ปัญหาและเฉลยวิชาเบญจศีลเบญจธรรม  ธรรมศึกษาชั้นตรี พ.ศ. ๒๕๔๖

๑. ข้อใด ไม่ใช่ความหมายของศีล ?

1. ความสำรวม
2. ความสงบ
3. เจตนางดเว้น
4. ความไม่ล่วงละเมิด

๒. คำว่า เบญจศีล เป็นศีลสำหรับใคร ?

1. พระภิกษุ
2. สามเณร
3. คนทั่วไป
4. คนถืออุโบสถศีล

๓. เบญจศีล เรียกอีกอย่างหนึ่งว่าอะไร ?

1. นิจศีล
2. อนิจศีล
3. อุโบสถศีล
4. ถูกทุกข้อ

๔. มนุษยธรรม ตรงกับศีลในข้อใด ?

1. ศีล ๕
2. ศีล ๘
3. ศีล ๑๐
4. ศีล ๒๒๗

๕. คนเริ่มทำความดี ควรมีศีลเป็นหลัก เพราะเหตุใด ?

1. เพราะควรรักษาศีลก่อนให้ทาน
2. เพราะศีลเป็นเหตุให้เกิดโภคทรัพย์
3. เพราะศีลนำความสุขมาให้ตราบเท่าชรา
4. เพราะศีลเป็นบรรทัดให้คนประพฤติดี

๖. อะไรเป็นเครื่องสนับสนุนศีล ให้บริสุทธิ์บริบูรณ์ ?

1. วิรัติ
2. สุจริต
3. ทาน
4. ภาวนา

๗. การกระทำในข้อใด เกี่ยวกับศีลข้อที่ ๑ ?

1. การเก็บส่วย
2. การฆ่าตัดตอน
3. การเล่นหวย
4. การฆ่ากิเลส

๘. อาการเช่นไร เรียกว่า ฆ่าให้ลำบาก ?

1. ฆ่าคนที่หาความผิดมิได้
2. ฆ่าคนที่มีบุญคุณต่อตนเอง
3. ถูกบังคับให้ฆ่าคนจนกว่าจะตาย
4. ทุบตีให้บอบช้ำจนกว่าจะตาย

๙. การฆ่าเช่นไร เรียกว่า ฆ่าโดยจงใจ ?

1. ฆ่าเพราะบันดาลโทสะ
2. วางแผนฆ่าเจ้าของทรัพย์
3. ฆ่าเพราะจะป้องกันตัว
4. วางแผนฆ่าแต่ยิงผิดตัว

๑๐. คำว่า ทรกรรม ในศีลข้อที่ ๑ สำหรับใช้กับใคร ?

1. คนทั่วไป
2. คนพิการ
3. สัตว์ทั่วไป
4. คนและสัตว์

๑๑. คนที่มีอายุสั้น เพราะวิบากกรรมในข้อใด ?

1. มักโกรธ
2. มักฆ่าสัตว์
3. มักดื่มสุรา
4. มักก่อวิวาท

๑๒. ความมีเมตตาจิต ปรารถนาดีต่อกัน เป็นหน้าที่ของใคร ?

1. คนถือศีล ๕
2. คนถือศีล ๘
3. พระภิกษุสงฆ์
4. คนทั่วไป

๑๓. คำว่า ทรัพย์ ในศีลข้อที่ ๒ หมายถึงทรัพย์ชนิดใด ?

1. ทรัพย์ที่อยู่ในบ้าน
2. ทรัพย์ที่อยู่ในป่า
3. ทรัพย์ที่ทำตกหาย
4. ถูกทุกข้อ

๑๔. พระองค์ทรงบัญญัติศีลข้อที่ ๒ เพื่อพระประสงค์ใด ?

1. เพื่อไม่ให้เบียดเบียนกัน
2. เพื่อให้เป็นคนซื่อสัตย์
3. เพื่อป้องกันความแตกร้าว
4. เพื่อให้เลี้ยงชีวิตในทางที่ชอบ

๑๕. คนชอบขโมยของตอนกลางคืน ควรแก้ด้วยคุณธรรมข้อใด ?

1. มีอาชีพชอบ
2. มีการงานชอบ
3. มีความเห็นชอบ
4. มีความพยายามชอบ

๑๖. การแปลงสินทรัพย์เป็นทุน หมายถึงทรัพย์ในข้อใด ?

1. สังหาริมทรัพย์
2. อสังหาริมทรัพย์
3. อวิญญาณกทรัพย์
4. ถูกทุกข้อ

๑๗. ข้อใด จัดเป็นโจรกรรมที่เรียกว่า ลักลอบ ?

1. กู้เงินกองทุนหมู่บ้านแล้วหลบหนี
2. แอบนำสินค้าเถื่อนเข้าประเทศ
3. อ้างกรรมสิทธิ์ครอบครองที่ดิน
4. ถูกทุกข้อ

๑๘. คนที่สังคมเรียกว่า ร่ำรวยผิดปกติ เพราะสาเหตุใด ?

1. ค้ายาบ้า
2. เก็บส่วยรายวัน
3. เลี้ยงชีพในทางผิด
4. ถูกทุกข้อ

๑๙. ตัวอย่างในข้อใด จัดเป็นโจรกรรมที่เรียกว่า ฉก ?

1. วิ่งราวโทรศัพท์มือถือ
2. เก็บส่วยวินมอเตอร์ไซค์
3. ยักยอกเงินกองทุนหมู่บ้าน
4. ทำปุ๋ยปลอมแจกให้ชาวนา

๒๐. ข้อใด ไม่เกี่ยวข้องกับศีลข้อ ๓ ?

1. ความไว้วางใจกัน
2. ความไม่แตกร้าว
3. ความปรารถนาดีต่อกัน
4. ความพอใจในคู่ครอง

๒๑. การหลอกลวงเรียกเก็บเงิน ในทางมิชอบ ตรงกับข้อใด ?

1. โจรกรรม
2. อนุโลมโจรกรรม
3. ฉายาโจรกรรม
4. ถูกทุกข้อ

๒๒. การไม่ประพฤติผิดในกาม จัดเป็นสุจริตใด ?

1. กายสุจริต
2. วจีสุจริต
3. มโนสุจริต
4. ถูกทุกข้อ

๒๓. กรณีคืนบาป พรหมพิราม สะท้อนให้เห็นถึงการละเมิดศีลข้อใด ?

1. ศีลข้อ ๑
2. ศีลข้อ ๒
3. ศีลข้อ ๓
4. ศีลข้อ ๕

๒๔. “ รักตัวเอง รักครอบครัว อย่ามีภรรยาน้อย ” คำขวัญนี้สนับสนุนให้ผู้ชายทุกคนรักษาศีลข้อใด ?

1. ศีลข้อ ๒
2. ศีลข้อ ๓
3. ศีลข้อ ๔
4. ศีลข้อ ๕

๒๕. ศีลข้อใด ทำให้ผู้รักษามีความซื่อตรง ?

1. เว้นลักทรัพย์
2. เว้นประพฤติผิดในกาม
3. เว้นพูดเท็จ
4. เว้นดื่มสุราเมรัย

๒๖. จงใจพูดให้ผู้อื่นเข้าใจผิด แต่เขาไม่ได้ยิน ผิดศีลข้อ ๔ หรือไม่ ?

1. ผิด เพราะมีเจตนาพูดเท็จ
2. ผิด เพราะพยายามพูดเท็จ
3. ไม่ผิด เพราะเรื่องนั้นจริง
4. ไม่ผิด เพราะไม่ครบองค์มุสาวาท

๒๗. พูดเท็จแก่ใคร มีโทษหนัก ?

1. ปู่ ย่า
2. พ่อ แม่
3. ลุง ป้า
4. น้า อา

๒๘. การแสดงความเท็จ เพื่อให้ผู้อื่นเข้าใจผิด เกิดขึ้นทางใดบ้าง ?

1. ทางวาจาอย่างเดียว
2. ทางวาจา ทางใจ
3. ทางกาย ทางวาจา
4. ทางกาย วาจา ใจ

๒๙. การสั่นศีรษะปฏิเสธ ให้เขาเข้าใจผิด จัดเป็นมุสาวาท หรือไม่ ?

1. ไม่เป็น เพราะไม่ได้เปล่งวาจา
2. ไม่เป็น เพราะไม่ครบองค์มุสาวาท
3. เป็น เพราะมุ่งเจตนาอย่างเดียว
4. เป็น เพราะคนอื่นรู้เรื่องนั้น

๓๐. วาจาเช่นไร ทำให้คนแตกสามัคคี ?

1. พูดเท็จ
2. พูดส่อเสียด
3. พูดคำหยาบ
4. พูดเพ้อเจ้อ

๓๑. การห้ามโฆษณาเครื่องดื่มผสมแอลกอฮอล์ก่อน ๔ ทุ่ม เพื่อป้องกันการทำผิดศีลข้อใด ?

1. ศีลข้อ ๒
2. ศีลข้อ ๓
3. ศีลข้อ ๔
4. ศีลข้อ ๕

๓๒. ข้อใด เป็นลักษณะเด่นของคนที่ไม่ดื่มสุรา เมรัย ?

1. มีสติรอบคอบ
2. มีความซื่อสัตย์
3. มีความขยัน
4. มีสมาธิแน่วแน่

๓๓. การดื่มสุรา เป็นปฏิปักษ์ต่อคุณธรรมข้อใด ?

1. ศรัทธา
2. สติ
3. ขันติ
4. เมตตา

๓๔. แสนเสน่ห์ตั้งใจเลิกดื่มสุรา เมื่อเข้าพรรษา จัดเป็นวิรัติใด ?

1. สัมปัตตวิรัติ
2. สมาทานวิรัติ
3. สมุจเฉทวิรัติ
4. ถูกทุกข้อ

๓๕. วิรัติของพระอริยเจ้า ตรงกับข้อใด ?

1. สัมปัตตวิรัติ
2. สมาทานวิรัติ
3. สมุจเฉทวิรัติ
4. ถูกทุกข้อ

๓๖. สำนวนว่า “ ควายขวิดลูก ไม่ถูกปลายเขา ” ตรงกับข้อใด ?

1. เมตตา กรุณา
2. ขันติ โสรัจจะ
3. กตัญญูกตเวที
4. ความซื่อสัตย์

๓๗. หนึ่งผลิตภัณฑ์ หนึ่งตำบล สนับสนุนกัลยาณธรรมข้อใด ?

1. สัมมาสติ
2. สัมมาสมาธิ
3. สัมมาอาชีวะ
4. สัมมาวาจา

๓๘. สทารสันโดษ เป็นคุณสำหรับประดับชายประเภทใด ?

1. อายุต่ำกว่า ๑๘
2. แต่งงานแล้ว
3. โสด
4. สูงอายุ

๓๙. สามีภรรยาที่ครองคู่จนตลอดชีวิต ร่วมสุขร่วมทุกข์ด้วยกัน ไม่นอกใจกัน เพราะตั้งตนอยู่ในกัลยาณธรรมข้อใด ?

1. เมตตาสงสาร
2. ความกตัญญู
3. อาชีพสุจริต
4. สำรวมในกาม

๔๐. สำนวนว่า “ อยู่คนเดียวให้ระวังความคิด อยู่กับหมู่มิตรให้ระวังวาจา ” สอนให้มีสติรอบคอบในเรื่องใด ?

1. อาหาร
2. การงาน
3. การประพฤติตัว
4. ธรรม

๔๑. จะหลีกเลี่ยงการละเมิดศีลข้อที่ ๓ ได้ เพราะมีอะไรสนับสนุน ?

1. ความซื่อตรง
2. ความสำรวมในกาม
3. ความมีสัตย์
4. ความมีสติรอบคอบ

๔๒. ลูกจ้างทำงานด้วยความตั้งใจ ไม่หลบเลี่ยงจากการงาน ได้ชื่อว่า ประพฤติเป็นธรรมในอะไร ?

1. นายจ้าง
2. บริษัท
3. เวลา
4. หน้าที่

๔๓. พ่อค้าขายปุ๋ยปลอมไม่มีคุณภาพ ให้แก่ชาวนา ได้ชื่อว่า ประพฤติไม่เป็นธรรมในข้อใด ?

1. ชาวนา
2. วัตถุ
3. กิจการ
4. หน้าที่

๔๔. ข้อใด เป็นเหตุเสื่อมเสียจากการเที่ยวสถานอาบ อบ นวด ?

1. เสียทรัพย์
2. เกิดโรคติดต่อ
3. เกิดการวิวาท
4. ถูกทุกข้อ

๔๕. คนมีพฤติกรรม “ ปั้นน้ำเป็นตัว ” จะต้องแก้ด้วยการปฏิบัติตามกัลยาณธรรมข้อใด ?

1. ความปรารถนาดีต่อกัน
2. การเลี้ยงชีพในทางที่ชอบ
3. ความซื่อสัตย์ต่อกัน
4. ความมีสติรอบคอบ

๔๖. สำนวนว่า “ กำแพงมีหู ประตูมีช่อง ” มุ่งเน้นสอนให้ปฏิบัติตามหลักกัลยาณธรรมอย่างไร ?

1. รู้จักระวังการกระทำ
2. รู้จักระวังคำพูด
3. รู้จักระวังความคิด
4. ถูกทุกข้อ

๔๗. “ มีเพื่อนดีเพียงหนึ่งถึงจะน้อย ดีกว่าร้อยเพื่อนคิดริษยา ” ตรงกับความมีสัตย์ข้อใด ?

1. ความเที่ยงธรรม
2. ความซื่อตรง
3. ความสวามิภักดิ์
4. ความกตัญญู

๔๘. มรรคมีองค์ ๘ ข้อใด จัดเข้าในกัลยาณธรรม ?

1. สัมมากัมมันตะ
2. สัมมาสังกัปปะ
3. สัมมาวายามะ
4. สัมมาอาชีวะ

๔๙. ข้อใด กล่าวถูกต้องตามความหมาย ?

1. ผู้มีศีล ๕ ได้ชื่อว่ามีกัลยาณธรรม
2. เบญจศีล มีวิรัติเป็นเครื่องคู่กัน
3. กัลยาณธรรม คือการละเว้นข้อห้าม
4. วิรัติ คือเจตนางดเว้นจากความชั่ว

๕๐. ผู้ทรงศีลไม่ฆ่าสัตว์ แต่ปราศจากกรุณา ได้ชื่อว่าเป็นคนเช่นไร ?

1. คนลวงโลก
2. มีศีล แต่ขาดคุณธรรม
3. คนไม่มีศีลธรรม
4. ถูกทุกข้อ