ปัญหาข้อที่ 1
ถาม พุทธประวัติว่าด้วยเรื่องอะไร ?
ตอบ ว่าด้วยเรื่องความเป็นมาของพระพุทธเจ้า เป็นการแสดงพระพุทธจริยาในด้านต่างๆ ของพระองค์ให้ปรากฏ ฯ
ถาม การเรียนรู้พุทธประวัติได้ประโยชน์อย่างไร ?
ตอบ ได้ประโยชน์ 2 ประการ คือ
- ในด้านการศึกษา ทำให้ทราบความเป็นมาของพระพุทธเจ้า เช่นเดียวกับการศึกษาตำนานความเป็นมาของชาติตน ทำให้บุคคลได้ทราบว่าชาติของตนเป็นมาอย่างไร มีความสำคัญอย่างไรเป็นต้น
- ในด้านปฏิบัติ ทำให้บุคคลได้แนวในการดำเนินชีวิตตามพระพุทธจริยาอันเป็นปฏิปทานำความสุขความเจริญมาให้แก่บุคคล ตามสมควรแก่การประพฤติปฏิบัติ ฯ
ปัญหาข้อที่ 2
ถาม พระมหาบุรุษทรงอธิษฐานเพศเป็นบรรพชิตที่ไหน ?
ตอบ ที่ริมฝั่งแม่น้ำอโนมา ณ อนุปิยอัมพวัน แคว้นมัลละ ฯ
ถาม ในราตรีแห่งการตรัสรู้ พระมหาบุรุษทรงบรรลุญาณอะไรในแต่ละยาม ?
ตอบ
- ทรงบรรลุปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ในปฐมยาม
- ทรงบรรลุจุตูปปาตญาณหรือทิพพจักษุญาณ ในมัชฌิมยาม
- ทรงบรรลุอาสวักขยญาณ ในปัจฉิมยาม ฯ
ปัญหาข้อที่ 3
ถาม พระพุทธองค์ทรงตัดสินพระทัยแสดงธรรมโปรดเวไนยสัตว์เพราะทรงพิจารณาอย่างไร ?
ตอบ เพราะทรงพิจารณาว่า บุคคลผู้มีกิเลสน้อยเบาบางก็มี หนาก็มี ผู้มีอินทรีย์กล้าก็มี อ่อนก็มี เป็นผู้จะพึงสอนให้รู้ได้โดยง่ายก็มี โดยยากก็มี เป็นผู้สามารถจะรู้ได้ก็มี ไม่สามารถจะรู้ได้ก็มี เปรียบเหมือนดอกบัว 4 เหล่า เมื่อเป็นเช่นนั้น พระธรรมเทศนาคงไม่ไร้ผล จักยังประโยชน์ให้สำเร็จแก่คนทุกเหล่า เว้นแต่จำพวกที่มิใช่เวไนยสัตว์ที่เปรียบด้วยดอกบัวอันเป็นภักษาแห่งปลาและเต่า ฯ
ถาม พระพุทธองค์ตรัสรู้ธรรมพิเศษแล้ว ในพรรษาแรกเสด็จประทับอยู่ที่ไหน ? และทรงบำเพ็ญพุทธกิจไว้อย่างไร ?
ตอบ ประทับอยู่ ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน แขวงเมืองพาราณสี ฯ ได้ทรงบำเพ็ญพุทธกิจที่สำคัญไว้ดังนี้
- ทรงแสดงธรรมโปรดพระภิกษุปัญจวัคคีย์ให้ได้สำเร็จมรรคผลสูงสุด
- ทรงแสดงธรรมโปรดพระยสะพร้อมด้วยสหายอีก 54 คน จนสำเร็จพระอรหัตผลทั้งหมด
- ทรงแสดงธรรมโปรดบิดามารดาและภรรยาเก่าของพระยสะให้ได้ดวงตาเห็นธรรม แล้วแสดงตนเป็นอุบาสกอุบาสิกา ผู้ถึงพระรัตนตรัยก่อนกว่าชนทั้งปวงในโลก
- ทรงส่งพระอรหันตสาวก 60 องค์ ไปประกาศพระศาสนายังถิ่นต่างๆ เพื่อประโยชน์สุขแก่ชาวโลก ฯ
ปัญหาข้อที่ 4
ถาม พระพุทธองค์ทรงแสดงธรรมต่อไปนี้แก่ใคร ? ที่ไหน ?
- โอวาทปาฏิโมกข์
- เวทนาปริคคหสูตร
ตอบ
- โอวาทปาฏิโมกข์ แสดงแก่พระอรหันตขีณาสพ 1,250 องค์ ณ เวฬุวนาราม แคว้นมคธ
- เวทนาปริคคหสูตร แสดงแก่ทีฆนขปริพาชก ณ ถ้ำสุกรขาตา เขาคิชฌกูฏ แขวงเมืองราชคฤห์ ฯ
ถาม สถานที่ต่อไปนี้มีความเกี่ยวเนื่องกับพระพุทธองค์อย่างไร ?
- เวฬุวัน
- สาลวัน
ตอบ
- เวฬุวัน เป็นพระราชอุทยานของพระเจ้าพิมพิสาร ซึ่งทรงถวายเป็นที่ประทับของพระพุทธองค์พร้อมกับพระสงฆ์ เป็นสังฆารามแห่งแรก ฯ
- สาลวัน เป็นสถานที่แสดงธรรมโปรดสุภัททปริพาชกผู้เป็นปัจฉิมสักขิสาวก และเป็นสถานที่ปรินิพพาน ฯ
ปัญหาข้อที่ 5
ถาม พระราชาของแคว้นไหนที่นับถือพระพุทธศาสนาเป็นองค์แรก ? และทรงพระนามว่าอะไร ?
ตอบ พระราชาของแคว้นมคธ ทรงพระนามว่า พิมพิสาร ฯ
ถาม ความปรารถนาว่า “ขอให้ข้าพเจ้ารู้ทั่วถึงธรรมของพระอรหันต์” เป็นความปรารถนาของใคร ? และความปรารถนานั้นสำเร็จบริบูรณ์เมื่อไร ?
ตอบ ของพระเจ้าพิมพิสารครั้งยังทรงเป็นพระราชกุมาร ฯ สำเร็จบริบูรณ์ในวันที่ได้ฟังอนุปุพพีกถาและอริยสัจ 4 ที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงโปรด ณ สวนตาลหนุ่ม จนได้ดวงตาเห็นธรรม ฯ
ปัญหาข้อที่ 6
ถาม พระพุทธองค์ประทับจำพรรษาสุดท้าย ณ ที่ใด ?
ตอบ ณ บ้านเวฬุวคาม กรุงเวสาลี แคว้นวัชชี ฯ
ถาม พระองค์ทรงปลงอายุสังขารเมื่อใด ?
ตอบ เมื่อวันเพ็ญเดือน 3 คือ 3 เดือนก่อนเสด็จดับขันธปรินิพพาน ฯ
ปัญหาข้อที่ 7
ถาม เมื่อจะเสด็จดับขันธปรินิพพาน พระพุทธองค์ได้ประทานพระโอวาทเรื่องศาสดาแทนพระองค์ไว้อย่างไร ?
ตอบ ได้ประทานพระโอวาทว่า “ดูก่อนอานนท์ ธรรมก็ดี วินัยก็ดี อันใด อันเราได้แสดงแล้ว ได้บัญญัติแล้วแก่ท่านทั้งหลาย ธรรมและวินัยนั้น จักเป็นศาสดาแห่งท่านทั้งหลาย โดยกาลที่ล่วงไปแล้วแห่งเรา” ฯ
ถาม พระผู้มีพระภาคได้ตรัสถึงวิธีปฏิบัติต่อภิกษุผู้ถูกลงพรหมทัณฑ์ไว้อย่างไร ?
ตอบ ตรัสไว้ว่า “ภิกษุนั้นจะพึงปรารถนาเจรจาคำใด ก็พึงเจรจาคำนั้น ภิกษุทั้งหลายไม่พึงว่า ไม่พึงโอวาท ไม่พึงสั่งสอนเลย” ฯ
ศาสนพิธี
ปัญหาข้อที่ 8
ถาม วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา กำหนดไว้กี่วัน ? มีวันอะไรบ้าง ?
ตอบ มี 4 วัน คือ
- วันวิสาขบูชา
- วันอัฏฐมีบูชา
- วันมาฆบูชา
- วันอาสาฬหบูชา ฯ
ถาม วันแรม 8 ค่ำ เดือน 6 เป็นวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาอย่างไร ?
ตอบ เป็นวันอัฏฐมีบูชา คือวันคล้ายกับวันถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระ ฯ
ปัญหาข้อที่ 9
ถาม คำว่า “เจริญพระพุทธมนต์” กับ “สวดพระพุทธมนต์” ใช้ในพิธีต่างกันอย่างไร ?
ตอบ คำว่า “เจริญพระพุทธมนต์” ใช้ในพิธีมงคล ส่วนคำว่า “สวดพระพุทธมนต์” ใช้ในพิธีอวมงคล ฯ
ถาม จงเขียนคำอาราธนาพระปริตรมาดู
ตอบ
วิปตฺติปฏิพาหาย สพฺพสมฺปตฺติสิทฺธิยา
สพฺพทุกฺขวินาสาย ปริตฺตํ พฺรูถ มงฺคลํ ฯ
วิปตฺติปฏิพาหาย สพฺพสมฺปตฺติสิทฺธิยา
สพฺพภยวินาสาย ปริตฺตํ พฺรูถ มงฺคลํ ฯ
วิปตฺติปฏิพาหาย สพฺพสมฺปตฺติสิทฺธิยา
สพฺพโรควินาสาย ปริตฺตํ พฺรูถ มงฺคลํ ฯ
ปัญหาข้อที่ 10
ถาม คำว่า “เผดียงสงฆ์” หมายถึงอะไร ?
ตอบ หมายถึงการแจ้งความประสงค์ให้สงฆ์ทราบ ฯ
ถาม การกราบด้วยเบญจางคประดิษฐ์ หมายถึงอย่างไร ?
ตอบ หมายถึงการกราบพร้อมด้วยองค์ 5 คือให้หน้าผาก กับฝ่ามือสองข้าง เข่าสองข้างจดพื้น ฯ
