตสิกขา
3. อธิปัญญาสิกขา
4. ไตรสิกขา

๑๙. อานิสงส์ของการปฏิบัติตามหลักไตรสิกขา คือข้อใด ?

1. กำจัดกิเลส
2. ประหยัดอารมณ์
3. สะสมความสงบ
4. ปรารภความเพียร

๒๐. ความหมายของข้อใด ถูกต้อง ?

1. ศีลกำจัดกิเลสอย่างละเอียด
2. ปัญญากำจัดกิเลสอย่างกลาง
3. ฌานกำจัดกิเลสอย่างละเอียด
4. สมาธิกำจัดกิเลสอย่างกลาง

๒๑. ผู้ไม่คิดจองเวรผู้อื่น ชื่อว่าประพฤติอปัสเสนธรรมข้อใด ?

1. พิจารณาแล้วเสพ
2. พิจารณาแล้วอดกลั้น
3. พิจารณาแล้วเว้น
4. พิจารณาแล้วบรรเทา

๒๒. ข้อใดเป็นความหมายของ “ อัปปมัญญา ” ?

1. ปฏิปทาของท่านผู้ใหญ่
2. ปฏิปทาของพระอรหันต์
3. มีสัตว์หาประมาณมิได้
4. มีสัตว์เจาะจงเป็นอารมณ์

๒๓. โสดาบัน แปลว่าอะไร ?

1. ผู้ประเสริฐสูงสุด
2. ผู้ไกลจากกิเลส
3. ผู้ไม่มาสู่โลกนี้อีก
4. ผู้ถึงกระแสนิพพาน

๒๔. พระอริยบุคคลระดับที่ ๓ เรียกว่าอะไร ?

1. พระอรหันต์
2. พระอนาคามี
3. พระโสดาบัน
4. พระสกทาคามี

๒๕. ปริญญา เป็นกิจของอริยสัจข้อใด ?

1. ทุกขสัจ
2. สมุทัยสัจ
3. นิโรธสัจ
4. มัคคสัจ

๒๖. สภาพที่ประกอบสัตว์ไว้ในกาม เรียกว่าอะไร ?

1. กามโยคะ
2. กาโมฆะ
3. กามราคะ
4. กามาสวะ

๒๗. การปกป้องพระพุทธศาสนา ควรเป็นหน้าที่ของใคร ?

1. บริษัท ๔
2. พระภิกษุ
3. อุบาสก-อุบาสิกา
4. รัฐบาล

๒๘. ข้อใด เป็นความหมายที่แท้จริงของเมตตาพรหมวิหาร ?

1. ความรักกัน
2. ความปรารถนาดีต่อกัน
3. การช่วยให้ผู้อื่นมีสุข
4. การช่วยให้ผู้อื่นพ้นทุกข์

๒๙. ผู้บรรลุธรรมระดับใด ไม่มีความรักใคร่ทางกาม ?

1. ผู้ได้ฌานสมาบัติ
2. พระโสดาบัน
3. พระสกทาคามิมรรค
4. พระอนาคามิมรรค

๓๐. ผู้บรรลุมรรคตั้งแต่ระดับใด จึงจะไม่ไปอบาย ?

1. อรหัตมรรค
2. อนาคามิมรรค
3. สกทาคามิมรรค
4. โสดาปัตติมรรค

๓๑. คนที่ถูกไฟคือราคะเผาลนจิตใจ มักคิดเรื่องใด ?

1. คิดเรื่องกามารมณ์
2. คิดเรื่องแก้แค้น
3. คิดเรื่องเสน่ห์ยาแฝด
4. คิดเรื่องหวยใต้ดินบนดิน

๓๒. พระธรรมเทศนาเพื่อฟอกจิตไม่ให้เป็นคนโหดร้าย ได้แก่ข้อใด ?

1. ทานกถา
2. สีลกถา
3. สัคคกถา
4. กามาทีนวกถา

๓๓. อาวาสมัจฉริยะ คืออะไร ?

1. ตระหนี่สมบัติ
2. ตระหนี่ที่อยู่
3. ตระหนี่ลาภ
4. ตระหนี่ตระกูล

๓๔. คนพิการทางร่างกาย คิดฆ่าตัวตาย ชื่อว่าตกอยู่ในอำนาจของมารในข้อใด ?

1. มารคือเบญจขันธ์
2. มารคือกิเลส
3. มารคือมรณะ
4. มารคือเทวบุตร

๓๕. ความมีเมตตา ช่วยแก้ไขคนที่มีจริตเช่นไร ?

1. ราคจริต
2. โทสจริต
3. โมหจริต
4. วิตักกจริต

๓๖. ผู้ที่เชื่อง่ายโดยขาดเหตุผล เพราะมีจริตอะไร ?

1. ราคจริต
2. สัทธาจริต
3. พุทธิจริต
4. วิตักกจริต

๓๗. คำว่า “ สันทิฏฐิโก ” ตรงกับข้อใด ?

1. ผู้บรรลุเห็นได้ด้วยตนเอง
2. ไม่ประกอบด้วยกาล
3. ควรเรียกให้มาดู
4. ควรน้อมเข้ามาใส่ตน

๓๘. คำสอนในพระพุทธศาสนาทันสมัยตลอดกาล หมายถึงข้อใด ?

1. สันทิฏฐิโก
2. อกาลิโก
3. เอหิปัสสิโก
4. โอปนยิโก

๓๙. ผู้มีสมาธิในการเรียนหนังสือ เทียบได้กับวิสุทธิข้อไหน ?

1. สีลวิสุทธิ
2. จิตตวิสุทธิ
3. ทิฏฐิวิสุทธิ
4. ญาณทัสสนวิสุทธิ

๔๐. ผู้ไม่มีความสงสัยในบทเรียนต่าง ๆ เทียบได้กับวิสุทธิข้อไหน ?

1. จิตตวิสุทธิ
2. ญาณทัสสนวิสุทธิ
3. ทิฏฐิวิสุทธิ
4. กังขาวิตรณวิสุทธิ

๔๑. บุคคลใด ไม่เข้าลักษณะของผู้มีอวิชชา ?

1. ผู้ไม่รู้จักทุกข์
2. ผู้ไม่รู้จักอดีต
3. ผู้ไม่รู้จักกัน
4. ผู้ไม่รู้จักปฏิจจสมุปบาท

๔๒. ความไม่รู้จักสภาวะต่าง ๆ โดยความเป็นเหตุผลของกันและกัน จัดเป็นอวิชชาข้อใด ?

1. ไม่รู้จักทุกข์
2. ไม่รู้จักอนาคต
3. ไม่รู้จักปัจจุบัน
4. ไม่รู้จักปฏิจจสมุปบาท

๔๓. ข้อใดไม่ใช่ความหมายของพระพุทธคุณ บทว่า “ อรหํ ” ?

1. ผู้รู้
2. ผู้เว้นไกล
3. ผู้ควร
4. ผู้ไม่มีความลับ

๔๔. สังฆคุณ บทว่า “ ปาหุเนยฺโย ” มีความหมายว่าอย่างไร ?

1. เป็นผู้ควรของคำนับ
2. เป็นผู้ควรของต้อนรับ
3. เป็นผู้ควรของทำบุญ
4. เป็นผู้ควรทำอัญชลี

๔๕. พระเวสสันดร ได้บำเพ็ญบารมีข้อใดเป็นพิเศษ ?

1. ทานบารมี
2. ศีลบารมี
3. สัจจบารมี
4. อธิษฐานบารมี

๔๖. พระมหาชนก ได้บำเพ็ญบารมีข้อใดเป็นพิเศษ ?

1. ขันติบารมี
2. วิริยบารมี
3. เมตตาบารมี
4. ปัญญาบารมี

๔๗. คนร้ายถูกตัดสินประหารชีวิต ชื่อว่าเป็นผู้ได้รับผลกรรมใด ?

1. ทิฏฐธรรมเวทนียกรรม
2. อุปปัชชเวทนียกรรม
3. อปราปรเวทนียกรรม
4. อโหสิกรรม

๔๘. ชนกกรรม ส่งผลอย่างไร ?

1. ให้ผลในภพนี้
2. ให้ผลสำเร็จแล้ว
3. แต่งให้เกิด
4. สนับสนุนกรรมอื่น

๔๙. คนฆ่าสุกร ก่อนตายส่งเสียงร้องเหมือนสุกรเพราะผลกรรมใด ?

1. ชนกกรรม
2. อุปฆาตกกรรม
3. พหุลกรรม
4. กตัตตากรรม

๕๐. คนเดินเหยียบมดตายโดยไม่ตั้งใจ จัดเป็นกรรมใด ?

1. ครุกรรม
2. อุปฆาตกกรรม
3. พหุลกรรม
4. กตัตตากรรม