ปัญหาและเฉลยวิชาอุโบสถศีล (วินัย)  ธรรมศึกษาชั้นโท พ.ศ. ๒๕๕๕

มนุษย์อยู่สงบสุขไม่เบียดเบียนกันทางกายวาจา เพราะมีข้อใด ?

1. ทาน
2. ศีล
3. สมาธิ
4. ปัญญา

ก่อนสมาทานศีล พึงเปล่งวาจาถึงสิ่งใดว่าเป็นสรณะ ?

1. พระรัตนตรัย
2. สิ่งศักดิ์สิทธิ์
3. พระพรหม
4. พระภูมิเจ้าที่

พระรัตนตรัยมีความสำคัญต่อชาวพุทธ เพราะเหตุใด ?

1. เป็นที่อ้อนวอน
2. เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์
3. เป็นที่พึ่งที่ระลึกทางใจ
4. เป็นที่พึ่งทางกาย

คำว่า พุทธะ มีความหมายตรงกับข้อใด ?

1. ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน
2. ผู้เสด็จไปดีแล้ว
3. ผู้รู้แจ้งโลก
4. ผู้จำแนกธรรม

พระพุทธเจ้าทรงปลุกมนุษย์ให้ตื่นจากอะไร ?

1. กิเลส
2. กรรม
3. วิบาก
4. เวร

คำว่า สุคโต หมายถึงคุณของใคร ?

1. พระพุทธเจ้า
2. พระธรรม
3. พระสงฆ์
4. พระอรหันต์

คุณของพระสงฆ์ ตรงกับข้อใด ?

1. เป็นผู้จำแนกธรรม
2. เป็นผู้รู้แจ้งโลก
3. เป็นผู้ตื่น
4. เป็นผู้ปฏิบัติชอบ

สรณะ มีความหมายว่ากำจัดสิ่งใด ?

1. กำจัดภัย
2. กำจัดโรค
3. กำจัดศัตรู
4. กำจัดคู่แข่ง

ผู้ปฏิบัติตามพระธรรมย่อมได้รับผลเช่นใด ?

1. ไม่ตกอบาย
2. ไม่ตามคนชั่ว
3. ไม่ชดใช้กรรม
4. ไม่กลัวบาป

ในอุโบสถศีล สรณะ หมายถึงอะไร ?

1. พระรัตนตรัย
2. พระพุทธรูป
3. พระเจดีย์
4. พระคัมภีร์

พรหมายุพราหมณ์ ถึงพระรัตนตรัยว่าเป็นสรณะ ด้วยวิธีใด ?

1. สมาทาน
2. มอบตนเป็นสาวก
3. ทุ่มเทความเลื่อมใส
4. ปฏิบัติหน้าที่พุทธบริษัท

วิธีถึงสรณคมน์ที่มั่นคงที่สุด ตรงกับข้อใด ?

1. สมาทาน
2. มอบตนเป็นสาวก
3. ทุ่มเทความเลื่อมใส
4. ปฏิบัติหน้าที่พุทธบริษัท

การขาดสรณคมน์ในข้อใดไม่มีโทษ ?

1. ตาย
2. ทำร้ายพระศาสดา
3. ไปนับถือศาสดาอื่น
4. ไม่มีข้อถูก

เพราะเหตุใด การขโมยพระพุทธรูป จึงทำให้สรณคมน์เศร้าหมอง ?

1. เพราะความไม่รู้
2. เพราะเข้าใจผิด
3. เพราะสงสัย
4. เพราะไม่เอื้อเฟื้อ

สรณคมน์เศร้าหมอง เพราะไม่เอื้อเฟื้อพระสงฆ์ ตรงกับข้อใด ?

1. ทำลายพระเจดีย์
2. ไม่สนใจฟังธรรม
3. ยุยงให้แตกแยก
4. ทำลายหนังสือธรรมะ

ผู้ถึงพระรัตนตรัยเป็นสรณะ ย่อมไม่ไปเกิดในที่ใด ?

1. พรหม
2. สวรรค์
3. มนุษย์
4. อบายภูมิ

อุโบสถ แปลว่าอะไร ?

1. การเข้าจำ
2. การหยุดงาน
3. การเข้าวัด
4. การฟังธรรม

ข้อใด เป็นจุดมุ่งหมายของการรักษาอุโบสถศีล ?

1. เพื่อหยุดทำการงาน
2. เพื่อหาโอกาสพักผ่อน
3. เพื่อขัดเกลากิเลส
4. เพื่อหาโอกาสฟังธรรม

การรักษาอุโบสถ มีมาตั้งแต่เมื่อใด ?

1. ก่อนพุทธกาล
2. ต้นพุทธกาล
3. ระหว่างพุทธกาล
4. หลังพุทธกาล

การรักษาอุโบสถประเภทใด ใช้เวลานานที่สุด ?

1. ปกติอุโบสถ
2. ปฏิชาครอุโบสถ
3. ปาฏิหาริยอุโบสถ
4. อริยอุโบสถ

ในปัญจอุโปสถชาดก งูสมาทานอุโบสถเพื่อข่มกิเลสใด ?

1. ความรัก
2. ความโลภ
3. ความโกรธ
4. ความหลง

การรักษาอุโบสถศีลประเภทใด ถือเวลาเป็นเกณฑ์ ?

1. ปกติอุโบสถ
2. โคปาลกอุโบสถ
3. นิคคัณฐอุโบสถ
4. อริยอุโบสถ

ผู้รักษาอุโบสถศีลพึงปฏิบัติตนอย่างไร ?

1. นั่งสมาธิ
2. ฟังเทศน์
3. สวดมนต์
4. ถูกทุกข้อ

การล่วงอุโบสถศีล เกิดขึ้นได้ทางทวารใด ?

1. กาย
2. วาจา
3. กายกับวาจา
4. กายกับใจ

อุโบสถศีล มีกี่สิกขาบท ?

1. ๕ สิกขาบท
2. ๘ สิกขาบท
3. ๑๐ สิกขาบท
4. ๓๑๑ สิกขาบท

อุโบสถประเภทใด รักษาเฉพาะวันหนึ่งคืนหนึ่ง ?

1. ปาฏิหาริยอุโบสถ
2. ปฏิชาครอุโบสถ
3. ปกติอุโบสถ
4. สามัคคีอุโบสถ

อุโบสถกึ่งหนึ่ง หมายถึงอะไร ?

1. รักษาศีลครึ่งวัน
2. รักษาศีลวันหนึ่งกับคืนหนึ่ง
3. รักษาศีลวันรับและวันส่ง
4. รักษาศีลครบ ๓ วัน

อุโบสถชนิดใด มีอานิสงส์สูงสุด ?

1. นิคคัณฐอุโบสถ
2. โคปาลกอุโบสถ
3. อริยอุโบสถ
4. สามัคคีอุโบสถ

โบราณกบัณฑิตรักษาอุโบสถ เพื่อจุดประสงค์ใด ?

1. ปลีกวิเวก
2. ข่มกิเลส
3. ทรมานกาย
4. หนีความวุ่นวาย

มานะนี้ของเรา เมื่อเจริญขึ้นมีแต่จะนำไปสู่นรก เป็นความคิดของใคร ในปัญจอุโบสถชาดก ?

1. งู
2. สุนัขจิ้งจอก
3. หมี
4. ฤาษี

คำว่า ปาณะ ในปาณาติบาตนั้น ตรงกับข้อใด ?

1. สัตว์
2. เทวดา
3. เปรต
4. อสูรกาย

อุโบสถศีลข้อที่ ๑ ขาดลง เพราะองค์แห่งศีลข้อใด ?

1. สัตว์มีชีวิต
2. จิตคิดจะฆ่า
3. มีความพยายาม
4. สัตว์ตายด้วยพยายาม

อุโบสถประเภทใด นิยมรักษากันมากที่สุด ?

1. ปกติอุโบสถ
2. ปฏิชาครอุโบสถ
3. ปาฏิหาริยอุโบสถ
4. นิคคัณฐอุโบสถ

โทษของการล่วงละเมิดศีลข้อที่ ๑ ตรงกับข้อใด ?

1. เสียสติ
2. อายุสั้น
3. ยากจน
4. คนนินทา

เจตนาล่วงละเมิดอุโบสถศีลข้อที่ ๒ ตรงกับข้อใด ?

1. ทำสัตว์มีชีวิตให้ตกล่วงไป
2. ถือเอาทรัพย์ที่เขาไม่ได้ให้
3. ละเมิดคู่ครองคนอื่น
4. พูดให้ผู้อื่นเสียประโยชน์

สิกขาบทที่ ๒ แห่งอุโบสถศีล มีคำกล่าวอย่างไร ?

1. ปาณาติปาตา เวรมณี
2. อทินนาทานา เวรมณี
3. อพฺรหฺมจริยา เวรมณี
4. มุสาวาทา เวรมณี

การล่วงละเมิดอุโบสถศีลข้อที่ ๒ มีโทษอย่างไร ?

1. เสียสติ
2. อายุสั้น
3. ยากจน
4. คนนินทา

อุโบสถศีลข้อที่ ๓ มุ่งให้คนละกิเลสข้อใด ?

1. มานะ
2. ราคะ
3. โทสะ
4. ทิฏฐิ

การล่วงละเมิดอุโบสถศีลข้อที่ ๔ เกิดขึ้นได้ทางใด ?

1. กายกับวาจา
2. กายกับใจ
3. วาจากับใจ
4. กายวาจาและใจ

การล่วงละเมิดอุโบสถศีลข้อที่ ๔ มีโทษอย่างไร ?

1. เสียสติ
2. ขาดคนเชื่อถือ
3. ถูกทำร้าย
4. คนคิดปองร้าย

เครื่องดื่มต้องห้ามในอุโบสถศีลข้อที่ ๕ ตรงกับข้อใด ?

1. กาแฟ
2. เมรัย
3. น้ำชา
4. น้ำอัดลม

การรักษาอุโบสถศีลข้อที่ ๕ มุ่งถึงประโยชน์เรื่องใด ?

1. ความสามัคคี
2. ความสัตย์
3. ความไม่ประมาท
4. ความมีน้ำใจ

อุโบสถศีลข้อที่ ๖ ไม่ให้ทำเรื่องใดในเวลาวิกาล ?

1. ประพฤติผิดพรหมจรรย์
2. กินของขบเคี้ยว
3. ประดับตกแต่งกาย
4. นอนที่นอนสูงใหญ่

การรักษาอุโบสถศีลข้อที่ ๖ เพื่อบรรเทากิเลสข้อใด ?

1. วิจิกิจฉา
2. กามราคะ
3. พยาบาท
4. มานะ ทิฏฐิ

ผู้รักษาอุโบสถศีล ต้องเว้นการดูการละเล่น เพราะเหตุใด ?

1. เป็นข้าศึกแก่ฌาน
2. เป็นข้าศึกแก่สมาบัติ
3. เป็นข้าศึกแก่กุศล
4. เป็นข้าศึกแก่อกุศล

การไล้ทาของหอมเพื่อจุดมุ่งหมายใด ได้ชื่อว่าไม่ล่วงละเมิด อุโบสถศีล ข้อที่ ๗ ?

1. เพื่อรักษาโรค
2. เพื่อให้มีกลิ่นหอม
3. เพื่อให้สวยงาม
4. เพื่อให้สบายตัว

การงดเว้นการนอนบนที่นอนสูงใหญ่ มุ่งบรรเทากิเลสใด ?

1. ความเห็นแก่ตัว
2. ความอาฆาตพยาบาท
3. ความลุ่มหลงงมงาย
4. ความกำหนัดยินดี

ข้อว่า ศีลสามารถสร้างสวรรค์แก่มนุษย์ได้ ในวิสาขาสูตร พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสแก่ใคร ?

1. นางสุชาดา
2. นางสามาวดี
3. นางวิสาขา
4. นางสุธัมมา

เรื่องภายนอกที่ไม่ควรนำมาพูดในขณะถืออุโบสถศีล คืออะไร ?

1. อนุปุพพีกถา
2. ติรัจฉานกถา
3. สัมโมทนียกถา
4. อริยวงศ์กถา

อุโบสถศีลที่รักษาดีแล้ว ย่อมให้อานิสงส์แก่มนุษย์อย่างไร ?

1. ให้บังเกิดในสวรรค์
2. ให้มีความเสมอภาคกัน
3. ให้มีความปลอดภัย
4. ถูกทุกข้อ