ปัญหาข้อที่ 1
ถาม สังฆกรรมจำแนกออกเป็นประเภท เรียกโดยชื่อมีอะไรบ้าง ? กรรมอะไรบ้างที่สงฆ์จตุวรรคทำได้ ?
ตอบ มี อปโลกนกรรม 1 ญัตติกรรม 1 ญัตติทุติยกรรม 1 ญัตติจตุตถกรรม 1 ฯ เว้นปวารณา ให้ผ้ากฐิน อุปสมบท และอัพภาน นอกนั้นทำได้ ทุกอย่าง ฯ
ปัญหาข้อที่ 2
ถาม สีมาสังกระ คืออะไร ? สงฆ์จะทำสังฆกรรมในสีมาเช่นนั้นได้หรือไม่อย่างไร ?
ตอบ คือ สีมาที่สมมติคาบเกี่ยวกันระหว่างสีมาที่สมมติไว้เดิมและสีมาที่สมมติขึ้นใหม่ ฯ สงฆ์ทำสังฆกรรมในสีมาที่สมมติไว้เดิมได้ แต่ทำในสีมาที่สมมติขึ้นใหม่ไม่ได้ ฯ
ปัญหาข้อที่ 3
ถาม การอปโลกน์ และ การสวดเพื่อให้ผ้ากฐิน จัดเป็นสังฆกรรมประเภท ใด ? การกรานกฐินด้วยผ้าสังฆาฏิ พึงกล่าวว่าอย่างไร ?
ตอบ
การอปโลกน์เพื่อให้ผ้ากฐิน จัดเป็นอปโลกนกรรม การสวดเพื่อให้ ผ้ากฐิน จัดเป็นญัตติทุติยกรรม ฯ
การกรานกฐินด้วยผ้าสังฆาฏิ พึงกล่าวว่า อิมาย สงฺฆาฏิยา กฐินํ อตฺถรามิ ฯ
ปัญหาข้อที่ 4
ถาม การบรรพชาและการอุปสมบท สำเร็จด้วยวิธีอะไร ? นอกจากอภัพบุคคลและผู้มีบรรพชาโทษแล้ว บุคคลประเภทใดบ้างที่ถูกห้ามไม่ให้อุปสมบท ?
ตอบ
การบรรพชาสำเร็จด้วยวิธีไตรสรณคมน์ และการอุปสมบทสำเร็จด้วยวิธีญัตติจตุตถกรรมวาจา ฯ
นอกจากอภัพบุคคลและผู้มีบรรพชาโทษแล้ว บุคคลที่ถูกห้ามไม่ให้อุปสมบทคือ
- คนไม่มีอุปัชฌาย์
- คนไม่มีบาตร คนไม่มีจีวร หรือไม่มีทั้งบาตรทั้งจีวร
- คนยืมบาตร จีวร หรือยืมทั้งบาตรทั้งจีวรเขามา ฯ
ปัญหาข้อที่ 5
ถาม อนุวาทาธิกรณ์เช่นไร อันภิกษุจะพึงยกขึ้นว่าได้ ?
ตอบ ต้องเป็นเรื่องมีมูล คือ เรื่องที่ได้เห็นเอง 1 เรื่องที่ได้ยินเอง หรือมีผู้บอกและเชื่อว่าเป็นจริง 1 เรื่องที่เว้นจาก 2 สถานนั้น แต่รังเกียจโดยอาการ 1 เช่นได้ยินว่า พัสดุชื่อนี้ของผู้มีชื่อนี้หายไป ได้พบพัสดุชนิดนั้นในที่อยู่ของภิกษุชื่อนั้น ฯ
ปัญหาข้อที่ 6
ถาม การคว่ำบาตรในทางพระวินัยหมายถึงอะไร ? และจะหงายบาตรได้ เมื่อไร ?
ตอบ หมายถึง การไม่ให้คบค้าสมาคมด้วยลักษณะ 3 ประการ คือ
- ไม่รับบิณฑบาตของเขา
- ไม่รับนิมนต์ของเขา
- ไม่รับไทยธรรมของเขา
เมื่อผู้ถูกคว่ำบาตรนั้นละโทษนั้นแล้ว กลับประพฤติดี ฯ
ปัญหาข้อที่ 7
ถาม สังฆราชี คืออะไร ?
ตอบ คือ การที่ภิกษุแตกกันเป็น 2 ฝ่าย เพราะมีความเห็นปรารภ พระธรรมวินัยผิดแผกกันจนเกิดเป็นวิวาทาธิกรณ์ขึ้น หรือมีความปฏิบัติไม่สม่ำเสมอกัน ยิ่งหย่อนกว่ากัน เกิดรังเกียจกันขึ้น แต่ยังไม่แยกทำอุโบสถปวารณาหรือสังฆกรรมอื่น ฯ
ปัญหาข้อที่ 8
ถาม ภิกษุเมื่อลาสิกขา ต้องทำเป็นกิจลักษณะด้วยการกล่าวคำปฏิญญาตนเป็นผู้อื่นจากภิกษุต่อหน้าใครได้บ้าง ? และทำอย่างไรจึงเป็นกิจลักษณะ ?
ตอบ
ต่อหน้าภิกษุด้วยกันหรือคนอื่นจากภิกษุก็ได้ ฯ
ปฏิญญาอย่างนี้ คือ
- พร้อมด้วยจิต คือทำด้วยตั้งใจเพื่อลาสิกขาจริง ๆ
- พร้อมด้วยกาล คือด้วยคำเด็ดขาด ไม่ใช่รำพึง ไม่ใช่ปริกัป
- พร้อมด้วยประโยค คือปฏิญญาด้วยตนเอง
- พร้อมด้วยบุคคล คือผู้ปฏิญญาและผู้รับปฏิญญาเป็นคนปกติ
- พร้อมด้วยความเข้าใจ คือผู้รับปฏิญญาเข้าใจคำนั้นในทันที ฯ
พระราชบัญญัติคณะสงฆ์
ปัญหาข้อที่ 9
ถาม พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ คืออะไร ?
ตอบ คือ กฏหมายฉบับหนึ่งว่าด้วยคณะสงฆ์ มีศักดิ์รองลงมาจากรัฐธรรมนูญ ฯ
ปัญหาข้อที่ 10
ถาม ผู้ใดใส่ความคณะสงฆ์หรือคณะสงฆ์อื่นอันอาจก่อให้เกิดความเสื่อมเสียหรือความแตกแยก มีโทษอย่างไร ?
ตอบ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินสองหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ฯ
