ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม  ธรรมศึกษาชั้นตรี พ.ศ. ๒๕๕๒

๑. ธรรมมีอุปการะมากได้แก่ข้อใด?

ก. สติ-สัมปชัญญะ
ข. หิริ-โอตตัปปะ
ค. ขันติ-โสรัจจะ
ง. กตัญญู-กตเวที

๒. ทำงานผิดพลาด เพราะขาดธรรมข้อใด

ก. ธรรมเป็นโลกบาล
ข. ธรรมมีอุปการะมาก
ค. ธรรมอันทำให้งาม
ง. ธรรมหาได้ยาก

๓. ข้อความรณรงค์ว่า เลิกเหล้าเลิกจน สอนให้มีธรรมข้อใด ?

ก. สติ
ข. ประหยัด
ค. ซื่อสัตย์
ง. กตัญญู

๔. ข้อใด มีความหมายตรงกับคำว่า พระในบ้าน ?

ก. พระพุทธรูป
ข. พระภูมิเจ้าที่
ค. พ่อแม่
ง. ปู่ ย่า ตา ยาย

๕. ข้อใดเป็นลักษณะของคนมีขันติ-โสรัจจะ ?

ก. ปิดทองหลังพระ
ข. ทองไม่รู้ร้อน
ค. ยิ้มได้เมื่อภัยมา
ง. น้ำนิ่งไหลลึก

๖. ชาวพุทธควรยึดถือสิ่งใดเป็นที่พึ่งสูงสุด

ก. พระอินทร์
ข. พระพรหม
ค. พระพิฆเณศวร์
ง. พระรัตนตรัย

๗. คำพูดเช่นใด มีผลทำลายความสามัคคี ?

ก. พูดปด
ข. พูดคำหยาบ
ค. พูดส่อเสียด
ง. พูดเพ้อเจ้อ

๘. เด็กติดเกมส์ เพราะมีอกุศลมูลข้อใด ?

ก. โลภะ
ข. โทสะ
ค. โมหะ
ง. ราคะ

๙. ธรรมเป็นเครื่องนำไปสู่ความเจริญ เรียกว่าอะไร ?

ก. สังคหวัตถุ ๔
ข. จักร ๔
ค. อิทธิบาท ๔
ง. ปธาน ๔

๑๐. ผู้ปฏิบัติตามหลักจักร ๔ จะได้รับประโยชน์อย่างไร ?

ก. มีความเจริญ
ข. มีความยินดี
ค. มีความยินร้าย
ง. มีความยุติธรรม

๑๑. การตั้งตนไว้ชอบ หมายถึงประพฤติเช่นไร ?

ก. ถูกกาลเทสะ
ข. ถูกใจเขา
ค. ถูกศีลธรรม
ง. ถูกใจเรา

๑๒. ผู้ที่ตกอยู่ในอำนาจของอคติ จะมีผลอย่างไร ?

ก. เห็นแก่ประโยชน์ตน
ข. ไม่มีคนนับถือ
ค. ตัดสินผิดพลาด
ง. ขาดความยุติธรรม

๑๓. หมั่นสร้างความดีให้เกิดมีขึ้นในตน ตรงกับปธาน ๔ ข้อใด ?

ก. สังวรปธาน
ข. ปหานปธาน
ค. ภาวนาปธาน
ง. อนุรักขนาปธาน

๑๔. ปัญญา สัจจะ จาคะ ปุปสมะ อยู่ในธรรมหมวดใด ?

ก. อธิษฐานธรรม
ข. อิทธิบาทธรรม
ค. พรหมวิหารธรรม
ง. ปธานธรรม

๑๕. ชาดกเรื่องพระมหาชนก เน้นคุณธรรมข้อใด ?

ก. ฉันทะ
ข. วิริยะ
ค. จิตตะ
ง. วิมังสา

๑๖. เห็นคนอื่นได้ดีมีความสุข เราก็ยินดีด้วย ตรงกับธรรมข้อใด

ก. เมตตา
ข. กรุณา
ค. มุทิตา
ง. อุเบกขา

๑๗. อะไรเป็นสมุทัยคือเหตุให้เกิดทุกข์ ?

ก. ความเกิด
ข. ตัณหา
ค. กรรม
ง. ความจน

๑๘. ปัญญาที่เกิดจากการฟัง เรียกว่าอะไร ?

ก. สุตมยปัญญา
ข. จินตามยปัญญา
ค. ภาวนามยปัญญา
ง. ปุจฉา-วิสัชนา

๑๙. ธรรมข้อใด เป็นคู่ปรับกับความเกียจคร้าน ?

ก. สัทธา
ข. วิริยะ
ค. ขันติ
ง. สมาธิ

๒๐. ขันธ์ ๕ ย่อลงเป็น ๒ อย่าง ตรงกับข้อใด ?

ก. นามกับรูป
ข. สัญญากับสังขาร
ค. นามกับสัญญา
ง. สังขารกับวิญญาณ

๒๑. เมาไม่ขับตั้งสติก่อนสตาร์ท แสดงถึงคารวะในข้อใด ?

ก. พระพุทธ
ข. พระธรรม
ค. พระสงฆ์
ง. ความไม่ประมาท

๒๒. สาราณียธรรมสอนให้คนเป็นเช่นไร ?

ก. มีความพอเพียง
ข. เลี้ยงตนโดยชอบ
ค. ไม่ประกอบอกุศล
ง. รู้จักสามัคคี

๒๓. ข้อใด มีความหมายตรงกับคำว่า สาราณียธรรม ?

ก. อยู่บ้านท่านอย่านิ่งดูดาย
ข. อยู่ให้เขารัก จากให้เขาคิดถึง
ค. คนเดียวหัวหาย สองคนเพื่อนตาย
ง. ชั่วชั่งชี ดีชั่งสงฆ์

๒๔. ข้อใด ชื่อว่ารักษาศีลบริสุทธิ์เสมอกัน ?

ก. มีอะไรก็แบ่งปัน
ข. มีอะไรช่วยกัน
ค. ว่าอะไรก็ว่าตามกัน
ง. รักษาระเบียบร่วมกัน

๒๕. เคารพในหลักประชาธิปไตย จัดเข้าในธรรมข้อใด ?

ก. ทำดีต่อกัน
ข. พูดดีต่อกัน
ค. คิดดีต่อกัน
ง. มีความเห็นร่วมกัน

๒๖. อริยทรัพย์ หมายถึงทรัพย์เช่นไร ?

ก. ทรัพย์ภายใน
ข. ทรัพย์ภายนอก
ค. ทรัพย์มรดก
ง. อสังหาริมทรัพย์

๒๗. ใช้อย่างพอเพียง ไม่ฟุ้งเฟ้อนัก ไม่ให้ฝืดเคืองนัก ตรงกับข้อใด ?

ก. อุฏฐานสัมปทา
ข. อารักขสัมปทา
ค. กัลยาณมิตตตา
ง. สมชีวิตา

๒๘. นกน้อยทำรังแต่พอตัว ตรงกับสัปปุริสธรรมข้อใด ?

ก. อัตตัญญุตา
ข. มัตตัญญุตา
ค. กาลัญญุตา
ง. ปริสัญญุตา

๒๙. เข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม ตรงกับข้อใด ?

ก. อัตตัญญุตา
ข. กาลัญญุตา
ค. ปริสัญญุตา
ง. มัตตัญญุตา

๓๐. โลกธรรม หมายถึงธรรมข้อใด ?

ก. ธรรมรักษาโรค
ข. ธรรมเหนือโลก
ค. ธรรมที่อยู่คู่โลก
ง. ธรรมที่สร้างโลก

๓๑. โลกธรรม จะเกิดขึ้นแก่ใคร ?

ก. ข้าราชการ
ข. คนใช้แรงงาน
ค. คนค้าขาย
ง. คนทุกคน

๓๒. โลกธรรมข้อใด จัดเป็นอนิฏฐารมณ์

ก. มีลาภ
ข. มียศ
ค. มีสุข
ง. มีทุกข์

๓๓. ตามหลักโลกธรรม เมื่อถูกนินทาให้ทำอย่างไร ?

ก. หาทางนินทาตอบ
ข. ถือว่าเป็นเรื่องธรรมดา
ค. ทำเป็นไม่สนใจ
ง. พยายามปรับปรุงตัวเอง

๓๔. ข้อใด จัดเป็นการทำบุญทางวาจา ?

ก. ดูรายการธรรมทางทีวี
ข. พูดโกหกเพื่อเอาตัวรอด
ค. ร้องเพลงธรรมชิงรางวัล
ง. บอกทางแก่คนหลงทาง

๓๕. การไหว้พระสงฆ์ จัดเป็นบุญกิริยาวัตถุข้อใด ?

ก. ภาวนามัย
ข. อปจายจมัย
ค. เวยยาวัจจมัย
ง. ปัตติทานมัย

๓๖. ข้อใด จัดเป็นอุฏฐานสัมปทา ?

ก. ขยันตื่นแต่เช้า
ข. ขยันออกกำลังกาย
ค. ขยันทำงาน
ง. ขยันออกงานสังคม

๓๗. มีสลึงพึงบรรจบให้ครบบาท ตรงกับธรรมข้อใด ?

ก. อุฏฐานสัมปทา
ข. อารักขสัมปทา
ค. กัลยาณมิตตตา
ง. สมชีวิตา

๓๘. อันเพื่อนดีมีเพียงหนึ่งถึงจะน้อย ดีกว่าร้อยเพื่อนคิดริษยา ตรงกับข้อใด ?

ก. อุฏฐานสัมปทา
ข. อารักขสัมปทา
ค. กัลยาณมิตตตา
ง. สมชีวิตา

๓๙. ผู้ถือมงคลตื่นข่าว จะมีลักษณะตามข้อใด ?

ก. ชวนกันปฏิบัติธรรม
ข. ไหว้พระศักดิ์สิทธิ์
ค. ไหว้เสาไม้ตะเคียน
ง. ไหว้พระธาตุ

๔๐. เชื่อว่าทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว ตรงกับหลักธรรมข้อใด

ก. สัทธาสัมปทา
ข. สีลสัมปทา
ค. จาคสัมปทา
ง. ปัญญาสัมปทา

๔๑. มีเงินนับเป็นน้อง มีทองนับเป็นพี่ จัดอยู่ในมิตรประเภทใด ?

ก. คนปอกลอก
ข. คนดีแต่พูด
ค. คนหัวประจบ
ง. คนชักชวนในทางฉิบหาย

๔๒. ปากปราศรัย น้ำใจเชือดคอ จัดอยู่ในมิตรประเภทใด ?

ก. คนดีแต่พูด
ข. คนหัวประจบ
ค. คนปอกลอก
ง. คนชักชวนในทางฉิบหาย

๔๓. ลูกผู้ชายไม่ทิ้งกันในยามมีภัย จัดอยู่ในมิตรข้อใด

ก. มิตรมีอุปการะมาก
ข. มิตรร่วมสุขร่วมทุกข์
ค. มิตรแนะประโยชน์
ง. มิตรมีความรักใคร่

๔๔. เขาเป็นคนคงเส้นคงวา แสดงถึงคุณธรรมข้อใด ?

ก. ทาน
ข. ปิยวาจา
ค. อัตถจริยา
ง. สมานัตตตา

๔๕. พูดแล้วต้องทำให้ได้อย่างที่พูด ตรงกับธรรมข้อใด ?

ก. สัจจะ
ข. ทมะ
ค. ขันติ
ง. จาคะ

๔๖. งากหนักไม่เอา งานเบาไม่สู้ เพราะขาดธรรมใด ?

ก. สัจจะ
ข. ทมะ
ค. ขันติ
ง. จาคะ

๔๗. ตื่นก่อน นอนทีหลัง เป็นหน้าที่ใครปฏิบัติต่อใคร ?

ก. ลูก-พ่อแม่
ข. ภรรยา-สามี
ค. ศิษย์-ครู
ง. บ่าว-นาย

๔๘. ข้อใด จัดเป็นมิจฉาวณิชชา ?

ก. ขายวัตถุโบราณ
ข. ขายสังฆภัณฑ์
ค. ขายพระพุทธรูป
ง. ขายอาวุธ

๔๙. ห้ามมิให้ทำความชั่ว ให้ทำแต่ความดี เป็นหน้าที่ของใคร ?

ก. มารดา-บิดา
ข. ครู-อาจารย์
ค. ภรรยา-สามี
ง. บุตร-ธิดา

๕๐. ไม่มีใครเชื่อถือถ้อยคำ เป็นโทษของอบายมุขข้อใด ?

ก. ดื่มน้ำเมา
ข. เที่ยวกลางคืน
ค. เล่นการพนัน
ง. คบคนชั่วเป็นมิตร