ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม  ธรรมศึกษาชั้นโท พ.ศ. ๒๕๕๓

ข้อใด เป็นความหมายของคำว่า สมถะ ?

  • อุบายเรืองปัญญา
  • อุบายสงบกาย
  • อุบายสงบใจ
  • อุบายสงบวาจา

ผลของการเจริญวิปัสสนาคืออะไร ?

  • ความจำดี
  • เห็นแจ้งไตรลักษณ์
  • จิตผ่องใส
  • รู้อดีตอนาคต

ข้อใด จัดเป็นกิเลสกาม ?

  • หัวดื้อ
  • งมงายไร้สาระ
  • ถือพรรคถือพวก
  • อิจฉาริษยา

กามเป็นเหตุให้สัตว์หลงติดอยู่ในโลก เรียกว่าอะไร ?

  • กามคุณ
  • กามกิเลส
  • กามตัณหา
  • กามาสวะ

ข้อใด เป็นปฏิบัติบูชา ?

  • ตักบาตรทุกเช้า
  • ถวายสังฆทานทุกวัน
  • ปล่อยนกปล่อยปลา
  • ทำความดีสม่ำเสมอ

ปูชนียบุคคล หมายถึงบุคคลประเภทใด ?

  • คนร่ำรวยทรัพย์
  • คนที่วางตนน่ายกย่อง
  • คนเรียนจบสูง
  • คนปฏิบัติตามกฎหมาย

เมื่อมีผู้มาเยือน ควรต้อนรับตามหลักปฏิสันถารอย่างไร ?

  • แนะนำประโยชน์ให้
  • ต้อนรับให้สมฐานะ
  • ถามถึงสิ่งที่ต้องการ
  • ถามถึงธุระที่มา

ข้อใด เป็นเหตุให้เกิดสุขทางใจ ?

  • มีจิตเมตตา
  • มีการงานดี
  • มีทรัพย์มาก
  • มีตำแหน่งสูง

ผู้ถูกวิหิงสาวิตกครอบงำ มักมีพฤติกรรมอย่างไร

  • ฝักใฝ่ในกาม
  • โลภอยากได้
  • ปองร้ายผู้อื่น
  • ทรมานสัตว์

เมื่อถูกวิหิงสาวิตกครอบงำ จะบรรเทาได้อย่างไร ?

  • เจริญเมตตา
  • เจริญกรุณา
  • เจริญมุทิตา
  • เจริญอุเบกขา

คิดอย่างไร จัดเป็นเนกขัมมวิตก ?

  • คิดออกบวช
  • คิดหนีปัญหา
  • คิดทำร้ายตัวเอง
  • คิดอยากแต่งงาน

ธรรมข้อใด บรรเทาพยาบาทวิตกได้ ?

  • เมตตา
  • กรุณา
  • มุทิตา
  • อุเบกขา

ราคะ โทสะ โมหะ เรียกว่าไฟ เพราะเหตุใด ?

  • ทำให้กายร้อน
  • ทำให้ใจร้อน
  • ทำให้เกิดโรค
  • ทำให้เครียด

ทำความดีเพราะอยากให้คนยกย่อง จัดเข้าในข้อใด ?

  • โลกาธิปเตยยะ
  • อัตตาธิปเตยยะ
  • ธัมมาธิปเตยยะ
  • ถูกทุกข้อ

ข้อใด เป็นความหมายของคำว่า ญาณ ?

  • สมาธิชั้นสูง
  • ปัญญาหยั่งรู้
  • แสดงฤทธิ์ได้
  • การเข้าฌาน

อยากฆ่าตัวตายเพราะเกรดตก อกหัก รักคุด จัดเป็นตัณหาใด ?

  • กามตัณหา
  • ภวตัณหา
  • วิภวตัณหา
  • กิเลส ตัณหา

อยากเป็นใหญ่ จัดเป็นตัณหาอะไร ?

  • กามตัณหา
  • ภวตัณหา
  • วิภวตัณหา
  • กิเลส ตัณหา

ในเรื่องปาฏิหาริย์ พระพุทธเจ้าทรงยกย่องข้อใด ?

  • อิทธิปาฏิหาริย์
  • อาเทสนาปาฏิหาริย์
  • อนุสาสนีปาฏิหาริย์
  • ยมกปาฏิหาริย์

โลกัตถจริยา ตรงกับข้อใด ?

  • ช่วยคนให้พ้นทุกข์
  • ประกาศคำสอน
  • บัญญัติสิกขาบท
  • เทศน์โปรดพระญาติ

ข้อใด กล่าวความหมายของวัฏฏะได้ถูกต้องที่สุด ?

  • ทำกรรมแล้วกิเลสจึงเกิด
  • กิเลสเกิดแล้วจึงมีวิบาก
  • วิบากเกิดจึงมีกรรม
  • กิเลสเกิดแล้วให้ทำกรรม

กรรมใดใครก่อ กรรมนั้นย่อมตามสนอง ตรงกับข้อใด ?

  • กิเลส
  • กรรม
  • วิบาก
  • สงสาร

อานิสงส์ของการปฏิบัติไตรสิกขา คือข้อใด ?

  • กำจัดทุกข์
  • กำจัดโศก
  • กำจัดภัย
  • กำจัดกิเลส

ผู้ไม่คิดจองเวรผู้อื่น ชื่อว่าประพฤติอปัสเสนธรรมข้อใด ?

  • พิจารณาแล้วเว้น
  • พิจารณาแล้วบรรเทา
  • พิจารณาแล้วเสพ
  • พิจารณาแล้วอดกลั้น

ยาบ้าและสิ่งเสพติด พิจารณาแล้วควรทำอย่างไร ?

  • เสพ
  • อดกลั้น
  • เว้น
  • บรรเทา

ทำอย่างไร จึงจะไม่ริษยาผู้อื่น ?

  • หมั่นเจริญเมตตา
  • หมั่นเจริญกรุณา
  • หมั่นเจริญมุทิตา
  • หมั่นเจริญอุเบกขา

อัปปมัญญาข้อใด เป็นคุณให้เกิดความเที่ยงธรรม ?

  • เมตตา
  • กรุณา
  • มุทิตา
  • อุเบกขา

คำว่า พระสกทาคามี แปลว่าอะไร ?

  • ผู้เกิดอีกครั้งเดียว
  • ผู้ไม่เกิดอีก
  • ผู้เวียนว่ายตายเกิด
  • ผู้ไม่มาสู่ภพนี้อีก

พรหมโลกชั้นสุทธาวาส เป็นที่บังเกิดของพระอริยบุคคลชั้นใด ?

  • พระโสดาบัน
  • พระอนาคามี
  • พระสกทาคามี
  • พระอรหันต์

กาม ภพ ทิฏฐิ อวิชชา เรียกว่าโยคะ เพราะเหตุใด ?

  • เผาใจให้ร้อนรุ่ม
  • หมักดองในสันดาน
  • ผูกสัตว์ไว้ในโลก
  • ประกอบสัตว์ไว้ในภพ

โอฆะข้อใด ทำให้เกิดความมืดบอดทางปัญญา ?

  • กาโมฆะ
  • ทิฏโฐฆะ
  • อวิชโชฆะ
  • ภโวฆะ

บุคคลเช่นใด เรียกว่าอุบาสกอุบาสิกา ?

  • ผู้นั่งใกล้พระรัตนตรัย
  • ผู้ศึกษาพระรัตนตรัย
  • ผู้ไหว้พระรัตนตรัย
  • ผู้อาศัยพระรัตนตรัย

ผู้อาจรู้ธรรมเมื่อท่านอธิบายความแห่งข้อนั้น ตรงกับข้อใด ?

  • อุคฆฏิตัญญู
  • วิปจิตัญญู
  • เนยยะ
  • ปทปรมะ

ผู้พอจะแนะนำได้ เปรียบได้กับบัวชนิดใด ?

  • บัวพ้นน้ำ
  • บัวเสมอนน้ำ
  • บัวจะพ้นน้ำวันต่อไป
  • บัวจมอยู่ในโคลนตม

คนที่มีใจตระหนี่ ควรฟังอนุปุพพีกถาข้อใด ?

  • ทานกถา
  • สีลกถา
  • สัคคกถา
  • กามาทีนวกถา

อนุปุพพีกถาข้อใด สนับสนุนส่งเสริมการไม่เบียดเบียนกัน ?

  • ทานกถา
  • สีลกถา
  • สัคคกถา
  • กามาทีนวกถา

ครูไม่สอนวิชาทั้งหมดแก่ศิษย์ เพราะกลัวรู้ทัน จัดเป็นมัจฉริยะข้อใด ?

  • กุลมัจฉริยะ
  • ลาภมัจฉริยะ
  • วัณณมัจฉริยะ
  • ธัมมมัจฉริยะ

ความตระหนี่หวงแหน มีอะไรเป็นสมุฏฐาน ?

  • โลภะ
  • โทสะ
  • โมหะ
  • มานะ

คนทุจริตคิดมิชอบ เพราะถูกมารประเภทใดครอบงำ ?

  • กิเลสมาร
  • เทวปุตตมาร
  • ขันธมาร
  • อภิสังขารมาร

มารข้อใด ตัดโอกาสทำความดีได้เด็ดขาด ?

  • กิเลสมาร
  • มัจจุมาร
  • ขันธมาร
  • อภิสังขารมาร

ความทุกข์ทางใจ จัดเป็นเวทนาอะไร ?

  • สุข
  • ทุกข์
  • โสมนัส
  • โทมนัส

ความมีเมตตา ช่วยแก้ไขคนที่มีจริตเช่นไร ?

  • ราคจริต
  • โทสจริต
  • โมหจริต
  • วิตักกจริต

เชื่อคนง่าย เป็นผู้มีจริตใด ?

  • สัทธาจริต
  • พุทธิจริต
  • ราคจริต
  • วิตักกจริต

บทสวดใด จัดเป็นธรรมคุณ ?

  • อิติปิ โส ภควา
  • สฺวากฺขาโต
  • สุปฏิปนฺโน
  • มยํ ภนฺเต

ธรรมที่ควรน้อมเข้ามาสู่ตน ตรงกับข้อใด ?

  • ไตรรัตน์
  • ไตรลักษณ์
  • ไตรสิกขา
  • ไตรทวาร

ผู้มีสมาธิในการเรียน เทียบได้กับวิสุทธิข้อใด ?

  • สีลวิสุทธิ
  • จิตตวิสุทธิ
  • ทิฏฐิวิสุทธิ
  • ญาณทัสสนวิสุทธิ

ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน ตรงกับพุทธคุณข้อใด ?

  • อรหํ
  • พุทฺโธ
  • โลกวิทู
  • ภควา

ความรู้คู่คุณธรรม อนุโลมตามพุทธคุณข้อใด ?

  • สมฺมาสมฺพุทฺโธ
  • วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน
  • สุคโต โลกวิทู
  • สตฺถา เทวมนุสฺสานํ

ผู้ควรรับของทำบุญ ตรงกับสังฆคุณข้อใด ?

  • อาหุเนยฺโย
  • ปาหุเนยฺโย
  • ทกฺขิเณยฺโย
  • อญฺชลิกรณีโย

ข้อใด เป็นผลของทานบารมี ?

  • มีรูปงาม
  • มีปัญญามาก
  • มีอายุยืน
  • มีทรัพย์มาก

กรรมที่ให้ผลก่อนกรรมอื่นทั้งหมด ได้แก่ข้อใด ?

  • ชนกกรรม
  • ครุกรรม
  • พหุลกรรม
  • กตัตตากรรม