ปัญหาข้อที่ 1 ถาม สิกขา และ สิกขาบท ได้แก่อะไร? ตอบ ปัญหาข้อที่ 2 ถาม อาบัติ คืออะไร? ว่าโดยชื่อมีอะไรบ้าง? ตอบ อาบัติ คือโทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าห้าม ฯ ว่าโดยชื่อมี ปัญหาข้อที่ 3 ถาม จงอธิบายความหมายของอาบัติต่อไปนี้ ตอบ ปัญหาข้อที่ 4 ถาม ภิกษุฆ่ามนุษย์ ฆ่าสัตว์เดียรัจฉาน ต้องอาบัติอะไร? ตอบ ปัญหาข้อที่ 5 ถาม สังหาริมทรัพย์ และ อสังหาริมทรัพย์ ได้แก่ทรัพย์เช่นไร? ตอบ ปัญหาข้อที่…
ปัญหาข้อที่ 1 ถาม ชมพูทวีปแบ่งเป็น 2 ส่วนใหญ่ ๆ คืออะไรบ้าง? ตอบ คือมัชฌิมชนบท และ ปัจจันตชนบท ฯ ปัญหาข้อที่ 2 ถาม พระมหาบุรุษประสูติที่ไหน? เมื่อไร? ตอบ พระมหาบุรุษประสูติที่ลุมพินีวัน ระหว่างกรุงกบิลพัสดุ์กับกรุงเทวทหะ ฯ เมื่อวันเพ็ญ เดือน 6 ก่อนพุทธศก 80 ปี ฯ ปัญหาข้อที่ 3 ถาม อสิตดาบสกล่าวทำนายพระมหาบุรุษไว้ว่าอย่างไร? ตอบ อสิตดาบสกล่าวทำนายพระมหาบุรุษไว้ว่ามีคติเป็น 2 คือถ้าอยู่ครองฆราวาส จักได้เป็นพระเจ้าจักรพรรดิ ถ้าออกบวช จักได้ตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า…
ปัญหาข้อที่ 1 ถาม ธรรมที่ได้ชื่อว่ามีอุปการะมาก คือธรรมอะไร? เพราะเหตุไรจึงจัดว่ามีอุปการะมาก? ตอบ ธรรมที่ได้ชื่อว่ามีอุปการะมาก คือ สติ ความระลึกได้ และ สัมปชัญญะ ความรู้ตัว ฯ จัดว่ามีอุปการะมาก เพราะเป็นคุณธรรมอุดหนุนให้สำเร็จประโยชน์เกื้อกูลในกิจทั้งปวง ฯ ปัญหาข้อที่ 2 ถาม รัตนะ 3 อย่าง คืออะไรบ้าง? รัตนะที่ 2 มีคุณอย่างไร? ตอบ รัตนะ 3 อย่าง คือ พุทธรัตนะ ธรรมรัตนะ สังฆรัตนะ ฯ คุณของรัตนะที่ 2 คือ…
พระพุทธศาสนาสอนให้เชื่อเรื่องใด ? การกระทำทางกาย เรียกว่าอะไร ? สิ่งที่ใจเข้าไปยึดเหนี่ยวเป็นเหตุให้ทำกรรม เรียกว่าอะไร ? กรรมเป็นเหตุนำสัตว์ไปสู่สุคติและทุคติ เรียกว่าอะไร ? ข้อใด ไม่ใช่อกุศลกรรมบถ ? ข้อใด เป็นทั้งอกุศลกรรมบถและรากเหง้าของอกุศลอื่น ? ทรัพย์สมบัติ จัดเป็นอารมณ์ของอกุศลกรรมบถใด ? ข้อใด เป็นอกุศลกรรมบถเกิดขึ้นทางมโนทวาร ? ข้อใด เป็นองค์แห่งปาณาติบาต ? องค์แห่งปาณาติบาตที่ให้สำเร็จเป็นกรรมบถ คือข้อใด ? ข้อใด เป็นปาณาติบาตเกิดขึ้นทางวจีทวาร ? ข้อใด เป็นวัตถุแห่งปาณาติบาต ? ข้อใด เป็นโทษของการทำปาณาติบาต ? ปาณะ ในคำว่า…
ประวัติของพระพุทธเจ้าและสาวก คือข้อใด ? ความเชื่อถือข้อใด แสดงความเป็นผู้มีมานะถือตัวของชาวชมพูทวีป ? ชมพูทวีปแบ่งออกเป็นกี่แคว้นใหญ่ ? ใครประกอบด้วยลักษณะแห่งเบญจกัลยาณี ? เมื่ออสิตดาบสไหว้พระสิทธัตถกุมาร ราชสกุลได้ทำอย่างไร ? พราหมณ์ชื่ออะไร ทำนายเจ้าชายสิทธัตถะว่า ต้องออกบวชแน่นอน ? เจ้าชายสิทธัตถะ มีน้องชายร่วมพระราชบิดา คือใคร ? เจ้าชายสิทธัตถะทรงเห็นคนแก่ จึงบรรเทาความเมาในอะไรได้ ? ในวันที่พระมหาบุรุษเสด็จออกผนวช มีใครห้ามปราม ? การบำเพ็ญทุกรกิริยาในวาระที่ ๓ พระมหาบุรุษทรงทำอย่างไร ? ข้อใด ไม่ใช่ทศบารมีที่พระมหาบุรุษทรงใช้ผจญมาร ? ญาณใด เป็นเหตุให้รู้การตายและเกิดของสัตว์ทั้งหลายได้ ? ข้อใด ไม่นับเข้าในสหชาตของพระพุทธเจ้า ?…
คำว่า ผู้ข้องอยู่ในโลก หมายถึงข้องอยู่ในสิ่งใด ? คำว่า คนเขลา ในอุทเทสแห่งนิพพิทา หมายถึงใคร ? รู้โลกอย่างไร จึงจะไม่ข้องอยู่ในโลก ? โทษล้างผลาญความดี เรียกว่าอะไร ? ประพฤติเช่นใด จึงจะพ้นจากบ่วงแห่งมาร ? ความหน่ายอะไรไม่จัดเป็นนิพพิทา ? คำว่า สังขาร ในปฏิปทาแห่งนิพพิทา ได้แก่อะไร ? บุคคลไม่เห็นอนิจจลักษณะ เพราะอะไรปิดบัง ? บุคคลไม่เห็นทุกขลักษณะ เพราะอะไรปิดบัง ? หนาว ร้อน หิว กระหาย จัดเป็นทุกข์อะไร ? ข้อใด จัดเป็นทุกข์ประจำสังขาร ?…
อุโบสถศีล ตรงกับข้อใด ? กษัตริย์ที่ทูลให้พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติอุโบสถศีล มีนามว่าอะไร ? การรักษาอุโบสถศีล เริ่มต้นด้วยพิธีใด ? ขณะรักษาอุโบสถศีล ควรปฏิบัติตนตามข้อใด ? ผู้นับถือพระพุทธศาสนา ควรยึดสิ่งใดเป็นสรณะ ? คำว่า พุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิ เป็นคำกล่าวในขั้นตอนใด ? ข้อใด เป็นกิจที่พึงปฏิบัติสำหรับผู้รักษาอุโบสถศีล ? การรักษาอุโบสถศีลที่ได้รับอานิสงส์น้อย เพราะเหตุใด ? ข้อใด เป็นสาเหตุแห่งการขาดสรณคมน์ ? ข้อใด จัดเป็นความเศร้าหมองของสรณคมน์ ? การไม่เชื่อผลบุญบาป เป็นความเศร้าหมองของสรณคมน์ด้านใด ? ที่พึ่งสูงสุดในพระพุทธศาสนา ตรงกับข้อใด ? คำว่า…
ผู้ตรัสรู้ตามพระพุทธเจ้า ตรงกับข้อใด ? ผู้แรกเข้าถึงกระแสพระนิพพาน เป็นความหมายของข้อใด ? ผู้ได้รับยกย่องว่าเลิศในทางนั้น ๆ เรียกว่าอะไร ? อญฺญาสิ ในคำว่า อญฺญาสิ วต โภ โกณฑญฺโญ หมายความว่าอย่างไร ? พระอัญญาโกณฑัญญะ ได้รับยกย่องเป็นรัตตัญญู เพราะเหตุใด ? ข้อใด มิใช่หัวข้อธรรมในอนุปุพพีกถา ? พระสาวกที่ได้รับยกย่องว่ามีบริวารมาก ชื่อว่าอะไร ? พระพุทธเจ้าทรงแสดงอาทิตตปริยายสูตร ณ ที่ใด ? ใครเป็นกำลังสำคัญในการประกาศพระศาสนาที่แคว้นมคธ ? ผู้มีอายุ ท่านมีอินทรีย์ผ่องใส บวชจำเพาะใคร เป็นคำพูดของใคร ? อุปติสสมาณพได้ดวงตาเห็นธรรม…
สมถกัมมัฏฐานเป็นอุบายให้เกิดอะไร ? กัมมัฏฐาน หมายถึงอะไร ? เจริญกัมมัฏฐานใด ทำให้เกิดปัญญา ? ข้อใด จัดเป็นกิเลสกาม ? การบูชาเป็นการแสดงออกถึงเรื่องใด ? ปฏิสันถารมีความหมายว่าอย่างไร ? อะไรเป็นเหตุให้เกิดสุขทางใจ ? ผู้ถูกกามวิตกครอบงำ มีพฤติกรรมเช่นไร ? ข้อใด ไม่จัดเป็นพยาบาทวิตก ? ความคิดเช่นไร จัดเป็นกุศลวิตก ? กุศลวิตก จัดเข้าในมรรค ๘ ข้อใด ? ผู้ถูกไฟคือโมหะเผาลนจิตใจ มีลักษณะเช่นไร ? คนมีธรรมเป็นใหญ่ เพราะยึดถืออะไร ? ผู้มีอัตตาธิปเตยยะ คือถืออะไรเป็นใหญ่ ?…
พื้นฐานของศีลคืออะไร ? เครื่องป้องกันไม่ให้ทำชั่วทางกาย วาจา เรียกว่าอะไร ? วัตถุประสงค์ของการบัญญัติศีล คืออะไร ? บุคคลควรมีสิ่งใด เป็นพื้นฐานในการดำเนินชีวิต ? หลักปฏิบัติเบื้องต้นแห่งการทำความดี ได้แก่ข้อใด ? การงดเว้นสิ่งใด จัดเป็นการรักษาศีล ? ศีลข้อ ๑ บัญญัติขึ้นเพื่อส่งเสริมบุคคลให้มีคุณธรรมใด ? ข้อใด เป็นการประพฤติผิดศีลข้อที่ ๑ ? คำว่า ทำชีวิตสัตว์ให้ตกล่วงไป หมายถึงทำให้เป็นอย่างไร ? รับฝากสิ่งของแล้วไม่ยอมคืน เป็นโจรกรรมประเภทใด ? การสลับของดีไว้กับตน ให้ของไม่ดีแก่คนอื่น เรียกว่าอะไร ? การขายสิ่งของไม่แท้ว่าเป็นของแท้ เป็นโจรกรรมประเภทใด ?…
พุทธประวัติพรรณนาเรื่องของใคร ? พ่อแม่มีวรรณะต่างกัน ทำให้เกิดชนชั้นใด ? นครกบิลพัสดุ์ มีความสัมพันธ์กับนครใด ? ผู้ใด ไม่ใช่พระญาติของเจ้าชายสิทธัตถะ ? วันที่เจ้าชายสิทธัตถะประสูติ ตรงกับข้อใด ? สถานที่เจ้าชายสิทธัตถะประสูติ ปัจจุบันอยู่ในประเทศใด ? เจ้าชายสิทธัตถะประกอบด้วยมหาบุรุษลักษณะกี่ประการ ? เจ้าชายสิทธัตถะประสูติได้ ๕ วัน มีเหตุการณ์ใดเกิดขึ้น ? พระนามว่า สิทธัตถะ มีความหมายว่าอย่างไร ? พระนางใดเลี้ยงดูเจ้าชายสิทธัตถะหลังพระมารดาสิ้นพระชนม์ ? เจ้าชายสิทธัตถะพอพระหฤทัยในบรรพชา เพราะเห็นเทวทูตใด ? เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะผนวช ใครนำบาตรมาถวาย ? เจ้าชายสิทธัตถะผนวชด้วยวิธีใด ? หลังบรรพชาแล้ว พระมหาบุรุษทรงศึกษาในสำนักของใครก่อน…
ข้อใด เป็นธรรมมีอุปการะมาก ? เราควรใช้สัมปชัญญะเมื่อใด ? ข้อใด เป็นลักษณะของคนมีสติสัมปชัญญะ ? ธรรมข้อใด คุ้มครองโลกให้สงบสุข ? คนมีหิริ มีลักษณะเช่นใด ? ธรรมข้อใด ทำให้งดงามทั้งภายในภายนอก ? ผู้ถูกดูหมิ่นได้รับความเจ็บใจ แต่ยิ้มแย้มได้ เพราะมีธรรมข้อใด ? ข้อใด เป็นความหมายของกตเวที ? ไม้เท้าผู้เฒ่าดีกว่าลูกเต้าอกตัญญู แสดงถึงลูกประเภทใด ? ชาวพุทธมีอะไรเป็นที่พึ่ง ? องค์ประกอบสำคัญของพระพุทธศาสนาคืออะไร ? ข้อใด เป็นคุณของพระธรรม ? ข้อใด เป็นคุณของพระสงฆ์ ? หลักคำสอนที่เป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา คือข้อใด ?…
ปัญหาข้อที่ 1 ถาม ญัตติ กับ อนุสาวนา ต่างกันอย่างไร ? มีใช้ในสังฆกรรมอะไรบ้าง ? ตอบ ญัตติ คือการเผดียงสงฆ์ ส่วนอนุสาวนา คือการประกาศความปรึกษาและตกลงของสงฆ์ ฯ ญัตติ มีใช้ในญัตติกรรม ญัตติทุติยกรรม และญัตติจตุตถกรรม ส่วนอนุสาวนา มีใช้เฉพาะในญัตติทุติยกรรม และญัตติจตุตถกรรม ฯ ปัญหาข้อที่ 2 ถาม สงฆ์ผู้จะให้การอุปสมบทแก่กุลบุตร ในพระวินัยมีกำหนดจำนวนภิกษุไว้อย่างไร ? ถ้าไม่ครบตามจำนวนนั้นจัดเป็นวิบัติอะไร ? ตอบ มีกำหนดอย่างนี้ คือ ถ้าไม่ครบตามจำนวนนั้นจัดเป็น ปริสวิบัติ ฯ ปัญหาข้อที่ 3…
ปัญหาข้อที่ 1 ถาม พระโพธิสัตว์เมื่อจะจุติลงสู่พระครรภ์พระมารดา เสด็จมาจากไหน ? ตอบ เสด็จมาจากดุสิตพิภพ ฯ ปัญหาข้อที่ 2 ถาม บุคคลผู้เป็นสหชาติของพระศาสดา ที่บรรลุพระอรหัตก่อนและหลังพุทธปรินิพพานมีใครบ้าง ? ตอบ ปัญหาข้อที่ 3 ถาม พระมหาบุรุษทรงดำเนินด้วยพระบาท 7 ก้าว หลังจากประสูติใหม่ ๆ เรื่องนี้ สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส ทรงถอดความว่าอย่างไร ? ตอบ ทรงถอดความว่า น่าจะได้แก่ทรงแผ่พระศาสนาได้แพร่หลายใน 7 ชนบท (ได้แก่ 1.กาสีกับโกสละ 2.มคธะกับอังคะ 3.สักกะ 4.วัชชี 5.มัลละ 6.วังสะ…
ปัญหาข้อที่ 1 ถาม นิพัทธทุกข์ กับ สหคตทุกข์ ต่างกันอย่างไร ? ตอบ นิพัทธทุกข์ คือทุกข์เนืองนิตย์ หรือทุกข์เป็นเจ้าเรือน ได้แก่ หนาว ร้อน หิว ระหาย ปวดอุจจาระ ปวดปัสสาวะ ส่วนสหคตทุกข์ คือทุกข์ไปด้วยกัน หรือทุกข์กำกับกัน ได้แก่ทุกข์ที่เนื่องมาจากวิบุลผล ฯ ปัญหาข้อที่ 2 ถาม ความเป็นอนัตตาของสังขารพึงกำหนดรู้ด้วยอาการอย่างไรบ้าง ? ตอบ ความเป็นอนัตตาของสังขารพึงกำหนดรู้ด้วยอาการอย่างนี้ ปัญหาข้อที่ 3 ถาม คำว่า วฏฺฏ ในคำว่า “วฏฺฏูปจฺเฉโท” หมายถึงอะไร ?…
ปัญหาข้อที่ 1 ถาม อภิสมาจาร คืออะไร ? เป็นเหตุให้ต้องอาบัติอะไรได้บ้าง ? ตอบ อภิสมาจาร คือ ขนบธรรมเนียมของภิกษุ ฯ เป็นเหตุให้ต้องอาบัติถุลลัจจัยและอาบัติทุกกฏ ฯ ปัญหาข้อที่ 2 ถาม ข้อว่า อย่าพึงนุ่งห่มผ้าอย่างคฤหัสถ์ นั้นมีอธิบายอย่างไร ? ตอบ มีอธิบายว่า ห้ามนุ่งห่มเครื่องนุ่งห่มของคฤหัสถ์ เช่น กางเกง เสื้อ ผ้าโพก หมวก ผ้านุ่งผ้าห่มสีต่าง ๆ ชนิดต่าง ๆ และห้ามอาการนุ่งห่มต่าง ๆ ที่ไม่ใช่ของภิกษุ ฯ ปัญหาข้อที่ 3…
ปัญหาข้อที่ 1 ถาม อนุพุทธบุคคล คือใคร ? มีความสำคัญอย่างไร ? ตอบ อนุพุทธบุคคล คือ สาวกผู้ตรัสรู้ตามพระพุทธเจ้า ฯ มีความสำคัญ คือ อนุพุทธบุคคลเป็นสังฆรัตนะในรัตนะ 3 เป็นพยานยืนยันความตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า และเป็นกำลังใหญ่ของพระพุทธเจ้าในอันช่วยประกาศพระธรรมประดิษฐานพระพุทธศาสนาขึ้น เพื่อประโยชน์สุขแก่ชนเป็นอันมาก ฯ ปัญหาข้อที่ 2 ถาม พระศาสดาทรงแสดงอาทิตตปริยายสูตรโปรดพวกปุราณชฎิลเพราะเหตุไร ? ตอบ เพราะเป็นพระสูตรที่เหมาะแกบุรพจรรยาของพวกปุราณชฎิล ผู้อบรมมาในการบูชาเพลิง ฯ ปัญหาข้อที่ 3 ถาม พระสาวกรูปใดได้รับยกย่องจากพระศาสดาว่าเป็นผู้กตัญญูกตเวที ? จงแสดงตัวอย่างมาสัก 2 เรื่อง ตอบ พระสาวกรูปใดได้รับยกย่องจากพระศาสดาว่าเป็นผู้กตัญญูกตเวที…
ปัญหาข้อที่ 1 ถาม ทิฏฐิ ที่หมายถึงความเห็นผิด 2 อย่าง มีอะไรบ้าง ? ตอบ มี ปัญหาข้อที่ 2 ถาม กุศลวิตก มีอะไรบ้าง ? สงเคราะห์เข้าในมรรคมีองค์ 8 ข้อไหนได้ ? ตอบ กุศลวิตก มี สงเคราะห์เข้าในข้อ สัมมาสังกัปปะ ฯ ปัญหาข้อที่ 3 ถาม การฆ่าสัตว์ อย่างไรเกิดทางกายทวาร อย่างไรเกิดทางวจีทวาร ? ตอบ ฆ่าด้วยตนเองเกิดทางกายทวาร ใช้ให้ผู้อื่นฆ่าเกิดทางวจีทวาร ฯ ปัญหาข้อที่ 4…
ปัญหาข้อที่ 1 ถาม อกรณียกิจ คือกิจที่บรรพชิตไม่ควรทำ มีกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ? ตอบ มี 4 อย่าง คือ ปัญหาข้อที่ 2 ถาม อาบัติ คืออะไร ? อาการที่ภิกษุต้องอาบัติมี 6 อย่าง จงบอกมาสัก 3 อย่าง ฯ ตอบ อาบัติ คือ โทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าทรงห้าม ฯ อาการที่ภิกษุต้องอาบัติมี 6 อย่าง 3 ใน 6 อย่างนั้น มีดังนี้…
ปัญหาข้อที่ 1 ถาม คนในชมพูทวีปแบ่งออกเป็นกี่วรรณะ ? อะไรบ้าง ? ตอบ แบ่งเป็น 4 วรรณะ คือ วรรณะกษัตริย์ วรรณะพราหมณ์ วรรณะแพศย์ และวรรณะศูทร์ ฯ ปัญหาข้อที่ 2 ถาม พระพุทธบิดาทรงมีพระนามว่าอะไร ? ทรงปกครองแคว้นอะไร ? เมืองหลวงชื่ออะไร ? ตอบ พระพุทธบิดาทรงมีพระนามว่าพระเจ้าสุทโธทนะ ฯ ทรงปกครองแคว้นสักกะ ฯ เมืองหลวงชื่อกบิลพัสดุ์ ฯ ปัญหาข้อที่ 3 ถาม อสิตดาบส อาฬารดาบส และอุทกดาบส มีความเกี่ยวข้องกับพระมหาบุรุษอย่างไร…
ปัญหาข้อที่ 1 ถาม หิริ และ โอตตัปปะ ได้ชื่อว่า ธรรมเป็นโลกบาล เพราะเหตุไร ? ตอบ เพราะเป็นคุณธรรมทำบุคคลให้รังเกียจ และเกรงกลัวต่อบาปทุจริต ไม่กล้าทำความชั่วทั้งในที่ลับ และที่แจ้ง ฯ ปัญหาข้อที่ 2 ถาม การทำบุญโดยย่อมีกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ? ตอบ มี 3 อย่าง ฯ คือ ทาน ศีล ภาวนา ฯ ปัญหาข้อที่ 3 ถาม เหตุให้เกิดทุกข์ในอริยสัจ คืออะไร ? ตอบ…
