ปัญหาและเฉลยวิชาอุโบสถศีล (วินัย)  ธรรมศึกษาชั้นโท พ.ศ. ๒๕๕๑

๑. กุศลส่วนพิเศษที่คฤหัสถ์ควรบำเพ็ญให้ยิ่งกว่าศีล ๕ คืออะไร ?

ก. ถวายสังฆทาน
ข. ฟังเทศน์
ค. ถืออุโบสถ
ง. นั่งสมาธิ

๒. การรักษาศีล จัดเข้าในศาสนพิธีประเภทใด ?

ก. ทานพิธี
ข. บุญพิธี
ค. กุศลพิธี
ง. ปกิณกะ

๓. ข้อใดเป็นความเชื่อผิดๆ เกี่ยวกับการักษาศีล ?

ก. ได้พักการงาน
ข. ได้ทำบุญกุศล
ค. ได้ชำระจิตใจ
ง. ได้ชำระบาป

๔. เข้าบ้านต้องผ่านประตู แรกเข้าสู่พระพุทธศาสนาต้องเข้าถึงอะไร ?

ก. พิธีกรรม
ข. พระรัตนตรัย
ค. ประเพณี
ง. การอุปสมบท

๕. เพราะเหตุใด พระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์ จึงได้ชื่อว่าสรณะ ?

ก. เป็นที่พึ่งแก่ผู้นับถือ
ข. ถือเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์
ค. เป็นที่บวงสรวงบูชา
ง. เป็นที่บนบานขอพร

๖. โลกไม่มีพระอาทิตย์ก็มืดมน คนไม่มีพระรัตนตรัยจะเป็นอย่างไร ?

ก. ขาดที่พึ่งทางกาย
ข. ขาดที่พึ่งทางใจ
ค. ขาดหลักบริหาร
ง. ขาดบริวารดูแล

๗. พระธรรม ย่อมรักษาผู้ปฏิบัติอย่างไร ?

ก. ให้มีชื่อเสียง
ข. ให้คนยกย่อง
ค. ให้คนนับถือ
ง. ไม่ให้ตกที่ชั่ว

๘. ใครประกาศคำสอนของพระพุทธเจ้า ให้คนรู้จักบาปบุญคุณโทษ ?

ก. พระสงฆ์
ข. อาชีวก
ค. ปริพาชก
ง. นิครนถ์

๙. สรณคมน์ มีความหมายตรงกับข้อใด ?

ก. การไหว้พระสวดมนต์ทุกวัน
ข. การถึงพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่ง
ค. การถวายข้าวพระเป็นประจำ
ง. การบูชาด้วยดอกไม้ธูปเทียน

๑๐. อะไรเป็นสาเหตุแห่งการขาดสรณคมน์ ?

ก. เกิด
ข. แก่
ค. เจ็บ
ง. ตาย

๑๑. ข้อใด เป็นความเศร้าหมองแห่งสรณคมน์ เพราะความไม่เอื้อเฟื้อ ?

ก. ทำร้ายพระศาสดา
ข. ห้ามไหว้พระพุทธรูป
ค. นับถือศาสดาอื่น
ง. ความตายมาปรากฏ

๑๒. ข้อใด เป็นความเศร้าหมองแห่งสรณคมน์ เพราะความสงสัย ?

ก. สวรรค์มีจริงหรือ
ข. น้ำท่วมโลกจริงหรือ
ค. โลกร้อนจริงหรือ
ง. มีคลื่นยักษ์จริงหรือ

๑๓. ความมีศรัทธามั่งคงในพระรัตนตรัย ควรถือใครเป็นแบบอย่าง ?

ก. พระเทวทัต
ข. พระวักกลิ
ค. สุปปพุทธกุฏฐิ
ง. ท้าวสักกะ

๑๔. การถืออุโบสถนอกพุทธกาล เน้นวิธีรักษาในเรื่องใด ?

ก. อดอาหาร
ข. ถือสรณคมน์
ค. ถือศีล ๘
ง. รักษาตามกาล

๑๕. ข้อใด ไม่มีความเกี่ยวข้องกับอุโบสถนอกพุทธกาล ?

ก. อดอาหาร
ข. บำเพ็ญตบะ
ค. สรณคมน์
ง. ถือตามกาล

๑๖. ข้อใด ไม่ใช่อุโบสถที่จัดตามวันรักษา ?

ก. ปกติอุโบสถ
ข. ปฏิชาครอุโบสถ
ค. อริยอุโบสถ
ง. ปาฏิหาริยอุโบสถ

๑๗. อุโบสถที่ผู้สมาทานตั้งใจรักษา โดยไม่เห็นแก่นอนมากนัก ตรงกับอุโบสถประเภทใด ?

ก. โคปาลกอุโบสถ
ข. ปฏิชาครอุโบสถ
ค. นัคคัณฐอุโบสถ
ง. ปาฏิหาริยอุโบสถ

๑๘. การถืออุโบสถอย่างวิธีของพวกนิครนถ์ ตรงกับข้อใด ?

ก. ปกติอุโบสถ
ข. โคปาลกอุโบสถ
ค. อริยอุโบสถ
ง. นิคคัณฐอุโบสถ

๑๙. การถืออุโบสถ ให้เวลาล่วงไปด้วยเรื่องบุญกุศลเท่านั้น มีอานิสงส์มากกว่าอุโบสถประเภทอื่น ตรงกับข้อใด ?

ก. โคปาลกอุโบสถ
ข. อริยอุโบสถ
ค. นิคคัณฐอุโบสถ
ง. ปกติอุโบสถ

๒๐. คนรับจ้างเลี้ยงโค เป็นคำเปรียบเทียบอุโบสถประเภทใด ?

ก. นิคคัณฐอุโบสถ
ข. ปกติอุโบสถ
ค. โคปาลกอุโบสถ
ง. อริยอุโบสถ

๒๑. ปกติอุโบสถ กำหนดให้รักษาเดือนหนึ่งกี่วัน ?

ก. ๑ วัน
ข. ๓ วัน
ค. ๔ วัน
ง. ๓๐ วัน

๒๒. หากรักษาปฏิชาครอุโบสถในวัน ๘ ค่ำ วันรับวันส่งจะเป็นกี่ค่ำ ?

ก. ๖ ค่ำ ๗ ค่ำ
ข. ๗ ค่ำ ๘ ค่ำ
ค. ๘ ค่ำ ๙ ค่ำ
ง. ๗ ค่ำ ๙ ค่ำ

๒๓. ปาฏิหาริยอุโบสถ กำหนดให้รักษาต่อเนื่องกันไปนานเท่าไร ?

ก. ๑ วัน
ข. ๓ วัน
ค. ๓ เดือน
ง. ๔ เดือน

๒๔. การถือศีลด้วยวิธีใด เรียกว่ารักษาอุโบสถ ?

ก. กินอาหารมังสวิรัติ
ข. งดอาหารเวลาวิกาล
ค. ไม่กินเนื้อสัตว์ใหญ่
ง. ไถ่ชีวิตโคทุกวันพระ

๒๕. การถือศีลในวันใด ไม่เรียกว่ารักษาอุโบสถ ?

ก. วันธรรมดา
ข. วัน ๘ ค่ำ
ค. วัน ๑๔ ค่ำ
ง. วัน ๑๕ ค่ำ

๒๖. บุญกุศลที่ได้จากการถืออุโบสถนั้น เกิดขึ้นด้วยสาเหตุใด ?

ก. สมาทานศีล
ข. ตั้งใจสวดมนต์
ค. งดเว้นข้อห้าม
ง. ถือจนครบเวลา

๒๗. วิธีสมาทานอุโบสถทุกวันนี้ นิยมสมาทานด้วยวิธีใด ?

ก. เปล่งวาจา
ข. ถือเพศ
ค. อธิษฐาน
ง. ถือสัตย์

๒๘. อุโบสถที่สมาทานแล้ว ได้ชื่อว่ามีศีลบริบูรณ์ เพราะสาเหตุใด ?

ก. ไม่ละเว้น
ข. ไม่ละเมิด
ค. ไม่ครบองค์
ง. ไม่ครบวัน

๒๙. พระสงฆ์ให้ศีล ๘ แต่รับเพียง ๕ ข้อ เรียกว่าอุโบสถอะไร ?

ก. ปกติอุโบสถ
ข. โคปาลกอุโบสถ
ค. อริยอุโบสถ
ง. ไม่เรียกว่าอุโบสถ

๓๐. การถืออุโบสถศีลในสถานที่ไม่มีพระสงฆ์ จะสมาทานที่ไหน ?

ก. บ้าน
ข. โรงเรียน
ค. ป่าช้า
ง. ได้ทุกที่

๓๑. อุโบสถอันประกอบด้วยองค์ ๘ จัดเป็นบัญญัติประเภทใด ?

ก. พุทธบัญญัติ
ข. ธาตุบัญญัติ
ค. สาวกบัญญัติ
ง. วินัยบัญญัติ

๓๒. วันปัณณรสี ในคำประกาศอุโบสถ หมายถึงวันกี่ค่ำ ?

ก. วัน ๗ ค่ำ
ข. วัน ๘ ค่ำ
ค. วัน ๑๘ ค่ำ
ง. วัน ๑๕ ค่ำ

๓๓. คำว่า มยํ ภนฺเต ติสรเณน สห อฏฺฐงฺคสมนฺนาคตํ อุโบสถํ ยาจาม เป็นคำกล่าวอะไร ?

ก. อาราธนาศีล
ข. อาราธนาธรรม
ค. บูชาข้าวพระ
ง. ถวายสังฆทาน

๓๔. ข้อใด ไม่เกี่ยวข้องกับระเบียบพิธีถืออุโบสถ ?

ก. ประกาศองค์อุโบสถ
ข. อาราธนาศีล
ค. อาราธนาพระปริตร
ง. สมาทานศีล

๓๕. อุโบสถของพวกนิครนถ์นักบวชนอกศาสนา มีข้อห้ามอย่างไร ?

ก. ห้ามทุกเรื่อง
ข. ห้ามบางเรื่อง
ค. ห้ามอดข้าว
ง. ไม่มีข้อห้าม

๓๖. คำว่า อพรหมจรรย์ ในอุโบสถศีลข้อที่ ๓ หมายถึงอะไร ?

ก. การล่วงประเวณี
ข. การร้องเพลง
ค. การดื่มสุราเมรัย
ง. การอดอาหาร

๓๗. ข้าพเจ้าสมาทานสิกขาบทคือเว้นจากล่อลวงผู้อื่น คือศีลข้อใด ?

ก. ข้อ ๑
ข. ข้อ ๓
ค. ข้อ ๔
ง. ข้อ ๓

๓๘. งดบริโภคอาหารในเวลาวิกาล คือศีลข้อใด ?

ก. ข้อ ๒
ข. ข้อ ๓
ค. ข้อ ๓
ง. ข้อ ๖

๓๙. ประโยชน์การสมาทานอุโบสถศีล ข้อ ๗ เพื่อตัดความกังวลใด ?

ก. การกินอาหาร
ข. การแต่งตัว
ค. การนอนมาก
ง. การเมาสุรา

๔๐. ข้อใด ไม่นับเข้าในข้อห้ามของอุโบสถศีลข้อที่ ๗ ?

ก. ฟ้อนรำ
ข. ขับร้อง
ค. จับเงิน
ง. แต่งตัว

๔๑. การถืออุโบสถศีลข้อ ๘ บัญญัติไว้เพื่อจุดประสงค์ใด ?

ก. ไม่เห็นแก่กิน
ข. ไม่เห็นแก่นอน
ค. ไม่เห็นแก่ตัว
ง. ไม่เห็นแก่เล่น

๔๒. พระพุทธเจ้า ทรงอนุญาตให้ผู้ถืออุโบสถศีลนั่งนอนในที่เช่นไร ?

ก. สูงใหญ่
ข. พอเหมาะ
ค. หลากสี
ง. ประหลาด

๔๓. เรื่องภายนอกที่นำมาพูดในขณะถืออุโบสถศีล เรียกว่าอะไร ?

ก. อนุปุพพีกถา
ข. อริยมรรคกถา
ค. ติรัจฉานกถา
ง. อนุโมทนากถา

๔๔. ในขณะถืออุโบสถศีล ผู้สมาทานควรปฏิบัติตนอย่างไร ?

ก. นึกถึงองค์แห่งศีล
ข. ทรมานตนให้ลำบาก
ค. คลุกคลีอยู่ในกาม
ง. พูดเรื่องทำมาหากิน

๔๕. ข้อใด ไม่ใช่จุดประสงค์ของการถือศีลอุโบสถ ?

ก. เพื่อผลประโยชน์
ข. เพื่อสั่งสมบุญ
ค. เพื่อฝึกในตัวเอง
ง. เพื่อสงบจิตใจ

๔๖. ความตั้งใจในการถืออุโบสถศีล มีอะไรเป็นเครื่องพิจารณา ?

ก. ตั้งใจมาแต่บ้าน
ข. ตั้งใจมาทำบุญ
ค. ตั้งใจงดเว้นโทษ
ง. ตั้งใจสวดมนต์

๔๗. การรักษาอุโบสถศีลเช่นไร ชื่อว่ารักษาครบตามกาลที่กำหนด ?

ก. เมื่อหิวข้าว
ข. เมื่อเป็นไข้
ค. เมื่อตายลง
ง. เมื่อพ้นเวลา

๔๘. การถืออุโบสถศีลด้วยจิตผ่องใส หากตายในขณะนั้นจะมีคติเช่นไร ?

ก. เกิดในทุคติภูมิ
ข. เกิดในสุคติภูมิ
ค. เกิดในนรกภูมิ
ง. เกิดในอบายภูมิ

๔๙. การถืออุโบสถศีลจะได้รับผลมากหรือน้อย ขึ้นอยู่กับอะไร ?

ก. การกระทำ
ข. บุญบารมี
ค. โชควาสนา
ง. ชะตากรรม

๕๐. อุโบสถศีลที่บุคคลรักษาดีแล้ว ย่อมได้รับผลสูงสุดคืออะไร ?

ก. ทรัพยสมบัติ
ข. มนุษยสมบัติ
ค. สวรรคสมบัติ
ง. นิพพานสมบัติ