ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม  ธรรมศึกษาชั้นตรี พ.ศ. 2544

1. คนที่ทำ พูด ผิดพลาดอยู่เสมอ เพราะขาดธรรมอะไร ?

  • ธรรมที่เป็นโลกบาล
  • ธรรมที่เป็นรากเหง้าอกุศล
  • ธรรมที่มีอุปการะมาก
  • ธรรมคือข้อปฏิบัติไม่ผิด

2. สติควรใช้เวลาไหน ?

  • ขณะทำ ก่อนพูด ก่อนคิด
  • ก่อนทำ ก่อนพูด ก่อนคิด
  • ก่อนทำ ก่อนพูด ขณะคิด
  • ก่อนทำ ก่อนพูด หลังจากคิดแล้ว

3. จะใช้ธรรมข้อใด คุ้มครองโลกให้สงบเรียบร้อย ?

  • สติ สัมปชัญญะ
  • ขันติ โสรัจจะ
  • บุพพการี กตัญญูกตเวที
  • หิริ โอตตัปปะ

4. ธรรมในข้อใด เรียกว่า เทวธรรม ?

  • หิริ โอตตัปปะ
  • สติ สัมปชัญญะ
  • บุพพการี กตัญญูกตเวที
  • ขันติ โสรัจจะ

5. ข้อใด เป็นคุณธรรมทำให้งาม ?

  • ขันติ โสรัจจะ
  • หิริ โอตตัปปะ
  • สติ สัมปชัญญะ
  • ถูกทุกข้อ

6. ผู้รู้อุปการะที่ท่านทำแล้วตอบแทน เรียกว่าอะไร ?

  • กตัญญู
  • กตเวที
  • กตัญญูกตเวที
  • บุพพการี

7. ชาวพุทธจะต้องยึดถืออะไร เป็นที่พึ่งที่ระลึก ?

  • พระรัตนตรัย
  • พระไตรปิฎก
  • โอวาทปาฏิโมกข์
  • ไตรสิกขา

8. โอวาทของพระพุทธเจ้าที่เป็นหลักการ คืออะไร ?

  • ยึดมั่นในพระรัตนตรัย ทำใจให้ผ่องใส
  • ถือศีล ทานมังสวิรัติ ไม่ทำชั่ว
  • ไม่ทำชั่ว ทำแต่ความดี ทำใจให้ผ่องใส
  • ไม่คบคนพาล คบแต่บัณฑิต

9. ความสำรวมอินทรีย์ หมายถึงอะไร ?

  • สำรวมกาย วาจา ใจ
  • สำรวมตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
  • สำรวมในศีล
  • สำรวมในพระปาฏิโมกข์

10. สุจริต 3 อย่าง เป็นธรรมประเภทใด ?

  • ธรรมที่ควรประพฤติ
  • ธรรมที่ควรละ
  • ธรรมที่ควรกำหนดรู้
  • ธรรมที่ควรทำให้แจ้ง

11. การว่าร้าย จองเวร การฆ่า เกิดจากอกุศลมูลข้อใด ?

  • โลภะ
  • โทสะ
  • ราคะ
  • โมหะ

12. ผู้ค้ายาเสพย์ติด มีจิตประกอบด้วยอกุศลมูลข้อใด ?

  • โลภะ โทสะ
  • โลภะ โมหะ
  • โทสะ โมหะ
  • โลภะ โทสะ โมหะ

13. เหตุใดถูกเพื่อนชวนให้เสพยาบ้า จึงเสพตามเขา ?

  • อยากเสพ
  • กลัวเพื่อนโกรธ
  • หลงผิด
  • รักษาน้ำใจ

14. อะไรเป็นสมุฏฐานให้คนประพฤติดี ?

  • โลภะ โทสะ โมหะ
  • ราคะ โทสะ โมหะ
  • อโลภะ อโทสะ อโมหะ
  • ศีล สมาธิ ปัญญา คำตอบ

15. เชื่อฟังคำสอนของพ่อแม่ จัดเป็นการทำบุญประเภทใด ?

  • ทานมัย
  • สีลมัย
  • ภาวนามัย
  • ถูกทุกข้อ

16. ทาน ศีล ภาวนา ท่านยกย่องว่าเป็นที่ตั้งแห่งการบำเพ็ญบุญ อะไรเป็นตัวบุญ ?

  • ความร่ำรวย
  • ความสุขกาย สุขใจ
  • ความมีเกียรติ
  • การได้ไปสวรรค์

17. เมื่อความโกรธเกิดขึ้น ควรทำอย่างไร ?

  • ปลงอนิจจัง
  • ออกกำลังกาย
  • แผ่เมตตา
  • ด่าระบายอารมณ์

18. สังฆทาน ควรตั้งใจถวายอย่างไร ?

  • ถวายเจาะจง
  • ถวายไม่เจาะจง
  • ถวายพระรัตนตรัย
  • ถวายวัดที่ศรัทธา

19. สามัญญลักษณะ มีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าอะไร ?

  • ไตรสิกขา
  • ไตรสรณคมน์
  • ไตรเพท
  • ไตรลักษณ์

20. โครงการจัดระเบียบสังคม ทำเพื่อประโยชน์ใด ?

  • ให้คนมีศีลธรรม
  • ไม่ให้เที่ยวกลางคืน
  • แก้ปัญหาเศรษฐกิจ
  • ป้องกันอาชญากรรม

21. ประพฤติอย่างไร จึงจะได้ชื่อว่าตั้งตนไว้ชอบ ?

  • อยู่ในถิ่นเหมาะสม
  • คบคนดี
  • เคยทำบุญไว้มาก
  • ละชั่ว ประพฤติดี

22. อยากเป็นคนเที่ยงธรรม ต้องปฏิบัติอย่างไร ?

  • มีพรหมวิหาร 4
  • ไม่มีอคติ 4
  • มีจักร 4
  • ถูกทุกข้อ

23. ” ค่าของคน อยู่ที่คนของใคร ” เป็นลักษณะของข้อใด ?

  • ฉันทาคติ
  • โทสาคติ
  • โมหาคติ
  • ภยาคติ

24. ชีวิตก้าวหน้า เพราะรักษาตัวอย่างไร ?

  • คบสัตบุรุษ
  • หยุดทำชั่ว
  • วางตัวตามคำสอน
  • ถูกทุกข้อ

25. ความล้มเหลวเกิดขึ้นได้ เพราะไม่ปรารถนาแม้แต่จะลองทำชื่อว่าขาดอิทธิบาทข้อใด ?

  • ฉันทะ
  • วิริยะ
  • จิตตะ
  • วิมังสา

26. การแสดงความยินดี เมื่อผู้อื่นได้ดี ตรงกับข้อใด ?

  • เมตตา
  • กรุณา
  • มุทิตา
  • อุเบกขา

27. เมื่อจิตเกิดกำหนัดยินดี ควรพิจารณาอย่างไร ?

  • ใด ๆ ในโลกล้วนอนิจจัง
  • กรรมเก่าตามให้ผล
  • เป็นเรื่องธรรมชาติ
  • แท้จริงไม่งาม น่าเกลียด

28. โครงการ 30 บาท รักษาได้ทุกโรค ตรงกับธรรมข้อใด ?

  • ทาน
  • จาคะ
  • เมตตา
  • กรุณา

29. ทุกข์ทั้งหลายที่เกิดขึ้น เพราะอาศัยอะไรเป็นเหตุ ?

  • ความโกรธ
  • ตัณหา
  • พยาบาท
  • ความรัก

30. ข้อใด เป็นอาการของคนถูกถีนมิทธนิวรณ์ครอบงำ ?

  • ฟุ้งซ่าน
  • ฉุนเฉียว
  • ง่วงนอน
  • ลังเลใจ

31. ข้อใด ไม่จัดเป็นตัณหา ?

  • อยากข้าว อยากน้ำ
  • อยากมีคู่ครองใหม่
  • อยากตาย
  • ไม่อยากเป็นอะไรเลย

32. ปรารถนาสิ่งใด ไม่ได้สมหวัง จัดเป็นทุกข์หรือสมุทัย ?

  • ทุกข์
  • สมุทัย
  • เป็นทั้ง ๒ อย่าง
  • ไม่เป็นทั้ง ๒ อย่าง

33. ข้อใด คนทำแล้วเป็นบาปหนักที่สุด ?

  • ฆ่าพ่อ
  • ฆ่าแม่
  • ฆ่าพระอรหันต์
  • ทำลายสงฆ์ให้แตกกัน

34. อโทสะ ตรงกับข้อใด ?

  • รู้เขา รู้เรา รบชนะ
  • รู้แพ้ รู้ชนะ รู้อภัย
  • ปัญญาประดุจดังอาวุธ
  • ช้าเสียกาล นานเสียกิจ

35. มรรคมีองค์ 8 ย่อลงให้เหลือ 3 ข้อใดถูกต้อง ?

  • ศีล สมาธิ ปัญญา
  • กุศล อกุศล อัพยากฤต
  • สุข ทุกข์ อุเบกขา
  • กาย วาจา ใจ

36. ” ช้า ๆ ได้พร้าเล่มงาม ” ใช้ได้กับสัปปุริสธรรมข้อใด ?

  • รู้จักตน
  • รู้จักคน
  • รู้จักประมาณ
  • รู้จักกาล

37. ” เข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม ” ตรงกับข้อใด ?

  • รู้จักตน
  • รู้จักเลือกคน
  • รู้จักประมาณ
  • รู้จักชุมชน

38. การทุจริตไม่ดีอย่างไร จึงต้องป้องกันและปราบปราม ?

  • ทำให้ตนเองเดือดร้อน
  • ทำให้คนอื่นเดือดร้อน
  • มีผลเป็นความทุกข์
  • ถูกทุกข้อ

39. เมื่อถูกคนอื่นนินทา ควรปฏิบัติอย่างไร ?

  • ควรโต้ตอบ
  • ไม่ต้องทำอะไรทั้งสิ้น
  • หนีไปที่อื่นเสีย
  • อย่ายินดียินร้าย

40. คนดีมีความรู้ ภายหลังตกอับกลับเป็นคนเลว เพราะเหตุใด ?

  • ไร้ทรัพย์
  • อับปัญญา
  • ไม่รู้ค่าเวลา
  • แสวงหาทางเสื่อม

41. เศรษฐกิจพอเพียง ควรใช้นาถกรณธรรมข้อใดเป็นเครื่องนำ ?

  • มีความรู้มาก
  • ขยันทำงาน
  • ยินดีตามมีตามได้
  • รู้ทันเหตุการณ์

42. ผู้หมกมุ่นอยู่ในอบายมุข ย่อมเสียหายอย่างไร ?

  • การงานย่อหย่อน
  • รายได้ลดน้อยถอยลง
  • ไม่นานต้องล่มจม
  • ถูกทุกข้อ

43. หัวใจเศรษฐี ในทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์ คือข้อใด ?

  • อุ อา กะ สะ
  • จิ เจ รุ นิ
  • ทุ สะ นะ โส
  • สุ จิ ปุ ลิ

44. ” ขุนพลพลอยพยัก ” เป็นลักษณะของมิตรประเภทใด ?

  • มิตรปอกลอก
  • มิตรดีแต่พูด
  • มิตรหัวประจบ
  • มิตรชักชวนในทางฉิบหาย

45. เพื่อนรักชวนกันไปเที่ยวแหล่งมั่วสุม จัดเป็นมิตรประเภทใด ?

  • มิตรร่วมสุขร่วมทุกข์
  • มิตรชักชวนในทางฉิบหาย
  • มิตรชักชวนกันมั่วสุม
  • มิตรรักใคร่

46. บ้านเมืองไม่สะอาด ขาดระเบียบ ข้อใดเป็นสาเหตุสำคัญ ?

  • ไม่รู้กฎหมาย
  • ไม่รู้ข้อมูลข่าวสาร
  • ไม่บำเพ็ญประโยชน์
  • ประชาชนด้อยโอกาส

47. จริงใจ ฝึกฝน ทนได้ ให้ปัน ตรงกับธรรมหมวดใด ?

  • ฆราวาสธรรม 4
  • อธิษฐานธรรม 4
  • จักร 4
  • สังคหวัตถุ 4

48. ราชพลี ประชาชนทุกคนต้องทำ ไม่ควรหลบเลี่ยง ตรงกับข้อใด ?

  • พลีชีพเพื่อพระราชา
  • เกณฑ์ทหาร
  • ทำบัตรประชาชน
  • เสียภาษีอากร

49. นิยมยกย่อง ปกป้องเชิดชู ไม่เจ้าชู้นอกใจ มอบความเป็นใหญ่ ให้เครื่องประดับ คือหน้าที่ของใคร ?

  • สามี
  • ภรรยา
  • บ่าว
  • มิตร

50. ศรัทธา ความเชื่อที่ดี ควรมีลักษณะอย่างไร ?

  • ศรัทธานำหน้า ปัญญาตามหลัง
  • ปัญญานำหน้า ศรัทธาตามหลัง
  • ศรัทธาปัญญาของพระสาวก
  • ศรัทธาความดีของพระอริยสงฆ์