ปัญหาข้อที่ 1
ถาม อปโลกนกรรมมีกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ?
ตอบ มี 5 อย่างคือ
- นิสสารณา นาสนะสามเณรผู้กล่าวตู่พระผู้มีพระภาคเจ้า
- โอสารณา รับสามเณรผู้ถูกนาสนะแล้วกลับประพฤติเรียบร้อย ให้เข้าหมู่
- ภัณฑูกรรม บอกขออนุญาตปลงผมคนผู้จะบวชอันภิกษุจะทำเอง
- พรหมทัณฑ์ ประกาศไม่ว่ากล่าวภิกษุหัวดื้อว่ายาก
- กัมมลักขณะ อปโลกน์แจกอาหารในโรงฉันเป็นต้น
ถาม สงฆ์ผู้ทำสังฆกรรม มีกำหนดจำนวนไว้อย่างไร ?
ตอบ มีกำหนดจำนวนไว้ดังนี้
- จตุวรรค สงฆ์มีจำนวน 4 รูป
- ปัญจวรรค สงฆ์มีจำนวน 5 รูป
- ทสวรรค สงฆ์มีจำนวน 10 รูป
- วีสติวรรค สงฆ์มีจำนวน 20 รูป
ปัญหาข้อที่ 2
ถาม วัตถุที่ใช้เป็นนิมิตกำหนดเขตสีมามีกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ?
ตอบ มี 8 อย่างคือ
- ภูเขา
- ศิลา
- ป่าไม้
- ต้นไม้
- จอมปลวก
- หนทาง
- แม่น้ำ
- น้ำ
ถาม ปัจจุบันนิยมใช้วัตถุอะไรเป็นนิมิต ? และวัตถุที่จะใช้เป็นนิมิตนั้นได้มีกำหนดไว้อย่างไร ?
ตอบ ใช้ศิลาเป็นนิมิต มีกำหนดไว้ดังนี้
- เป็นศิลาหินแท้ หินปนแร่ ใช้ได้ทั้งหมด
- เป็นศิลามีก้อนโตไม่ถึงตัวช้าง ขนาดเท่าศีรษะโคหรือกระบือเขื่อง ๆ
- เป็นศิลาแท่งเดียว
- อย่างเล็กขนาดเท่าก้อนน้ำอ้อยหนัก 32 ปะละ ราว 5 ชั่งก็ใช้ได้
ปัญหาข้อที่ 3
ถาม สมานสังวาสสีมา และติจีวราวิปปวาสสีมา ได้แก่สีมาเช่นไร ?
ตอบ สีมาที่ทรงพระอนุญาตให้สงฆ์สมมติเป็นแดนมีสังวาสเสมอกัน ภิกษุผู้อยู่ในเขตนี้มีสิทธิในอันจะเข้าอุโบสถ ปวารณา และสังฆกรรมร่วมกัน เรียกว่า สมานสังวาสสีมา สมานสังวาสสีมานี้ ทรงพระอนุญาตให้สมมติติจีวราวิปปวาส ซ้ำลงได้อีก เว้นบ้าน และอุปจารบ้านอันตั้งอยู่ในสีมานั้น เมื่อได้สมมติอย่างนี้แล้ว แม้ภิกษุอยู่ห่างจากไตรจีวรในสีมานั้น ก็ไม่เป็นอันอยู่ปราศ เรียกว่า ติจีวราวิปปวาสสีมา
ถาม ในการถอน และสมมติ สีมาทั้ง 2 นี้ มีวิธีปฏิบัติก่อนหลังอย่างไร ?
ตอบ ในการถอน ให้ถอนติจีวราวิปปวาสสีมาก่อน ถอนสมานสังวาสสีมาภายหลังในการสมมติ ให้สมมติสมานสังวาสสีมาก่อน สมมติติจีวราวิปปวาสสีมาภายหลัง
ปัญหาข้อที่ 4
ถาม ภิกษุผู้ควรได้รับสมมติให้เป็นภัตตุทเทสกะ ต้องประกอบด้วยคุณสมบัติเช่นไร ?
ตอบ ต้องประกอบด้วยคุณสมบัติดังนี้คือ
- เว้นอคติ 4 คือฉันทาคติ โทสาคติ โมหาคติ ภยาคติ
- รู้จักภัตรที่ควรแจกหรือมิควรแจก
- รู้จักลำดับที่พึงแจก
ถาม ภัตรที่ควรแจกเฉพาะมีกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ?
ตอบ มี 5 อย่างคือ
- อาคันตุกภัตร อาหารที่เขาถวายเฉพาะภิกษุอาคันตุกะ
- คมิยภัตร อาหารที่เขาถวายเฉพาะภิกษุผู้จะไปอยู่ที่อื่น
- คิลานภัตร อาหารที่เขาถวายเฉพาะภิกษุอาพาธ
- คิลานุปัฏฐากภัตร อาหารที่เขาถวายเฉพาะภิกษุผู้พยาบาลไข้
- กุฏิภัตร อาหารที่เขาถวายแก่ภิกษุผู้อยู่ในกุฏิที่เขาสร้าง
ปัญหาข้อที่ 5
ถาม อภัพบุคคลในอุปสมบทกรรมได้แก่บุคคลเช่นไร ? โดยวัตถุมีกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ?
ตอบ ได้แก่บุคคลที่ไม่สมควรแก่การอุปสมบท อุปสมบทไม่ขึ้น ถูกห้ามอุปสมบทตลอดชีวิต โดยวัตถุมี 3 คือ
- พวกที่มีเพศบกพร่อง ไม่รู้ว่าเป็นชายหรือเป็นหญิง
- พวกประพฤติผิดพระธรรมวินัย เช่น ฆ่าพระอรหันต์ เป็นต้น
- พวกประพฤติผิดต่อกำเนิดของตน คือฆ่ามารดาบิดา
ถาม ปัจฉิมกิจแห่งการอุปสมบทมีอะไรบ้าง ? ตอบเพียง 2 ข้อ
ตอบ มี 6 ข้อ (ตอบเพียง 2 ข้อ) คือ
- วัดเงาแดดในทันที
- บอกประมาณแห่งฤดู
- บอกส่วนแห่งวัน
- บอกสังคีติ
- บอกนิสสัย 4
- บอกอกรณียกิจ 4
ปัญหาข้อที่ 6
ถาม วิวาทาธิกรณ์คืออะไร ?
ตอบ คืออธิกรณ์ที่เกิดจากการทะเลาะกัน โต้เถียงกัน โดยปรารภพระธรรมวินัย
ถาม วิวาทาธิกรณ์นั้น ระงับด้วยอธิกรณสมถะกี่อย่าง ? อะไรบ้าง ?
ตอบ ด้วยอธิกรณสมถะ 2 อย่างคือ
- สัมมุขาวินัย
- เยภุยยสิกา
ปัญหาข้อที่ 7
ถาม วุฏฐานวิธี แปลว่าอะไร ? ประกอบด้วยอะไรบ้าง ?
ตอบ แปลว่าระเบียบเป็นเครื่องออกจากอาบัติ ประกอบด้วย ปริวาส มานัต ปฏิกัสสนา และอัพภาน
ถาม ในการทำวุฏฐานวิธีแต่ละอย่างนั้น ต้องการสงฆ์จำนวนเท่าไร ?
ตอบ การให้ปริวาส ให้มานัต และทำปฏิกัสสนาต้องการสงฆ์จตุวรรค การให้อัพภาน ต้องการสงฆ์วีสติวรรค
พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. 2505, (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2535
ปัญหาข้อที่ 8
ถาม ตามมาตรา 12 แห่งพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ กำหนดองค์ประกอบของมหาเถรสมาคมไว้อย่างไร ?
ตอบ กำหนดไว้ดังนี้
- สมเด็จพระสังฆราช ทรงดำรงตำแหน่งประธานกรรมการโดยตำแหน่ง
- สมเด็จพระราชาคณะทุกรูป เป็นกรรมการโดยตำแหน่ง และ
- พระราชาคณะซึ่งสมเด็จพระสังฆราชทรงแต่งตั้ง มีจำนวนไม่เกิน 12 รูป เป็นกรรมการ
ถาม มหาเถรสมาคมมีอำนาจหน้าที่อย่างไร ? ตอบเพียง 2 ข้อ
ตอบ มีอำนาจหน้าที่อย่างนี้ (ตอบเพียง 2 ข้อ)
- ปกครองคณะสงฆ์ให้เป็นไปโดยเรียบร้อยดีงาม
- ปกครองและกำหนดการบรรพชาสามเณร
- ควบคุมและส่งเสริมการศาสนศึกษา การศึกษาสงเคราะห์ การสาธารณูปการ และการสาธารณสงเคราะห์ของคณะสงฆ์
- รักษาหลักพระธรรมวินัยของพระพุทธศาสนา
- ปฏิบัติหน้าที่อื่นๆ ตามที่บัญญัติไว้ในพระราชบัญญัตินี้หรือกฎหมายอื่น
ปัญหาข้อที่ 9
ถาม ตามมาตรา 21 แห่งพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ ให้จัดแบ่งเขตปกครองคณะสงฆ์ส่วนภูมิภาคไว้อย่างไร ?
ตอบ แบ่งดังนี้คือ
- ภาค
- จังหวัด
- อำเภอ
- ตำบล
ส่วนจำนวนและเขตปกครองดังกล่าวให้เป็นไปตามที่กำหนดในกฎมหาเถรสมาคม
ถาม พระภิกษุจะต้องรับนิคหกรรมเมื่อทำผิดเช่นไร ? และได้รับนิคหกรรมให้สึก ต้องสึกภายในเวลาเท่าไร ?
ตอบ เมื่อกระทำการล่วงละเมิดพระธรรมวินัย และนิคหกรรมที่จะลงโทษแก่ภิกษุจะต้องเป็นนิคหกรรมตามพระธรรมวินัย ต้องสึกภายใน 24 ชั่วโมง นับแต่เวลาที่ได้ทราบคำวินิจฉัยนั้น
ปัญหาข้อที่ 10
ถาม พระภิกษุจะไม่สังกัดอยู่ในวัดใดวัดหนึ่งเลยได้หรือไม่ อ้างมาตราประกอบด้วย ?
ตอบ ไม่ได้, ตามมาตรา 27 (3) แห่งพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ 2505, (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2535
ถาม เจ้าพนักงาน ตามความในประมวลกฎหมายอาญา ในพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ ได้แก่ใคร ?
ตอบ ได้แก่พระภิกษุซึ่งได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งในการปกครองคณะสงฆ์ และไวยาวัจกร เป็นเจ้าพนักงานตามความในประมวลกฎหมายอาญา (มาตรา 45)
