ปัญหาข้อที่ 1
ถาม พุทธประวัติ วิภาคที่ 1 ปุริมกาล และวิภาคที่ 3 อปรกาล ที่ทรงรจนาไว้แสดงถึงเรื่องอะไร ?
ตอบ
- ปุริมกาล แสดงถึงเรื่องเป็นไปในกาลก่อนแต่บำเพ็ญพุทธกิจ
- อปรกาล แสดงถึงเรื่องถวายพระเพลิงและแจกพระธาตุ ฯ
ปัญหาข้อที่ 2
ถาม ในขณะเสวยวิมุตติสุขใต้ร่มไม้มหาโพธิ์ พระพุทธเจ้าทรงพิจารณา ข้อธรรมอะไร ? และธรรมนั้นมีใจความย่อว่าอย่างไร ?
ตอบ ทรงพิจารณาปฏิจจสมุปบาท ฯ มีใจความย่อว่า สภาวะอย่างหนึ่งเป็นผลเกิดแต่เหตุอย่างหนึ่งแล้ว ซ้ำเป็นเหตุยังผลอย่างอื่นให้เกิดต่อไปอีก เหมือนลูกโซ่เกี่ยวคล้องกันเป็นสาย ฯ
ปัญหาข้อที่ 3
ถาม อนุปุพพีกถาและสามุกกังสิกธรรม คืออะไร ? พระพุทธเจ้าทรงแสดงแก่บุคคลผู้มีองคสมบัติอะไร ?
ตอบ
อนุปุพพีกถา คือ ถ้อยคำที่กล่าวเรียงเรื่องเป็นลำดับไป คือ ทานกถา สีลกถา สัคคกถา กามาทีนวกถา เนกขัมมานิสังสกถา
สามุกกังสิกธรรม คือ ธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงยกขึ้นแสดงเอง ได้แก่อริยสัจ 4 ฯ
ผู้มีองคสมบัติ คือ
- เป็นมนุษย์
- เป็นคฤหัสถ์
- มีอุปนิสัยแก่กล้า ควรบรรลุโลกุตรคุณในที่นั้น ฯ
ปัญหาข้อที่ 4
ถาม พระพุทธเจ้าเสด็จไปโปรดชฎิล 3 พี่น้องพร้อมบริวาร โดยบังเอิญหรือโดยตั้งพระหฤทัยไว้ก่อน ? มีหลักฐานสนับสนุนคำตอบนั้นอย่างไร ?
ตอบ โดยตั้งพระหฤทัยไว้ก่อน ฯ มีหลักฐานปรากฏว่า ในครั้งที่ทรงส่งพระสาวก 60 องค์แรกไปประกาศพระพุทธศาสนาในที่ต่าง ๆ ทรงมีพระดำรัสว่า “แม้เราก็จะไปยังตำบลอุรุเวลาเสนานิคม เพื่อจะแสดงธรรม” ฯ
ปัญหาข้อที่ 5
ถาม มีภาษิตอยู่บทหนึ่งว่า สัตบุรุษตั้งมั่นแล้วในสัจจะที่เป็นอรรถเป็นธรรม ดังนี้ ข้อนี้ มีปฏิปทาของพระสาวกรูปใด ที่ให้สัญญาต่อกันไว้แล้วปฏิบัติตามสัญญานั้น เป็นตัวอย่าง ? จงเล่าเรื่องประกอบ
ตอบ มีปฏิปทาของพระสารีบุตร เป็นตัวอย่าง ฯ เรื่องมีอยู่ว่า เมื่อครั้งที่ท่านและพระโมคคัลลานะยังไม่ได้อุปสมบท เคยให้สัญญากันว่า ใครได้โมกขธรรมก่อน จะบอกแก่กัน ต่อมาท่านพระสารีบุตรได้ฟังอริยสัจจกถาแต่สำนักพระอัสสชิแล้ว ได้ดวงตาเห็นธรรม จึงนำข้อความนั้นไปบอกแก่พระโมคคัลลานะ จนได้บรรลุธรรมเช่นเดียวกัน ฯ
ปัญหาข้อที่ 6
ถาม พระเจ้าโกรัพยะตรัสถึงเหตุแห่งความเสื่อมที่จะให้คนออกบวชกะ พระสาวกรูปใด ? เหตุแห่งความเสื่อมนั้นได้แก่อะไรบ้าง ?
ตอบ กะพระรัฏฐปาลเถระ ฯ เหตุนั้นได้แก่
- ความแก่ชรา
- ความเจ็บ
- ความสิ้นโภคทรัพย์
- ความสิ้นญาติ
ปัญหาข้อที่ 7
ถาม ในวันที่พระมหาบุรุษประสูติ มีสหชาติที่เกิดพร้อมกันกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ?
ตอบ มี 7 อย่าง คือ
- พระนางพิมพา
- พระอานนท์
- กาฬุทายีอมาตย์
- ฉันนะอมาตย์
- ม้ากัณฐกะ
- ต้นมหาโพธิ์
- ขุมทรัพย์ทั้ง 4
ปัญหาข้อที่ 8
ถาม การทำสังคายนาครั้งที่ 3 มีมูลเหตุจากอะไร ? ใครเป็นผู้อุปถัมภ์ ? พระสงฆ์ผู้เข้าร่วมทำสังคายนามีจำนวนเท่าไร ? ใครเป็นประธาน ? ใช้เวลานานเท่าไร ?
ตอบ มีมูลเหตุจากพวกเดียรถีย์เป็นจำนวนมากปลอมบวชในพระพุทธศาสนา ฯ พระเจ้าอโศกมหาราช ทรงเป็นผู้อุปถัมภ์ ฯ มีจำนวน 1,000 รูป ฯ พระโมคคัลลีบุตรติสสเถระ เป็นประธาน ฯ ใช้เวลา 9 เดือน ฯ
ปัญหาข้อที่ 9
ถาม จงระบุชื่อพระสาวกผู้ที่บวชด้วยเหตุต่อไปนี้
- บวชด้วยศรัทธา
- บวชเพราะจำใจ
- บวชตามเพื่อน
- บวชเพราะเห็นโทษของการครองเรือน
ตอบ
- บวชด้วยศรัทธา คือ พระรัฐปาลเถระ
- บวชเพราะจำใจ คือ พระนันทเถระ
- บวชตามเพื่อน คือ พระวิมล พระสุพาหุ พระปุณณชิ พระควัมปติ
- บวชเพราะเห็นโทษของการครองเรือน คือ พระมหากัสสปเถระ ฯ
ปัญหาข้อที่ 10
ถาม ถูปารหบุคคล ได้แก่บุคคลเช่นไร ? มีใครบ้าง ?
ตอบ ได้แก่ บุคคลผู้ควรแก่การบรรจุอัฐิธาตุไว้ในสถูปเพื่อสักการบูชาด้วยความเลื่อมใส ฯ มี
- พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
- พระปัจเจกสัมพุทธเจ้า
- พระอรหันตสาวก
- พระเจ้าจักรพรรดิราช ฯ
