ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม  ธรรมศึกษาชั้นโท พ.ศ. 2544

1. การเจริญสมถกัมมัฏฐาน จัดเข้าในสิกขาข้อใด ?

  • สีลสิกขา
  • จิตตสิกขา
  • ปัญญาสิกขา
  • ถูกทุกข้อ

2. สมาธิมีทั้งผิดและถูก ข้อใดมิใช่สมาธิที่ถูกต้อง ?

  • สะกดใจมิให้หลับ
  • สะกดใจมิให้ฟุ้งซ่าน
  • สะกดใจมิให้โกรธ
  • สะกดใจมิให้เป็นโรค

3. ข้อใด จัดเป็นอสังขตธรรม ธรรมอันปัจจัยมิได้ปรุงแต่ง ?

  • สิ่งที่เกิด แปรและดับในที่สุด
  • อรูปธรรม สภาวะมิใช่รูป
  • พระอริยบุคคล
  • พระนิพพาน

4. ถวายพวงมาลัยบูชาพระพุทธชินราช จัดเป็นบูชาชนิดใด ?

  • อามิสบูชา
  • ปฏิบัติบูชา
  • สักการบูชา
  • พุทธบูชา

5. คนประกอบอาชีพโดยสุจริต ชื่อว่าแสวงหาด้วยวิธีใด ?

  • อเนสนา
  • อนริยปริเยสนา
  • ปริเยสนา
  • อริยปริเยสนา

6. ข้อใด จัดเข้าในมหาภูตรูป รูปใหญ่ ?

  • ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
  • ดิน น้ำ ลม ไฟ
  • รูป เสียง กลิ่น รส
  • ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง

7. นิรามิสสุข หมายถึงสุขในข้อใด ?

  • สุขเพราะมีทรัพย์
  • สุขเพราะมียศ
  • สุขเพราะมีอาชีพสุจริต
  • สุขเพราะชนะใจตนเอง

8. ” 10 ปี ยังไม่สายสำหรับการแก้แค้น ” จัดเข้าในวิตกข้อใด ?

  • อกุศลวิตก
  • กามวิตก
  • พยาบาทวิตก
  • วิหิงสาวิตก

9. ข้อใด จัดเข้าในวิหิงสาวิตก ความตริในทางเบียดเบียนผู้อื่น ?

  • ชนไก่ ด้วยหวังสนุก
  • ขโมยของ ด้วยหวังจะรวย
  • วางระเบิด ด้วยมุ่งร้าย
  • ฆ่า ด้วยหวังจะชิงทรัพย์

10. ข้อใด ไม่เกี่ยวด้วยกามวิตก ความตริในทางกาม ?

  • ไม่มีเงิน คิดขายตัว
  • ขาดความอบอุ่น คิดเสพยา
  • เป็นหนี้มาก คิดค้าผู้หญิง
  • ไม่มีงานทำ คิดค้าประเวณี

11. การปกครองที่ถือเสียงคนข้างมากเป็นใหญ่ เรียกว่าอะไร ?

  • อัตตาธิปไตย
  • โลกาธิปไตย
  • ธัมมาธิปไตย
  • อนาธิปไตย

12. ข้อใด จัดเป็นทัสสนานุตตริยะ ความเห็นอันยอดเยี่ยม ?

  • เห็นพระราชา
  • เห็นพญานาค
  • เห็นสภาวะแห่งทุกข์
  • เห็นพระพุทธรูปทองคำ

13. คนที่เบื่อชีวิต คิดอยากตาย จัดเป็นตัณหาใดหรือไม่ ?

  • กามตัณหา
  • ภวตัณหา
  • วิภวตัณหา
  • ไม่เป็นตัณหา

14. คนที่ตั้งใจปฏิบัติธรรม อยากดื่มน้ำ จัดเป็นตัณหาใดหรือไม่ ?

  • กามตัณหา
  • ภวตัณหา
  • วิภวตัณหา
  • ไม่เป็นตัณหา

15. คนที่ถูกไฟคือราคะเผาลนจิตใจ มักคิดเรื่องอะไร ?

  • คิดแต่เรื่องกามารมณ์
  • คิดแต่เรื่องแก้แค้น
  • คิดแต่เรื่องเสน่ห์ยาแฝด
  • คิดแต่เรื่องอาถรรพณ์

16. คุก อันเป็นสถานที่จองจำคนทำความผิด เปรียบได้กับข้อใด ?

  • อสุรกาย
  • เปรต
  • นรก
  • อบาย

17. คนอดอยาก เที่ยวขโมยของคนอื่นตอนกลางคืน เปรียบได้กับข้อใด ?

  • นรก
  • อบาย
  • เปรต
  • อสุรกาย

18. ยาบ้า ยาเสพย์ติดทุกชนิด พิจารณาแล้วควรทำอย่างไร ?

  • เสพ
  • อดกลั้น
  • เว้น
  • บรรเทา

19. คนที่เลิกสูบบุหรี่ ทนต่อทุกขเวทนา ยั้งใจไม่สูบ ตรงกับข้อใด ?

  • พิจารณาแล้วเสพต่อ
  • พิจารณาแล้วอดกลั้น
  • พิจารณาแล้วเว้น
  • พิจารณาแล้วบรรเทา

20. ” อยากเห็นคนไทย อยู่ดีกินดี ” หมายถึงข้อใด ?

  • เมตตา
  • กรุณา
  • มุทิตา
  • อุเบกขา

21. ข้อใด จัดลำดับพระอริยบุคคลได้ถูกต้อง ?

  • พระโสดาบัน พระอนาคามี พระสกทาคามี พระอรหันต์
  • พระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอรหันต์ พระอนาคามี
  • พระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอนาคามี พระอรหันต์
  • พระโสดาบัน พระอรหันต์ พระอนาคามี พระสกทาคามี

22. ” นกน้อยทำรังแต่พอตัว ” หมายถึงอริยวงศ์ข้อใด ?

  • สันโดษด้วยจีวร
  • สันโดษด้วยบิณฑบาต
  • สันโดษด้วยเสนาสนะ
  • ยินดีในการเจริญกุศล

23. อวิชชา คือความไม่รู้ในเรื่องอะไร ?

  • อริยสัจ 4
  • อริยวงศ์ 4
  • อริยมรรค 4
  • อริยผล 4

24. คนที่ถือมั่นในเรื่องกาม มีอาการเช่นไรปรากฏชัด ?

  • อิจฉาริษยา
  • หัวดื้อ
  • งมงายไร้สาระ
  • ถือพรรค ถือพวก

25. คนที่ถือทิฏฐิเป็นเจ้าเรือน มั่นใจตัวเองสูง มีอาการเช่นไรปรากฏชัด ?

  • อิจฉาริษยา
  • ระแวงสงสัย
  • พูดเพ้อเจ้อ
  • ชอบทะเลาะถกเถียง

26. ผู้ค้ายาบ้า ส่งส่วยให้เจ้าหน้าที่ผู้ทุจริต จัดเข้าในข้อใด ?

  • ผู้ให้ไม่บริสุทธิ์
  • ผู้รับไม่บริสุทธิ์
  • ไม่บริสุทธิ์ทั้ง 2 ฝ่าย
  • ผู้ให้บริสุทธิ์ ผู้รับไม่บริสุทธิ

27. เสี่ยงชีวิตช่วยคนตกน้ำ ได้รับผลอย่างไร ?

  • มีแต่ทุกข์อย่างเดียว
  • มีแต่สุขอย่างเดียว
  • มีทุกข์แต่สุขใจภายหลัง
  • มีสุขแต่ทุกข์ใจภายหลัง

28. แสดงความยินดีกับลูกที่ขโมยของคนอื่นได้สำเร็จ ข้อใดถูกต้อง ?

  • เมตตา
  • กรุณา
  • มุทิตา
  • ไม่มีข้อถูก

29. คนที่ไม่ยอมฟังเหตุผล แม้จะพยายามอธิบายให้เข้าใจก็ตาม เปรียบได้กับบัวชนิดใด ?

  • บัวพ้นน้ำ
  • บัวเสมอน้ำ
  • บัวจะพ้นน้ำวันต่อไป
  • บัวจมอยู่ในโคลนตม

30. เหตุใด จึงไม่สอนให้ถือสันโดษในยารักษาโรค ?

  • เพราะยาบางอย่างหายาก
  • เพราะต้องมีประจำบ้าน
  • เพราะต้องใช้ยาให้ถูกกับโรค
  • เพราะสมัยก่อนมียาน้อย

31. ปลาวาฬ ปลาโลมา จัดอยู่ในกำเนิดใด ?

  • อัณฑชะ
  • ชลาพุชะ
  • สังเสทชะ
  • โอปปาติกะ

32. ผู้ปฏิบัติธรรม บรรลุผลช้าเร็วยากง่ายต่างกันอย่างไร ?

  • บางพวกปฏิบัติลำบาก ทั้งรู้ได้ช้า
  • บางพวกปฏิบัติลำบาก แต่รู้ได้เร็ว
  • บางพวกปฏิบัติสะดวก แต่รู้ได้ช้า
  • ถูกทุกข้อ

33. ความมีไหวพริบทันคน ทันต่อเหตุการณ์ จัดเข้าในปฏิสัมภิทาข้อใด ?

  • อัตถปฏิสัมภิทา
  • ธัมมปฏิสัมภิทา
  • นิรุตติปฏิสัมภิทา
  • ปฏิภาณปฏิสัมภิทา

34. คนที่เห็นกงจักรเป็นดอกบัว เห็นชั่วเป็นดี ชื่อว่ามีวิบัติข้อใด ?

  • สีลวิบัติ
  • อาจารวิบัติ
  • ทิฏฐิวิบัติ
  • อาชีววิบัติ

35. อาจารวิบัติ วิบัติแห่งอาจาระไม่ดีอย่างไร ?

  • ไม่น่าเคารพนับถือ
  • ไม่เจริญตาเจริญใจ
  • คบกับใครไม่ได้นาน
  • ชอบยกตนข่มคนอื่น

36. พระพุทธเจ้าทรงแสดงเรื่องทาน เพื่อประโยชน์อะไร ?

  • เพื่อเว้นจากการเบียดเบียน
  • เพื่อละความเห็นแก่ตัว
  • เพื่อความประพฤติเรียบร้อย
  • เพื่อไม่ให้หมกมุ่นอยู่ในกาม

37. โทษของกาม เปรียบได้กับเขียงสับเนื้อ มีความหมายตรงกับข้อใด ?

  • ผู้มีกำลังมากจึงได้กิน
  • เจ็บปวดเดือดร้อน
  • พอเสร็จธุระแล้วต้องส่งคืน
  • มีแต่จะร่อยหรอสึกกร่อน

38. ปีติ คือความอิ่มใจถึงกับทำให้ตัวลอยได้ ตรงกับข้อใด ?

  • ปีติอย่างมาก
  • ปีติชั่วขณะ
  • ปีติเป็นพัก ๆ
  • ปีติโลดโผน

39. ” ถ้าฉันสอนเธอหมด เธอก็จะรู้เท่าฉันนะสิ ” จัดเป็นมัจฉริยะข้อใด ?

  • กุลมัจฉริยะ
  • ลาภมัจฉริยะ
  • ธัมมมัจฉริยะ
  • วัณณมัจฉริยะ

40. คนทุจริต คิดมิชอบ เพราะถูกมารประเภทใดครอบงำ ?

  • กิเลสมาร
  • อภิสังขารมาร
  • มัจจุมาร
  • เทวปุตตมาร

41. ” วิญญาณ ” ในพระพุทธศาสนาหมายถึงข้อใด ?

  • ผู้เวียนว่ายตายเกิด
  • สภาวะที่เสวยอารมณ์
  • ผีที่สิงอยู่ในร่างคน
  • สภาวะที่รับรู้อารมณ์

42. ” คุณแม่ครับ วันนี้แกงอะไร หอมจังเลย ” หมายถึงวิญญาณข้อใด ?

  • จักขุวิญญาณ
  • โสตวิญญาณ
  • ฆานวิญญาณ
  • ชิวหาวิญญาณ

43. ความหลุดพ้นที่เปรียบได้กับศิลาทับหญ้า คือข้อใด ?

  • หลุดพ้นชั่วคราว
  • หลุดพ้นด้วยสะกดไว้
  • หลุดพ้นได้เด็ดขาด
  • หลุดพ้นด้วยสงบ

44. ข้อใด กล่าวความหมายของเวทนาได้ชัดเจนที่สุด ?

  • ความเจ็บปวด
  • ความสงสาร
  • ความรู้สึก
  • ความเห็นใจ

45. ” จงคิดทุกคำที่พูด แต่อย่าพูดทุกคำที่คิด ” ตรงกับข้อใด ?

  • สำรวมในศีล
  • สำรวมด้วยสติ
  • สำรวมด้วยญาณ
  • สำรวมด้วยขันติ

46. คนมีทีวีไว้ดูเหตุการณ์ต่าง ๆ พอเทียบได้กับอภิญญาข้อใด ?

  • ตาทิพย์
  • กำหนดใจผู้อื่นได้
  • แสดงฤทธิ์ได้
  • ทำอาสวะให้สิ้น

47. คนเชื่อง่าย ไม่ใคร่ครวญเหตุผล ควรแก้ไขด้วยวิธีใด ?

  • สะกดอารมณ์
  • ฟังธรรม สนทนาธรรม
  • เจริญเมตตา
  • ใช้ความคิดในทางที่ถูกต้อง

48. การบริจาคไตตนเอง เพื่อช่วยเหลือผู้ป่วย จัดเป็นทานระดับใด ?

  • ทานบารมี
  • ทานอุปบารมี
  • ทานปรมัตถบารมี
  • ไม่จัดเป็นทานบารมี

49. การทรยศต่อชาติ หรือทำลายสามัคคีแห่งชาติ โดยอนุโลมจัดเข้าในอภิฐานข้อใด ?

  • ทำลายบุคคล
  • ทำลายคณะ
  • ทำลายสงฆ์
  • ทำลายสถาบัน

50. นวหรคุณ คืออะไร ?

  • 9 พระคุ้มครอง
  • คุณของพระอรหันต์ 9
  • 9 พระอรหันต์
  • โลกุตตรธรรม 9