ปัญหาข้อที่ 1
ถาม ธรรมมีอุปการะมากมีอะไรบ้าง ? ที่ว่ามีอุปการะมากนั้นเพราะเหตุไร ?
ตอบ ธรรมมีอุปการะมากมี
- สติ ความระลึกได้
- สัมปชัญญะ ความรู้ตัว ฯ
ที่ว่ามีอุปการะมากนั้นเพราะทำให้เป็นผู้ไม่ประมาทในการทำกิจการงานใด ๆ และเป็นอุปการะให้ธรรมเหล่าอื่นเกิดขึ้น ฯ
ปัญหาข้อที่ 2
ถาม ในรัตนะ 3 พระธรรม ได้แก่อะไร ? ให้คุณแก่ผู้ปฏิบัติตามอย่างไร ?
ตอบ พระธรรม ได้แก่ พระธรรมวินัยที่เป็นคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ฯ ให้คุณแก่ผู้ปฏิบัติตาม คือ ย่อมรักษาผู้ปฏิบัติไม่ให้ตกไปในที่ชั่ว ฯ
ปัญหาข้อที่ 3
ถาม พระโอวาทของพระพุทธเจ้า หรือที่เรียกกันว่าหัวใจพระศาสนา มีกี่ข้อ ? อะไรบ้าง ?
ตอบ มี 3 ข้อ ฯ คือ
- เว้นจากทุกจริต คือประพฤติชั่วด้วยกาย วาจา ใจ
- ประกอบสุจริต คือประพฤติดีด้วยกาย วาจา ใจ
- ทำใจของตนให้หมดจดจากเครื่องเศร้าหมองใจ มีโลภ โกรธ หลง เป็นต้น
ปัญหาข้อที่ 4
ถาม ทุจริต คืออะไร ? ความเห็นว่าคุณของบิดามารดาครูบาอาจารย์ไม่มี บุญบาปไม่มี จัดเป็นทุจริตข้อไหน ?
ตอบ ทุจริต คือ ประพฤติชั่วด้วยกาย วาจา ใจ ฯ ความเห็นว่าคุณของบิดามารดาครูบาอาจารย์ไม่มี บุญบาปไม่มี จัดเป็นมโนทุจริต ฯ
ปัญหาข้อที่ 5
ถาม ไตรลักษณะ ได้แก่อะไรบ้าง ?
ตอบ ได้แก่
- อนิจจตา ความเป็นของไม่เที่ยง
- ทุกขตา ความเป็นทุกข์
- อนัตตตา ความเป็นของใช่ตน ฯ
ปัญหาข้อที่ 6
ถาม พรหมวิหาร 4 มีอะไรบ้าง ?
ตอบ มี เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา ฯ
ปัญหาข้อที่ 7
ถาม นักเรียนผู้ต้องการจะเรียนหนังสือให้ได้ผลดี จะนำอิทธิบาทมาใช้อย่างไร ?
ตอบ
ในเบื้องต้น ต้องสร้างฉันทะคือความพอใจในการศึกษาเล่าเรียนก่อน เมื่อมีความพอใจ จะเป็นเหตุให้ขยันศึกษาหาความรู้ที่เรียกว่าวิริยะ และเกิดความใฝ่ใจใคร่รู้สิ่งต่าง ๆ มากขึ้น ที่เรียกว่าจิตตะ และเมื่อเรียนรู้แล้วก็ต้องนำความรู้นั้นมาใคร่ครวญพิจารณาให้เข้าใจเหตุและผลอย่างถูกต้อง ที่เรียกว่า วิมังสา ดั่งนี้ก็จะประสบผลสำเร็จในการศึกษาเล่าเรียนได้ ฯ
คิหิปฏิบัติ
ปัญหาข้อที่ 8
ถาม ศีลที่คฤหัสถ์ควรรักษาเป็นนิตย์ มีอะไรบ้าง ?
ตอบ ศีลที่คฤหัสถ์ควรรักษาเป็นนิตย์ มี
- เว้นจากการฆ่าสัตว์
- เว้นจากการลักทรัพย์
- เว้นจากการประพฤติผิดในกาม
- เว้นจากการพูดปด
- เว้นจากการดื่มน้ำเมาคือสุราและเมรัย อันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท ฯ
ปัญหาข้อที่ 9
ถาม จงจับคู่ข้อทางซ้ายมือกับข้อทางขวามือให้ถูกต้อง
| ก. จะทำดีทำชั่ว ก็ต้องคล้อยตาม | 1. มิตรดีแต่พูด |
| ข. ป้องกันเพื่อนผู้ประมาทแล้ว | 2. มิตรหัวประจบ |
| ค. สงเคราะห์ด้วยสิ่งหาประโยชน์มิได้ | 3. มิตรมีความรักใคร่ |
| ง. ห้ามไม่ให้ทำความชั่ว | 4. มิตรมีอุปการะ |
| จ. ทุกข์ก็ทุกข์ด้วย สุขก็สุขด้วย | 5. มิตรแนะประโยชน์ |
ตอบ
- ข้อ ก คู่กับ ข้อ 2
- ข้อ ข คู่กับ ข้อ 4
- ข้อ ค คู่กับ ข้อ 1
- ข้อ ง คู่กับ ข้อ 5
- ข้อ จ คู่กับ ข้อ 3
ปัญหาข้อที่ 10
ถาม จงบอกโทษของการดื่มสุรามาสัก 3 ข้อ
ตอบ มีโทษดังนี้ (ให้ตอบเพียง 3 ข้อ)
- เสียทรัพย์
- ก่อการทะเลาะวิวาท
- เกิดโรค
- ต้องติเตียน
- ไม่รู้จักอาย
- ทอนกำลังปัญญา ฯ
