ปัญหาและเฉลยวิชากรรมบถ (วินัย) ธรรมศึกษาชั้นเอก พ.ศ. ๒๕๕๓

พระพุทธศาสนาสอนว่า สุขทุกข์ของสัตว์ทั้งหลายเกิดจากอะไร ?

  • อำนาจสิ่งศักดิ์สิทธิ์
  • อำนาจพุทธานุภาพ
  • อำนาจแห่งเทพเจ้า
  • อำนาจวิบากกรรม

คำว่า กรรมบถ หมายถึง กรรมนำสัตว์ให้ไปเกิดในสถานที่ใด ?

  • สุคติทุคติ
  • มนุษยโลก
  • เทวโลก
  • พรหมโลก

กุศลกรรมบถนำสัตว์ให้ไปเกิดในกำเนิดที่ดี ตรงกับข้อใด ?

  • สัตว์นรก
  • มนุษย์
  • อสุรกาย
  • เปรต

อกุศลกรรมบถนำสัตว์ให้ไปเกิดในกำเนิดที่เลว ตรงกับข้อใด ?

  • สัตว์ดิรัจฉาน
  • มนุษย์
  • เทวดา
  • พรหม

กรรมบถ ๑๐ ประการ จัดเป็นกรรม ๓ อย่าง ยกเว้นข้อใด ?

  • กายกรรม
  • วจีกรรม
  • บุญกรรม
  • มโนกรรม

โลภะ โทสะ โมหะ เป็นเหตุให้บุคคลกระทำกรรมใด ?

  • บุญกรรม
  • อกุศลกรรม
  • กุศลกรรม
  • อโหสิกรรม

การกระทำจะสำเร็จเป็นกรรมบถได้ ต้องประกอบด้วยอะไร ?

  • ตัณหา
  • อภิชฌา
  • เจตนา
  • อารมณ์

ข้อใด ไม่จัดเข้าในอกุศลกรรมบถ ๑๐ ประการ ?

  • ปาณาติบาต
  • สัมมาทิฏฐิ
  • พยาบาท
  • มิจฉาทิฏฐิ

อะไรเป็นมูลเหตุให้บุคคลประพฤติอกุศลกรรมบถ ๑๐ ประการ ?

  • กุศลมูล ๓
  • สุจริต ๓
  • อกุศลมูล ๓
  • ทุจริต ๓

กรรมที่เกิดขึ้นจากการกระทำทางกาย เรียกว่าอะไร ?

  • กายกรรม
  • วจีกรรม
  • มโนกรรม
  • ครุกรรม

ข้อใด ไม่จัดเข้าในกายกรรมฝ่ายอกุศล ?

  • ปาณาติบาต
  • อทินนาทาน
  • กาเมสุมิจฉาจาร
  • สัมผัปปลาปะ

ปาณาติบาต โดยมากเกิดขึ้นทางทวารใด ?

  • กายทวาร
  • วจีทวาร
  • มโนทวาร
  • ถูกทุกข้อ

เมื่อว่าโดยอารมณ์ ปาณาติบาตมีอะไรเป็นอารมณ์ ?

  • รูปสมาบัติ
  • รูปชีวิตินทรีย์
  • อรูปสมาบัติ
  • อรูปชีวิตินทรีย์

ข้อใด ไม่จัดเป็นอรูปชีวิตินทรีย์ ?

  • รูป
  • เวทนา
  • สัญญา
  • สังขาร

ปาณาติบาตที่เกิดขึ้นทางวจีทวาร ตรงกับข้อใด ?

  • คิดจะฆ่า
  • พยายามฆ่า
  • ฆ่าเอง
  • สั่งให้คนอื่นฆ่า

ปาณาติบาตมีโทษมาก เพราะผู้ฆ่ามีกิเลสรุนแรง ตรงกับข้อใด ?

  • ฆ่าเพราะความแค้น
  • ฆ่าเพราะหิวข้าว
  • ฆ่าเพราะเข้าใจผิด
  • ฆ่าเพราะขาดสติ

พยายามฆ่า เป็นองค์แห่งอกุศลกรรมบถข้อใด ?

  • พยาบาท
  • ปาณาติบาต
  • ผรุสวาจา
  • อทินนาทาน

การกระทำอทินนาทาน เพราะมีโทสะเป็นมูล ตรงกับข้อใด ?

  • ลักเพราะตกทุกข์
  • ลักเพราะตกงาน
  • ลักเพราะแค้นใจ
  • ลักเพราะถูกยุยง

อทินนาทานมีโทษมาก เพราะขโมยของประเภทใด ?

  • ของประณีต
  • ของสำคัญ
  • ของผู้มีคุณธรรม
  • ถูกทุกข้อ

อทินนาทาน จะสำเร็จเป็นกรรมบถในขณะใด ?

  • รู้ว่ามีเจ้าของ
  • คิดจะลัก
  • พยายามลัก
  • ลักมาได้

อทินนาทานที่เกิดขึ้นทางวจีทวาร ตรงกับข้อใด ?

  • มีจิตคิดจะลัก
  • พยายามจะลัก
  • สั่งให้คนอื่นลัก
  • ลักด้วยตนเอง

รู้ว่ามีเจ้าของหวง เป็นองค์แห่งอกุศลกรรมบถข้อใด ?

  • อทินนาทาน
  • พยาบาท
  • กาเมสุมิจฉาจาร
  • ผรุสวาจา

ความผิดที่เรียกว่า กาเมสุมิจฉาจาร ตรงกับข้อใด ?

  • ไม่เคารพพ่อแม่
  • ไม่เชื่อฟังผู้ใหญ่
  • ไม่พอใจคู่ครอง
  • ไม่ทำตามกติกา

สทารสันโดษ หมายถึงความพึงพอใจในเรื่องใด ?

  • ยศศักดิ์
  • คู่ครอง
  • การงาน
  • บริวาร

กาเมสุมิจฉาจารจะสำเร็จเป็นกรรมบถได้ ต้องเกิดทางทวารใด ?

  • กายทวาร
  • วจีทวาร
  • มโนทวาร
  • ถูกทุกข้อ

ความเสื่อมโทรมทางสังคมกรณีใด เกิดจากกาเมสุมิจฉาจาร ?

  • ขายยาเสพติด
  • ลอบวางระเบิด
  • ละเมิดทางเพศ
  • ทุจริตคอรัปชั่น

มุสาวาทที่เกิดขึ้นจากความพยายามทางกาย ตรงกับข้อใด ?

  • แจ้งความเท็จ
  • ทำเอกสารเท็จ
  • เป็นพยานเท็จ
  • ให้การเท็จ

องค์แห่งมุสาวาทข้อใด ทำให้มุสาวาทสำเร็จเป็นกรรมบถ ?

  • เรื่องไม่จริง
  • จิตคิดจะพูด
  • พยายามพูด
  • คนอื่นเข้าใจ

มุสาวาทที่สำเร็จเป็นกรรมบถ ต้องมีลักษณะเช่นไร ?

  • คิดจะพูดเรื่องโกหก
  • คนอื่นได้ประโยชน์
  • คนอื่นเสียประโยชน์
  • คนพูดเสียประโยชน์

มุสาวาท เกิดผลกระทบโดยตรงต่อสังคมอย่างไร ?

  • คบหาไม่สนิทใจ
  • ชีวิตไม่ปลอดภัย
  • ทรัพย์สูญหาย
  • ไม่เอื้อเฟื้อต่อกัน

มุสาวาท ย่อมให้ผลในภายหน้าแก่ผู้กระทำอย่างไร ?

  • มีอายุสั้น
  • มีชีวิตขัดสน
  • เป็นคนบ้า
  • ไม่น่าเชื่อถือ

พูดคำหยาบคาย เรียกว่าอะไร ?

  • มุสาวาท
  • ผรุสวาจา
  • สัมผัปปลาปะ
  • ปิสุณวาจา

คำพูดยุยงทำให้คนอื่นเกิดความแตกแยก เรียกว่าอะไร ?

  • มุสาวาท
  • ผรุสวาจา
  • สัมผัปปลาปะ
  • ปิสุณวาจา

คำพูดที่ไม่เกิดประโยชน์ทั้งแก่ผู้พูดและผู้ฟัง เรียกว่าอะไร ?

  • มุสาวาท
  • ผรุสวาจา
  • สัมผัปปลาปะ
  • ปิสุณวาจา

ปิสุณวาจา จะสำเร็จเป็นกรรมบถในขณะใด ?

  • เมื่อคนอื่นเข้าใจ
  • เมื่อคนอื่นเกิดแตกแยก
  • เมื่อคนอื่นถูกด่า
  • เมื่อคนอื่นเสียประโยชน์

คำพูดที่เป็นผรุสวาจา ผู้พูดมุ่งถึงเจตนาใด ?

  • ประทุษร้าย
  • หลอกลวง
  • ให้แตกแยก
  • ให้เข้าใจผิด

ผู้พูดกล่าวผรุสวาจาด้วยเจตนาเช่นไร จึงไม่จัดเป็นผรุสวาจา ?

  • มีเจตนาร้าย
  • มีเจตนาหวังดี
  • มีเจตนาโลภ
  • มีเจตนาทำลาย

เพราะเหตุใด คำพูดอ่อนหวาน แต่คนพูดมีเจตนามุ่งจะทำลาย จึงจัดเป็นผรุสวาจา ?

  • มีจิตหยาบคาย
  • มีจิตเศร้าหมอง
  • มีจิตอ่อนโยน
  • มีจิตหลอกลวง

คิดละโมบอยากได้ของคนอื่นเอามาเป็นของตน เรียกว่าอะไร ?

  • อทินนาทาน
  • อนภิชฌา
  • อภิชฌา
  • อพยาบาท

มิจฉาทิฏฐิ โดยสภาวะ ได้แก่กิเลสใด ?

  • โลภะ
  • โทสะ
  • มานะ
  • โมหะ

ข้อใด เป็นกรรมบถและเป็นเหตุเกิดอกุศลกรรมบถเหล่าอื่น ?

  • ปาณาติบาต
  • อภิชฌา
  • ปิสุณวาจา
  • มุสาวาท

จิตที่สหรคตด้วยมิจฉาทิฏฐิ เป็นเหตุให้คนทำอกุศลกรรมใด ?

  • ฆ่าสัตว์
  • ลักทรัพย์
  • จองเวร
  • ถูกทุกข้อ

ความเห็นใด ปฏิเสธกรรมและผลแห่งกรรมอย่างสิ้นเชิง ?

  • สัมมาทิฏฐิ
  • มิจฉาทิฏฐิ
  • สักกายทิฏฐิ
  • สัสสตทิฏฐิ

กุศลกรรมบถที่เกิดขึ้นทางมโนทวารอย่างเดียว ตรงกับข้อใด ?

  • มิจฉาทิฏฐิ
  • อภิชฌา
  • สัมมาทิฏฐิ
  • มุสาวาท

บุคคลที่ไม่มีพยาบาทเกิดขึ้นในใจ ย่อมงดเว้นอกุศลกรรมใด ?

  • เห็นผิด
  • ลักทรัพย์
  • จองเวร
  • พูดโกหก

บุคคลประพฤติเช่นไร ได้ชื่อว่ามีเมตตากายกรรม ?

  • งดคิดร้ายกัน
  • งดทำร้ายกัน
  • งดปองร้ายกัน
  • งดให้ร้ายกัน

เห็นคนอื่นได้ดีแล้ว มีจิตพลอยอนุโมทนา จัดเป็นมโนกรรม เกิดขึ้นทางทวารใด ?

  • กายทวาร
  • วจีทวาร
  • มโนทวาร
  • ทุกทวาร

ผู้มีจิตตั้งมั่นในการเจริญพระกรรมฐาน แสดงว่ามีอุปนิสัยใด ?

  • ทานูปนิสัย
  • สีลูปนิสัย
  • ภาวนูปนิสัย
  • ถูกทุกข้อ

ข้อใด กล่าวเรื่องกรรมในพระพุทธศาสนาได้ถูกต้อง ?

  • ตัดกรรมได้
  • ถอนกรรมได้
  • แก้กรรมได้
  • เสวยผลกรรม

ข้อใด เป็นผลสูงสุดในการประพฤติกุศลกรรมบถ ๑๐ ประการ ?

  • มีจิตหลุดพ้น
  • มีจิตใจมั่นคง
  • มีกายเรียบร้อย
  • มีปัญญารอบรู้