ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม  นักธรรมชั้นตรี พ.ศ. 2551

ถาม การที่บุคคลพบงูพิษแล้วสะดุ้งกลัวว่าจะถูกกัดตาย จัดเป็นโอตตัปปะ ได้หรือไม่ ? เพราะเหตุใด ?

ตอบ ไม่ได้ ฯ เพราะไม่ใช่ความเกรงกลัวต่อบาป ฯ


ถาม พระสงฆ์ในรัตนตรัยมีคุณอย่างไร ?

ตอบ ท่านปฏิบัติชอบตามคำสอนของพระพุทธเจ้าแล้ว สอนให้ผู้อื่นกระทำตามด้วย ฯ


ถาม โอวาทของพระพุทธเจ้า 3 อย่างมีอะไรบ้าง ?

ตอบ มี

  1. เว้นจากทุจริต คือประพฤติชั่วทางกาย วาจา ใจ
  2. ประกอบสุจริต คือประพฤติชอบทางกาย วาจา ใจ
  3. ทำใจของตนให้หมดจดจากเครื่องเศร้าหมองใจ มีโลภ โกรธ หลง เป็นต้น ฯ

ถาม อินทรียสังวร คือสำรวมอินทรีย์ อินทรีย์ได้แก่อะไรบ้าง ?

ตอบ ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ฯ


ถาม ธรรมหมวดหนึ่ง เป็นเหตุให้ผู้ประพฤติขาดความเที่ยงธรรมชื่อว่า อะไร ? มีอะไรบ้าง ?

ตอบ ชื่อว่า อคติ ความลำเอียง ฯ มี

  1. ฉันทาคติ ลำเอียงเพราะรักใคร่กัน
  2. โทสาคติ ลำเอียงเพราะไม่ชอบกัน
  3. โมหาคติ ลำเอียงเพราะเขลา
  4. ภยาคติ ลำเอียงเพราะกลัว ฯ

ถาม ธาตุ 4 มีธาตุอะไรบ้าง ? ธาตุมีลักษณะแข้นแข็ง คือธาตุอะไร ?

ตอบ คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ฯ คือ ธาตุดิน ฯ


ถาม ขันธ์ 5 ได้แก่อะไรบ้าง ? โดยย่อเรียกว่าอะไร ?

ตอบ ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ฯ เรียกว่า นามรูป ฯ


คิหิปฏิบัติ

ถาม ข้อว่า “แม้ชีวิตก็อาจสละแทนได้” ดังนี้ เป็นลักษณะของมิตรแท้ ประเภทใด ?

ตอบ มิตรร่วมสุขร่วมทุกข์ ฯ


ถาม คุณธรรมเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวน้ำใจของผู้อื่นไว้ได้ คืออะไร ? มีอะไรบ้าง ?

ตอบ คือ สังคหวัตถุ 4 ฯ มี

  1. ทาน ให้ปันสิ่งของของตนแก่ผู้อื่นที่ควรให้ปัน
  2. ปิยวาจา เจรจาวาจาที่อ่อนหวาน
  3. อัตถจริยา ประพฤติสิ่งที่เป็นประโยชน์แก่ผู้อื่น
  4. สมานัตตตา ความเป็นคนมีตนเสมอไม่ถือตัว ฯ

ถาม การค้าขายสุรา เป็นอาชีพที่ถูกต้องตามกฎหมาย ในทางพระพุทธศาสนา มีความเห็นไว้อย่างไร ?

ตอบ ทางพระพุทธศาสนา จัดเป็นมิจฉาวณิชชา การค้าขายไม่ชอบธรรม เป็นข้อห้าม อุบาสกไม่ควรประกอบ ฯ