ปัญหาข้อที่ 1
ถาม ภิกษุผู้ปรารถนาความตั้งอยู่ยั่งยืนของพระธรรมวินัย ควรปฏิบัติตนอย่างไร?
ตอบ ควรตั้งอยู่ในสีลสามัญญตา ทิฏฐิสามัญญตา และลัชชีธรรม สำรวมในพระปาติโมกข์ ประกอบด้วยอาจาระและโคจระ เห็นภัยในโทษแม้เพียงเล็กน้อย สำเหนียกศึกษาในสิกขาบททั้งหลาย ฯ
ปัญหาข้อที่ 2
ถาม อุโบสถกรรม อุปสมบทกรรม อปโลกนกรรม อัพภานกรรม อุกเขปนียกรรม ใช้สงฆ์จำนวนเท่าไรเป็นอย่างน้อยจึงจะถูกต้องตามพระวินัยบัญญัติ?
ตอบ
- อุโบสถกรรม ใช้สงฆ์ 4 รูป
- อุปสมบทกรรม ในปัจจันตชนบท ใช้สงฆ์ 5 รูป ในมัชฌิมชนบทใช้สงฆ์ 10 รูป
- อปโลกนกรรม ใช้สงฆ์ 4 รูป
- อัพภานกรรม ใช้สงฆ์ 20 รูป
- อุกเขปนียกรรม ใช้สงฆ์ 4 รูป
ปัญหาข้อที่ 3
ถาม จงอธิบายความหมายคำต่อไปนี้
- สัตตัพภันตรสีมา
- อุทกุกเขปสีมา
ตอบ
- สัตตัพภันตรสีมา ได้แก่สีมาในป่าหาคนตั้งบ้านเรือนมิได้ กำหนดเขตแห่งสามัคคีในชั่ว 7 อัพภันดรโดยรอบ นับแต่ที่สุดแนวแห่งสงฆ์ออกไป (7 อัพภันดร คือ 49 วา)
- อุทกุกเขปสีมา ได้แก่สีมามีกำหนดเขตสามัคคีด้วยชั่ววักน้ำสาดแห่งคนมีอายุและกำลังเป็นปานกลาง
ปัญหาข้อที่ 4
ถาม ผ้าที่ไม่ทรงอนุญาตให้ใช้เป็นผ้ากฐิน ได้แก่ผ้าเช่นไรบ้าง?
ตอบ ผ้าที่ไม่ทรงอนุญาตให้ใช้เป็นผ้ากฐิน ได้แก่ผ้าเช่นนี้ คือ
- ผ้าที่ไม่ได้เป็นสิทธิ เช่น ผ้าที่ขอยืมเขามา
- ผ้าที่ได้มาโดยอาการอันมิชอบ คือทำนิมิตได้มา พูดเลียบเคียงได้มาและผ้าเป็นนิสสัคคีย์
- ผ้าที่ได้มาโดยบริสุทธิ์ แต่เก็บค้างคืนไว้
ปัญหาข้อที่ 5
ถาม ภิกษุผู้กรานกฐินแล้ว ย่อมได้อานิสงส์อะไรบ้าง?
ตอบ ภิกษุผู้กรานกฐินแล้ว ย่อมได้อานิสงส์ดังนี้
- เที่ยวไปไม่ต้องบอกลาตามสิกขาบทที่ 6 แห่งอเจลวรรค ในปาจิตติยกัณฑ์
- เที่ยวจาริกไปไม่ต้องถือเอาไตรจีวรไปครบสำรับ
- ฉันคณะโภชน์ได้
- เก็บอติเรกจีวรไว้ได้ตามปรารถนา
- จีวรอันเกิดขึ้นในที่นั้นเป็นของได้แก่พวกเธอ
ทั้งได้โอกาสขยายเขตจีวรกาลให้ยาวออกไปตลอด 4 เดือนฤดูเหมันต์ด้วย ฯ
ปัญหาข้อที่ 6
ถาม ท่านศึกษาพระวินัยในเรื่องการอุปสมบทดีแล้ว จงให้ความหมายของคำต่อไปนี้
- อภัพบุคคล
- อุปสัมปทาเปกขะ
- กรรมวาจา
- อนุสาวนา
- อนุศาสน์
ตอบ
- อภัพบุคคล คือบุคคลผู้ไม่ควรแก่การให้อุปสมบท ทรงห้ามไว้เป็นเด็ดขาด อุปสมบทไม่ขึ้น
- อุปสัมปทาเปกขะ คือผู้ประสงค์จะอุปสมบทเป็นพระภิกษุ
- กรรมวาจา คือวาจาที่สวดประกาศในการให้อุปสมบท
- อนุสาวนา คือวาจาที่สวดประกาศความปรึกษาและตกลงสงฆ์
- อนุศาสน์ คือกิจที่พึงทำภายหลังจากอุปสมบทเสร็จแล้ว มีการบอกนิสสัย 4 บอกอกรณียกิจ 4 เป็นต้น
ปัญหาข้อที่ 7
ถาม ภิกษุทะเลาะกันเรื่องสรรพคุณของยา จัดเป็นวิวาทาธิกรณ์ได้หรือไม่? เพราะเหตุไร?
ตอบ ไม่ได้ ฯ เพราะวิวาทาธิกรณ์ มุ่งเฉพาะวิวาทปรารถพระธรรมวินัย ฯ
ปัญหาข้อที่ 8
ถาม อุกเขปนียกรรม และ นิยสกรรม สงฆ์พึงลงแก่ภิกษุเช่นไร?
ตอบ
- อุกเขปนียกรรม พึงลงแก่ภิกษุไม่เห็นอาบัติ ผู้ไม่ทำคืนอาบัติ หรือผู้ไม่สละทิฏฐิบาป
- นิยสกรรม พึงลงแก่ภิกษุผู้มีอาบัติมาก หรือคลุกคลีกับคฤหัสถ์ด้วยการคลุกคลีอันไม่ควร ฯ
พระราชบัญญัติคณะสงฆ์
ปัญหาข้อที่ 9
ถาม กรรมการมหาเถรสมาคมซึ่งสมเด็จพระสังฆราชทรงแต่งตั้ง จะพ้นจากตำแหน่งในกรณีใดบ้าง?
ตอบ กรรมการมหาเถรสมาคมซึ่งสมเด็จพระสังฆราชทรงแต่งตั้ง จะพ้นจากตำแหน่งเมื่อ
- ครบวาระ 2 ปี
- มรณภาพ
- พ้นจากความเป็นพระภิกษุ
- ลาออก
- สมเด็จพระสังฆราชมีพระบัญชาให้ออก
ปัญหาข้อที่ 10
ถาม การปกครองคณะสงฆ์ส่วนภูมิภาค จัดแบ่งเขตการปกครองไว้อย่างไร? จงอ้างมาตราประกอบ
ตอบ การปกครองคณะสงฆ์ส่วนภูมิภาค จัดแบ่งเขตการปกครองไว้ดังนี้
- ภาค
- จังหวัด
- อำเภอ
- ตำบล
ตามมาตรา 21 แห่งพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ ฯ