ธรรม 2

ธรรม คือ สภาวะหรือปรากฏการณ์ที่มีอยู่จริงตามธรรมชาติ เมื่อกำหนดด้วยความแตกต่างของธรรมที่ถูกยึดและธรรมที่ไม่ถูกยึด แบ่งเป็น 2 อย่าง คือ

1. อุปาทินนธรรม ธรรมที่ถูกยึด
2. อนุปาทินนธรรม ธรรมที่ไม่ถูกยึด

อุปาทินนธรรม

อุปาทินนธรรม แปลว่า ธรรมที่ถูกยึด หมายถึง ธรรมที่กรรมอันสัมปยุตด้วยตัณหาและทิฏฐิเข้ายึดครอง ได้แก่ นามขันธ์ 4 ที่เป็นวิบาก และรูปที่เกิดแต่กรรมทั้งหมด

ตัวอย่างของอุปาทินนธรรม

• รูปธรรม: การยึดติดในรูปกาย รูปร่าง หน้าตา ทรัพย์สิน สิ่งของ
• นามธรรม: การยึดติดในความคิด ความรู้สึก ความเห็น ความเชื่อ
• สภาพธรรม: การยึดติดในขันธ์ 5 เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ

ผลของการยึดติดในอุปาทินนธรรม

• ทำให้เกิดกิเลส ตัณหา ความทุกข์
• ทำให้ใจไม่สงบ ไม่มีความสุข
• ทำให้เกิดปัญหาต่างๆ ในชีวิต เช่น ความสัมพันธ์ที่ไม่ดี ปัญหาการเงิน ปัญหาสุขภาพ

อนุปาทินนธรรม

อนุปาทินนธรรม แปลว่า ธรรมที่ไม่ถูกยึด หมายถึง ธรรมที่กรรมอันสัมปยุตด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่เข้ายึดครอง ได้แก่ นามขันธ์ 4 ส่วนที่เหลือ ที่ไม่เป็นวิบาก รูปที่มิใช่เกิดแต่กรรม และโลกุตรธรรมทั้งหมด

ตัวอย่างของอนุปาทินนธรรม

• รูปธรรม: เข้าใจว่ารูปกาย รูปร่าง หน้าตา ทรัพย์สิน สิ่งของ ล้วนเป็นอนิจจัง ไม่เที่ยง เปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ
• นามธรรม: เข้าใจว่าความคิด ความรู้สึก ความเห็น ความเชื่อ ล้วนเป็นอนิจจัง ไม่เที่ยง เปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ
• สภาพธรรม: เข้าใจว่าขันธ์ 5 เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ล้วนเป็นอนิจจัง ไม่เที่ยง เปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ

ผลของการปล่อยวาง ไม่ยึดติด

• ทำให้ใจสงบ มีความสุข
• ทำให้เกิดปัญญา เข้าใจความจริงของชีวิต
• ทำให้สามารถแก้ปัญหาต่างๆ ในชีวิตได้อย่างมีประสิทธิภาพ