ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม  ธรรมศึกษาชั้นตรี พ.ศ. ๒๕๔๙

๑. ธรรมอะไร ทำให้เป็นคนรอบคอบ ?

1. สติ สัมปชัญญะ
2. หิริ โอตตัปปะ
3. ขันติ โสรัจจะ
4. วิจารณญาณ

๒. ขาดธรรมอะไร แม้มีชีวิตอยู่ก็ชื่อว่าตาย ?

1. สติ
2. สัมปชัญญะ
3. หิริ
4. โอตตัปปะ

๓. คนเช่นไร ไตร่ตรองทุกสิ่งที่ทำ ทุกคำที่พูด ทุกสิ่งที่คิด ?

1. คนช่างคิด
2. คนเจ้าปัญญา
3. คนไม่ประมาท
4. คนไม่ทำชั่ว

๔. คนขาดธรรมอะไร ทำชั่วได้ทุกอย่าง ?

1. สติ สัมปชัญญะ
2. หิริ โอตตัปปะ
3. ขันติ โสรัจจะ
4. กตัญญู กตเวที

๕. “ทำดีมักกลัว ทำชั่วมักกล้า” เพราะขาดหลักธรรมอะไร ?

1. กตัญญู กตเวที
2. ขันติ โสรัจจะ
3. สติ สัมปชัญญะ
4. หิริ โอตตัปปะ

๖. “งามนอกดึงดูดตา งามในดึงดูดจิต” ตรงกับหลักธรรมข้อใด ?

1. หิริ โอตตัปปะ
2. ขันติ โสรัจจะ
3. สติ สัมปชัญญะ
4. กตัญญู กตเวที

๗. อดกลั้นความยากลำบากและอำนาจกิเลสได้ ชื่อว่ามีธรรมข้อใด ?

1. หิริ
2. โอตตัปปะ
3. ขันติ
4. โสรัจจะ

๘. เพราะเหตุไร มารดาบิดา จึงจัดเป็นบุคคลที่หาได้ยากในโลก ?

1. เพราะไม่เห็นแก่ตัว
2. เพราะให้มากกว่ารับ
3. เพราะไม่หวังตอบแทน
4. ถูกทุกข้อ

๙. คนเรามักลืมบุญคุณคนง่ายๆ พระพุทธศาสนาจึงสอนเรื่องใดไว้ ?

1. ความกตัญญู
2. ความมีเมตตา
3. ความซื่อสัตย์
4. ความเสียสละ

๑๐.“หาความดีใส่หัวลูก ดีกว่าหาเงินใส่กระเป๋าลูก” สอนอะไร ?

1. รักลูกเหนือสิ่งใด
2. รักลูกให้ถูกทาง
3. รักลูกอย่าตามใจ
4. รักวัวให้ผูกรักลูกให้ตี

๑๑. พระแก้วมรกตที่พึ่งทางใจของคนไทย ตรงกับพระรัตนตรัยใด ?

1. พระพุทธเจ้า
2. พระธรรม
3. พระสงฆ์
4. ถูกทุกข้อ

๑๒. “นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส” นอบน้อมใคร ?

1. พระพุทธเจ้า
2. พระธรรม
3. พระสงฆ์
4. ถูกทุกข้อ

๑๓. หน้าที่หลักของพระสงฆ์ คืออะไร ?

1. เรียน ปฏิบัติ ธุดงค์
2. เรียน ปฏิบัติ สอน
3. เรียน สอน สวดมนต์
4. ปฏิบัติ สอน ทำพิธี

๑๔. ผู้ใด ชื่อว่าปฏิบัติตามโอวาทของพระพุทธเจ้า ๓ ข้อ ?

1. คนมีสติ
2. คนมีปัญญา
3. คนมีความรู้
4. คนมีความคิด

๑๕. โอวาทของพระพุทธเจ้าข้อว่า “ไม่ทำความชั่ว” ตรงกับข้อใด ?

1. ศีล
2. สมาธิ
3. ปัญญา
4. ไตรสิกขา

๑๖. ทำอย่างไร ถึงจะไม่ตกไปในที่ชั่ว ?

1. ปฏิบัติตามกฎหมาย
2. ปฏิบัติตามครูสอน
3. ปฏิบัติตามใจตน
4. ปฏิบัติตามธรรม

๑๗. ข้อใด จัดเป็นกายทุจริต ?

1. สั่งให้ฆ่า
2. สั่งให้ซื้อเสียง
3. สั่งให้สอบประวัติ
4. สั่งให้สร้างสถานการณ์

๑๘. การพูดสร้างสถานการณ์ ให้คนเข้าใจผิด จัดเป็นทุจริตอะไร ?

1. กายทุจริต
2. วจีทุจริต
3. มโนทุจริต
4. ถูกทุกข้อ

๑๙. สำนวนว่า “ยุแยงตะแคงรั่ว” ตรงกับข้อใด ?

1. พูดเท็จ
2. พูดคำหยาบ
3. พูดส่อเสียด
4. พูดเพ้อเจ้อ

๒๐. คนประเภทใด ทำสังคมให้เกิดความแตกแยก ?

1. คนพูดให้ทะเลาะกัน
2. คนปั้นน้ำเป็นตัว
3. คนพูดกลับไปกลับมา
4. คนไม่มีวาจาสัตย์

๒๑. ทำอย่างไร คำพูดของคนพาลจึงจะไร้ค่า ?

1. อย่าใส่ใจ
2. พิจารณาเหมือนลมพัด
3. เก็บไว้ในใจ
4. ข้อ 1 และ 2 ถูก

๒๒. “พลั้งปากเสียศีล พลั้งตีนตกต้นไม้” เป็นทุจริตอะไร ?

1. กายทุจริต
2. วจีทุจริต
3. มโนทุจริต
4. ถูกทุกข้อ

๒๓. ผู้ไม่คิดร้ายทำลายคนอื่นให้เดือดร้อน ชื่อว่าประพฤติสุจริตใด ?

1. กายสุจริต
2. วจีสุจริต
3. มโนสุจริต
4. ถูกทุกข้อ

๒๔. ข้อใด ไม่ใช่ลักษณะของความหลงงมงาย ?

1. เชื่อผู้รู้ใกล้ตัว
2. เชื่อเหตุผล
3. เชื่อเรื่องเปลี่ยนชื่อ
4. เชื่อมั่นตัวเอง

๒๕. ข้อใด เป็นมูลเหตุของการคอรัปชั่น ?

1. โลภะ
2. โทสะ
3. โมหะ
4. ถูกทุกข้อ

๒๖. ข้อใด ช่วยลดความเห็นแก่ตัว ?

1. รู้จักพอเพียง
2. ไม่ยึดมั่นถือมั่น
3. คิดถึงอกเขาอกเรา
4. ถูกทุกข้อ

๒๗. อย่างไร ชื่อว่าไม่รอกินบุญเก่า ?

1. เก็บสมบัติไว้มากๆ
2. ส่งลูกเรียนสูงๆ
3. หมั่นบริจาค
4. เป็นพลเมืองดี

๒๘. การทำบุญข้อใด ลงทุนน้อย แต่กลับได้บุญมาก ?

1. ทานมัย
2. สีลมัย
3. ภาวนามัย
4. ข้อ 2 และ 3 ถูก

๒๙. ข้อใด ไม่ใช่ภาวนามัย ?

1. แผ่เมตตา
2. ปล่อยสัตว์
3. ไหว้พระสวดมนต์
4. ตั้งใจฟังเทศน์

๓๐. การทำบุญบริจาคทาน จัดเข้าในบุญกิริยาวัตถุข้อใด ?

1. ทานมัย
2. สีลมัย
3. ภาวนามัย
4. ถูกทุกข้อ

๓๑. ข้อใด เป็นเหตุแห่งความเจริญ ?

1. คบสัตบุรุษ
2. ฟังและตรองตามท่าน
3. ปฏิบัติตามธรรม
4. ถูกทุกข้อ

๓๒. “แข่งเรือแข่งพายพอแข่งได้ แข่งบุญวาสนาแข่งกันไม่ได้” ตรงกับธรรมข้อใด ?

1. คบหาสัตบุรุษ
2. ได้ทำบุญไว้ปางก่อน
3. ตั้งตนไว้ชอบ
4. อยู่ในประเทศสมควร

๓๓. ข้อใด ตรงกับอัตตสัมมาปณิธิ ตั้งตนไว้ชอบ ?

1. สร้างบุญใหม่
2. กินบุญเก่า
3. คอยเฝ้าขอพร
4. อ้อนวอนเทวดา

๓๔. “จะรักษาความเป็นกลางและยุติธรรม” ต้องเว้นอะไร ?

1. อกุศล
2. อบายมุข
3. อคติ
4. อนันตริยกรรม

๓๕. “คนนี้ไม่ถูกชะตาฉันเลย” ตรงกับอคติข้อใด ?

1. ฉันทาคติ
2. โทสาคติ
3. โมหาคติ
4. ภยาคติ

๓๖. ปธาน คือความเพียร ๔ อย่าง คือมรรค ๘ ข้อใด ?

1. สัมมาทิฏฐิ
2. สัมมาสังกัปปะ
3. สัมมาวาจา
4. สัมมาวายามะ

๓๗. ซื่อสัตย์ ตรงไปตรงมา เป็นอธิษฐานธรรมข้อใด ?

1. ปัญญา
2. สัจจะ
3. จาคะ
4. อุปสมะ

๓๘. จะบรรลุจุดประสงค์ซึ่งไม่เหลือวิสัยได้ ด้วยธรรมอะไร ?

1. วุฑฒิ ๔
2. จักร ๔
3. อิทธิบาท ๔
4. ปธาน ๔

๓๙. พรหมวิหารข้อใด ควรแผ่ไปยังสัตว์ทั้งปวง ?

1. เมตตา
2. กรุณา
3. มุทิตา
4. อุเบกขา

๔๐. ข้อใด มีความหมายตรงกับคำว่า “กรุณา” ?

1. ปรารถนาให้มีความสุข
2. ปรารถนาให้พ้นจากทุกข์
3. พลอยชื่นชมยินดีด้วย
4. วางตัวเฉยเป็นกลางๆ

๔๑. “ปรารถนาสิ่งใด ไม่ได้สมหวัง” จัดเป็นอริยสัจข้อใด ?

1. ทุกข์
2. สมุทัย
3. นิโรธ
4. มรรค

๔๒. ข้อใด เป็นอานิสงส์แห่งการฟังธรรม ?

1. ได้ฟังเรื่องใหม่
2. บรรเทาความสงสัย
3. มีความเห็นถูกต้อง
4. ถูกทุกข้อ

๔๓. รู้จักจับจ่ายใช้สอยเก็บหอมรอมริบ เป็นสัปปุริสธรรมข้อใด ?

1. รู้จักเหตุ
2. รู้จักผล
3. รู้จักตน
4. รู้จักประมาณ

๔๔. “ใจป้ำ คำดี มีกิจเห็น เป็นกันเอง” ตรงกับหลักธรรมข้อใด ?

1. สังคหวัตถุ
2. ฆราวาสธรรม
3. อริยสัจ
4. อิทธิบาท

๔๕. กินใช้อย่างพอเพียง ไม่ฟุ้งเฟ้อนัก ไม่ให้ฝืดเคืองนัก คือข้อใด ?

1. อุฏฐานสัมปทา
2. อารักขสัมปทา
3. กัลยาณมิตตตา
4. สมชีวิตา

๔๖. คนที่ใช้จ่ายเกินตัวเรียกว่า “ติดลบ” เพราะขาดธรรมข้อใด ?

1. อุฏฐานสัมปทา
2. อารักขสัมปทา
3. กัลยาณมิตตตา
4. สมชีวิตา

๔๗. ข้อใด เป็นความหมายของปิยวาจา ?

1. พูดหวานปานจะกลืน
2. พูดไพเราะก่อสามัคคี
3. พูดแทงใจดำ
4. พูดตรงไปตรงมา

๔๘. “รู้จักปลง ปล่อยวาง ทำจิตให้ผ่องใส ไม่ขุ่นมัว” ตรงกับข้อใด ?

1. สัจจะ
2. ทมะ
3. ขันติ
4. จาคะ

๔๙. “ให้ความเคารพ เชื่อฟัง ช่วยเหลือ เรียนศิลปวิทยาโดยเคารพ” คือหน้าที่ของใคร ?

1. บุตรธิดา
2. ศิษย์
3. ครูอาจารย์
4. มารดาบิดา

๕๐. ข้อใด คืออบายมุข “เหตุเครื่องฉิบหาย” ?

1. ดื่มน้ำเมา เสพสิ่งเสพติด
2. เที่ยวเตร่ ไม่ทำงาน
3. เล่นการพนัน คบคนชั่ว
4. ถูกทุกข้อ