ปัญหาและเฉลยวิชาอนุพุทธประวัติ  นักธรรมชั้นโท พ.ศ. 2556

ถาม อนุพุทธบุคคล คือใคร ? มีความสำคัญอย่างไร ?

ตอบ อนุพุทธบุคคล คือ สาวกผู้ตรัสรู้ตามพระพุทธเจ้า ฯ มีความสำคัญ คือ อนุพุทธบุคคลเป็นสังฆรัตนะในรัตนะ 3 เป็นพยานยืนยันความตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า และเป็นกำลังใหญ่ของพระพุทธเจ้าในอันช่วยประกาศพระธรรมประดิษฐานพระพุทธศาสนาขึ้น เพื่อประโยชน์สุขแก่ชนเป็นอันมาก ฯ


ถาม พระศาสดาทรงแสดงอาทิตตปริยายสูตรโปรดพวกปุราณชฎิลเพราะเหตุไร ?

ตอบ เพราะเป็นพระสูตรที่เหมาะแกบุรพจรรยาของพวกปุราณชฎิล ผู้อบรมมาในการบูชาเพลิง ฯ


ถาม พระสาวกรูปใดได้รับยกย่องจากพระศาสดาว่าเป็นผู้กตัญญูกตเวที ? จงแสดงตัวอย่างมาสัก 2 เรื่อง

ตอบ

พระสาวกรูปใดได้รับยกย่องจากพระศาสดาว่าเป็นผู้กตัญญูกตเวที คือ พระสารีบุตรเถระ ฯ

ตัวอย่าง

เรื่องที่ 1 พระสารีบุตรนับถือพระอัสสชิเป็นอาจารย์ เมื่ออาจารย์อยู่ในทิศใด ก่อนจะนอน ท่านจะนมัสการและนอนหันศีรษะไปทางทิศนั้น

เรื่องที่ 2 พระสารีบุตรระลึกถึงอุปการะของราธพราหมณ์ที่เคยถวายภิกษาแก่ท่านทัพพีหนึ่ง ฯ


ถาม พระสาวกผู้บวชเพราะเบื่อหน่าย บวชเพราะเพื่อน คือใคร ?

ตอบ

  • บวชเพราะเบื่อหน่าย คือ พระยสะ พระมหากัสสปะ
  • บวชเพราะเพื่อน คือ พระภัททิยศากยะ พระวิมละ พระสุพาหุ พระปุณณชิ พระควัมปติ และเพื่อนชาวชนบทอีก 50 คน

ถาม อุปสมบทวิธีพิเศษด้วยการรับพระโอวาท 3 ข้อ และด้วยการรับครุธรรม 8 ข้อ ทรงประทานให้แก่ใคร ? และท่านนั้น ๆ ได้รับการยกย่องเป็นเอตทัคคะในทางไหน ?

ตอบ

  • การรับพระโอวาท 3 ข้อ ทรงประทานแก่พระมหากัสสปะ
  • การรับครุธรรม 8 ข้อ ทรงประทานแก่พระนางมหาปชาบดีโคตมี

ได้รับการยกย่องเป็นเอตทัคคะ ดังนี้

  • พระมหากัสสปะได้รับยกย่องเป็นเอตทัคคะในทางทรงธุดงคคุณ
  • พระนางมหาปชาบดีโคตมี ได้รับยกย่องเป็นเอตทัคคะในทางรัตตัญญู

ถาม พระมหากัจจายนะได้รับมอบหมายจากพระพุทธเจ้าให้ไปเผยแผ่พระพุทธศาสนาแทนพระองค์ ณ เมืองใด และได้ผลเป็นอย่างไร ?

ตอบ ณ เมืองอุชเชนี ฯ ได้รับผล คือ พระเจ้าจัณฑปัชโชตและชาวพระนครเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ฯ


ถาม ปัญหาว่า โลกคือหมู่สัตว์อันอะไรปิดบังไว้จึงหลงอยู่ในที่มืด ดังนี้ ใครเป็นผู้ถาม ? และพระศาสดาทรงพยากรณ์ว่าอย่างไร ?

ตอบ อชิตมาณพเป็นผู้ถาม ฯ ทรงพยากรณ์ว่า โลกคือหมู่สัตว์ อันอวิชชาคือความไม่รู้แจ้งปิดบังไว้จึงหลงดุจอยู่ในที่มืด ฯ


ถาม การทำสังคายนาก่อให้เกิดคุณประโยชน์แก่พระศาสนาอย่างไรบ้าง ?

ตอบ ให้เกิดคุณประโยชน์อย่างนี้ คือ กำจัดและป้องกันอลัชชีได้ ทำความเห็นพุทธศาสนิกให้ถูกต้องและปฏิบัติถูกต้องได้ และทำให้พระศาสนามั่นคงและแพร่หลายยิ่งขึ้น ฯ


ศาสนพิธี

ถาม ศาสนพิธีเล่ม 2 แสดงอุโบสถกรรมไว้กี่ประเภท ? อะไรบ้าง ?

ตอบ 3 ประเภท คือ สังฆอุโบสถ 1 ปาริสุทธิอุโบสถ 1 อธิษฐานอุโบสถ 1 ฯ


ถาม จงให้ความหมายของคำต่อไปนี้ การเข้าพรรษา การออกพรรษา ฯ

ตอบ

การเข้าพรรษา หมายถึง การที่ภิกษุผูกใจว่าจะอยู่ ณ ที่ใดที่หนึ่งตลอดเวลา 3 เดือนในฤดูฝน ไม่ไปค้างแรมให้ล่วงราตรีในที่แห่งอื่นระหว่างผูกใจนั้นเว้นแต่ไปด้วยสัตตาหกรณียะ ฯ

การออกพรรษา หมายถึง กาลที่สิ้นสุดกำหนดอยู่จำพรรษาของภิกษุตามพระวินัยบัญญัติ มีพิธีเป็นสังฆกรรมพิเศษโดยเฉพาะ เรียกโดยภาษาพระวินัยว่า ปวารณากรรม คือการทำปวารณาของสงฆ์ผู้อยู่ร่วมกันตลอดเวลา 3 เดือน ฯ