ปัญหาและเฉลยวิชาวินัย  นักธรรมชั้นเอก พ.ศ. 2551

ถาม กรรมวาจาวิบัติเพราะสวดผิดฐานกรณ์นั้นอย่างไร ?

ตอบ คือ การสวดธนิตเป็นสิถิล 1 สวดสิถิลเป็นธนิต 1 สวดวิมุตเป็นนิคคหิต 1 สวดนิคคหิตเป็นวิมุต 1 ฯ


ถาม ติจีวราวิปปวาสสีมา และ อุทกุกเขปสีมา ได้แก่สีมาเช่นไร ?

ตอบ

ติจีวราวิปปวาสสีมา ได้แก่ สีมาที่สงฆ์สมมติให้เป็นแดนไม่อยู่ปราศจากไตรจีวรได้ในเขตสีมานั้น

อุทกุกเขปสีมา ได้แก่ สีมาที่กำหนดเขตแห่งสามัคคีด้วยชั่ววักน้ำสาดแห่งคนมีอายุและกำลังปานกลาง ฯ


ถาม ภิกษุผู้ได้รับสมมติจากสงฆ์ให้เป็นเจ้าหน้าที่ทำการสงฆ์นั้นๆ เรียกว่าอะไร ? พึงสวดสมมติด้วยกรรมวาจาประเภทใด ?

ตอบ เรียกว่า เจ้าอธิการ ฯ พึงสวดสมมติด้วยญัตติทุติยกรรม ฯ


ถาม ผ้าที่ไม่ทรงอนุญาตให้ใช้เป็นผ้ากฐิน ได้แก่ผ้าเช่นไรบ้าง ?

ตอบ เช่นนี้ คือ

  1. ผ้าที่ไม่ได้เป็นสิทธิ เช่น ผ้าที่ขอยืมเขามา
  2. ผ้าที่ได้มาโดยอาการอันมิชอบ คือ ทำนิมิตได้มา พูดเลียบเคียงได้มา และผ้าเป็นนิสสัคคีย์
  3. ผ้าที่ได้มาโดยบริสุทธิ์ แต่เก็บค้างคืนไว้ ฯ

ถาม ในอุปสมบทกรรม อภัพพบุคคล หมายถึงใคร ? จำแนกโดยประเภทมีเท่าไร ? อะไรบ้าง ?

ตอบ หมายถึงบุคคลที่ทรงห้ามไม่ให้อุปสมบท ฯ มี 3 ประเภท คือ

  1. เพศบกพร่อง
  2. ประพฤติผิดพระธรรมวินัย
  3. ประพฤติผิดต่อกำเนิดของเขาเอง ฯ

ถาม วิวาทาธิกรณ์ คืออะไร ? ระงับได้ด้วยอธิกรณสมถะข้อใดบ้าง ?

ตอบ คือ การเถียงกันปรารภพระธรรมวินัย ฯ ด้วยสัมมุขาวินัยและเยภุยยสิกา ฯ


ถาม พระอรรถกถาจารย์แสดงลักษณะปกปิดอาบัติสังฆาทิเสสไว้เป็น 5 คู่อย่างไรบ้าง ?

ตอบ แสดงไว้ 5 คู่ ดังนี้

  1. เป็นอาบัติ และรู้ว่าเป็นอาบัติ
  2. เป็นปกตัตตะ และรู้ว่าเป็นปกตัตตะ
  3. ไม่มีอันตราย และรู้ว่าไม่มีอันตราย
  4. อาจอยู่ และรู้ว่าอาจอยู่
  5. ใคร่จะปิด และปิดไว้ ฯ

ถาม รัตติเฉท หมายถึงอะไร ? มีอะไรบ้าง ?

ตอบ หมายถึง การขาดราตรีแห่ง (การประพฤติ) มานัต ฯ มี

  1. อยู่ร่วม
  2. อยู่ปราศ
  3. ไม่บอก
  4. ประพฤติในคณะอันพร่อง ฯ

พระราชบัญญัติคณะสงฆ์

ถาม กรรมการมหาเถรสมาคมดำรงอยู่ในตำแหน่งคราวละกี่ปี ?

ตอบ

  • กรรมการที่เป็นสมเด็จพระราชาคณะ ไม่มีกำหนดเวลา
  • กรรมการที่สมเด็จพระสังฆราชทรงแต่งตั้ง ดำรงอยู่ในตำแหน่งคราวละ 2 ปี ฯ

ถาม ตามมาตรา 21 แห่งพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ ให้จัดแบ่งเขตปกครอง คณะสงฆ์ส่วนภูมิภาคไว้อย่างไร ?

ตอบ แบ่งดังนี้ คือ

  1. ภาค
  2. จังหวัด
  3. อำเภอ
  4. ตำบล

ส่วนจำนวนและเขตปกครองดังกล่าวให้เป็นไปตามที่กำหนดในกฎมหาเถรสมาคม ฯ