ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม  ธรรมศึกษาชั้นตรี พ.ศ. ๒๕๕๑

๑. ผู้ไม่รอบคอบทำงานผิดพลาด เพราะขาดธรรมหมวดไหน ?

ก. ธรรมมีอุปการะมาก
ข. ธรรมเป็นโลกบาล
ค. ธรรมอันทำให้งาม
ง. ธรรมเป็นเครื่องเจริญ

๒. สติ ควรใช้เมื่อใด ?

ก. ก่อนทำ พูด คิด
ข. ขณะทำ พูด คิด
ค. หลังทำ พูด คิด
ง. ในกาลทุกเมื่อ

๓. ข้อใด เป็นผลของสติและสัมปชัญญะ ?

ก. ให้เป็นคนรอบรู้
ข. ให้เป็นคนรอบคอบ
ค. ให้เป็นคนรอบด้าน
ง. ให้เป็นคนรอบจัด

๔. คนประมาท เพราะขาดธรรมอะไร ?

ก. สติ สัมปชัญญะ
ข. หิริ โอตตัปปะ
ค. ขันติ โสรัจจะ
ง. กตัญญูกตเวที

๕. อะไร บั่นทอนสติและสัมปชัญญะ ?

ก. ยาสูบ
ข. ยานัตถุ์
ค. ยาบ้า
ง. ยาชูกำลัง

๖. หิริ ตรงกับข้อใด ?

ก. ละอายเพื่อน
ข. ละอายใจ
ค. กลัวบาป
ง. กลัวถูกลงโทษ

๗. การก่อการร้ายเป็นเหตุให้โลกเดือดร้อน เพราะขาดธรรมข้อใด ?

ก. สติ สัมปชัญญะ
ข. หิริ โอตตัปปะ
ค. ฉันทะ วิริยะ
ง. ขันติ โสรัจจะ

๘. ยิ้มได้เมื่อภัยมา เป็นลักษณะของคนมีธรรมข้อใด ?

ก. สติ สัมปชัญญะ
ข. หิริ โอตตัปปะ
ค. เมตตา กรุณา
ง. ขันติ โสรัจจะ

๙. ข้อใด ไม่ใช่ลักษณะของขันติ ?

ก. ทนทำงาน
ข. ทนต่อคำด่า
ค. ทนเล่นเกมส์
ง. ทนเจ็บป่วย

๑๐. ผู้ทำอุปการะโดยไม่หวังสิ่งตอบแทน คือใคร ?

ก. เพื่อนสนิท
ข. ญาติสนิท
ค. บุตรธิดา
ง. บิดามารดา

๑๑. กตัญญูกตเวที หมายถึงใคร ?

ก. ผู้ทำคุณก่อน
ข. ผู้รู้จักตอบแทนคุณ
ค. ผู้ประพฤติดี
ง. ผู้มีความรับผิดชอบ

๑๒. ผู้รู้ดีรู้ขอบและสอนผู้อื่นให้ปฏิบัติตาม คือใคร ?

ก. พระพุทธเจ้า
ข. พระปัจเจกพุทธเจ้า
ค. พระอรหันต์
ง. สาวกของพระพุทธเจ้า

๑๓. ข้อใดเป็นคุณของพระธรรม ?

ก. แนะนำดี
ข. ชี้ทางสวรรค์
ค. ป้องกันอบาย
ง. ให้หายยากจน

๑๔. ข้อใดเป็นคุณของพระสงฆ์ ?

ก. ให้ร่ำรวย
ข. ให้มีความสุข
ค. สอนให้ทำความดี
ง. ไม่ให้ตกนรก

๑๕. การฝึกสมาธิ ชื่อว่าปฏิบัติตามโอวาทของพระพุทธเจ้าข้อใด ?

ก. เว้นทุจริต
ข. ประกอบสุจริต
ค. ทำใจให้ผ่องใส
ง. เว้นอบายมุข

๑๖. โอวาทของพระพุทธเจ้า ข้อว่าไม่ทำความชั่วทั้งปวง ตรงกับข้อใด ?

ก. ศีล
ข. สมาธิ
ค. ปัญญา
ง. ไตรสิกขา

๑๗. การประพฤติสุจริต ตรงกับข้อใด ?

ก. ทำดี
ข. พูดดี
ค. คิดดี
ง. ทำดี พูดดี คิดดี

๑๘. ความดีความชั่วต่างกันอย่างไร ?

ก. การกระทำ
ข. คำยกย่อง
ค. ผลที่ได้รับ
ง. กาลเวลา

๑๙. หมู่คณะแตกร้าว เพราะวจีทุจริตข้อใด ?

ก. พูดเท็จ
ข. พูดส่อเสียด
ค. พูดทำหยาบ
ง. พูดเพ้อเจ้อ

๒๐. คนไม่รู้จักพอในปัจจัย ๔ ตรงกับข้อใด ?

ก. คนมีโลภะ
ข. คนมีโทสะ
ค. คนมีโมหะ
ง. คนมีราคะ

๒๑. คนไม่รู้เหตุ ไม่รู้ผล ไม่รู้ดี ไม่รู้ชั่ว จัดเป็นคนเช่นไร ?

ก. คนมีราคะ
ข. คนมีโลภะ
ค. คนมีโทสะ
ง. คนมีโมหะ

๒๒. ข้อใด เป็นบัญญัติของสัตบุรุษ ?

ก. ศึกษาเล่าเรียน
ข. ประกอบสัมมาชีพ
ค. บำรุงบิดามารดา
ง. ปฏิบัติชอบ

๒๓. ข้อใด เป็นความหมายของคำว่าบุญ ?

ก. ชำระกิเลส
ข. ตัดกรรม
ค. ฝึกตน
ง. กำจัดภัย

๒๔. การบริจาคสิ่งของช่วยผู้ประสบภัย จัดเข้าในข้อใด ?

ก. ทานมัย
ข. สีลมัย
ค. ภาวนามัย
ง. อปจายนมัย

๒๕. คบคนดี ฟังวจีท่าน วิจารณ์ปฏิบัติ ตรงกับข้อใด ?

ก. วุฒิธรรม
ข. จักรธรรม
ค. อิทธิบาทธรรม
ง. สัปปุริสธรรม

๒๖. การตั้งตนไว้ชอบ หมายถึงประพฤติเช่นไร ?

ก. ถูกใจเรา
ข. ถูกกาลเทศะ
ค. ถูกใจเขา
ง. ถูกศีลธรรม

๒๗. ข้อใด ทำให้เกียรติยศดับสูญดุจจันทร์แรม ?

ก. อคติ ๔
ข. จักร ๔
ค. ปธาน ๔
ง. อิทธิบาท ๔

๒๘. ผู้ใหญ่วางตนอย่างไร จึงเป็นที่เคารพยกย่องของผู้น้อย ?

ก. เว้นอคติ
ข. เว้นพรหมวิหาร
ค. เว้นอิทธิบาท
ง. เว้นสังคหวัตถุ

๒๙. คนที่รักทำผิดไม่ลงโทษ จัดเข้าในข้อใด ?

ก. ภยาคติ
ข. ฉันทาคติ
ค. โทสาคติ
ง. โมหาคติ

๓๐. ความอยุติธรรมอันเกิดจากไม่รู้ข้อมูลที่แท้จริง ตรงกับข้อใด ?

ก. ฉันทาคติ
ข. โทสาคติ
ค. โมหาคติ
ง. ภยาคติ

๓๑. ข้อใดตรงกับภาวนาปธาน ?

ก. เพียรระวังมิให้บาปเกิดขึ้น
ข. เพียรละบาปที่เกิดแล้ว
ค. เพียรให้กุศลเกิด
ง. เพียรรักษากุศลมิให้เสื่อม

๓๒. สงบจิต พิชิตกิเลส หมายถึงอธิษฐานธรรมข้อใด ?

ก. สัจจะ
ข. จาคะ
ค. ปัญญา
ง. อุปสมะ

๓๓. นักกีฬาฝึกฝนประสบความสำเร็จ เพราะมีธรรมข้อใด ?

ก. จักร ๔
ข. อิทธิบาท ๔
ค. วุฒิ ๔
ง. ปธาน ๔

๓๔. เมตตา มีความหมายตรงกับข้อใด ?

ก. ปรารถนาให้เป็นสุข
ข. คิดช่วยให้พ้นทุกข์
ค. พลอยยินดี
ง. ไม่ยินดียินร้าย

๓๕. เห็นเพื่อนได้เหรียญทอง ควรเจริญพรหมวิหารข้อใด ?

ก. เมตตา
ข. กรุณา
ค. มุทิตา
ง. อุเบกขา

๓๖. ไม่เสียใจเมื่อผู้อื่นถึงความวิบัติ ชื่อว่าเจริญพรหมวิหารข้อใด ?

ก. เมตตา
ข. กรุณา
ค. มุทิตา
ง. อุเบกขา

๓๗. ความไม่สบายกายไม่สบายใจ ชื่อว่าทุกข์ เพราะเหตุใด ?

ก. ทนได้ยาก
ข. เห็นได้ยาก
ค. รักษาได้ยาก
ง. ติดตามได้ยาก

๓๘. กรรมข้อใด ห้ามสวรรค์ ห้ามนิพพาน ?

ก. อกุศลธรรม
ข. อนันตริยกรรม
ค. อาสันนกรรม
ง. อโหสิกรรม

๓๙. อนันตริยกรรม ๕ ให้ผลอย่างไร ?

ก. เกิดเป็นเปรต
ข. เกิดเป็นอสูรกาย
ค. ตกนรกอเวจี
ง. เกิดเป็นสัตว์เดรัจฉาน

๔๐. การพิจารณากรรมเนืองๆ มีประโยชน์อย่างไร ?

ก. บรรเทาความเห็นผิด
ข. บรรเทาความเมาในวัย
ค. บรรเทาความถือมั่น
ง. บรรเทาความเมาในชีวิต

๔๑. ได้รู้เรื่องใหม่ เข้าใจเรื่องเก่า บรรเทาสงสัย เป็นผลของอะไร ?

ก. ฟังธรรม
ข. คบสัตบุรุษ
ค. ทำบุญ
ง. บำเพ็ญภาวนา

๔๒. อยู่ให้เขาสบายใจ ไปให้เขาคิดถึง เพราะมีธรรมข้อใด ?

ก. พรหมวิหาร
ข. สาราณิยธรรม
ค. คารวะ
ง. สัปปุริสธรรม

๔๓. คนที่ใช้ชีวิตแบบพอเพียง ตรงกับหลักธรรมข้อใด ?

ก. ธัมมัญญุตา
ข. อัตถัญญุตา
ค. มัตตัญญุตา
ง. อัตตัญญุตา

๔๔. เมื่อประสบโลกธรรม ๘ ควรทำอย่างไร ?

ก. ยินดีในสิ่งที่ดี
ข. ไม่ยอมรับสิ่งร้าย
ค. รู้เท่าทันตามจริง
ง. ยอมรับทั้งดีทั้งร้าย

๔๕. บุญสำเร็จด้วยการช่วยขวยขวายในกิจที่ชอบ ตรงกับข้อใด ?

ก. อปาจยนมัย
ข. เวยยาวัจจมัย
ค. ธัมมเทสนามัย
ง. ธัมมัสสวนมัย

๔๖. มีสุขร่วมเสพมีทุกข์ร่วมด้าน เป็นลักษณะของมิตรประเภทใด ?

ก. มิตรมีอุปการะ
ข. มิตรแนะประโยชน์
ค. มิตรปฏิรูป
ง. มิตรมีความรักใคร่

๔๗. เพื่อนที่ดี ไม่ควรปฏิบัติต่อเพื่อนอย่างไร ?

ก. ตายแทนได้
ข. ตามใจทุกอย่าง
ค. คอยเตือนสติ
ง. ไม่มีความลับต่อกัน

๔๘. นิยมยกย่อง ปกป้องเชิดชูครู ไม่เจ้าชู้นอกใจ เป็นหน้าที่ของใคร ?

ก. สามี
ข. ภรรยา
ค. นาย
ง. ครูอาจารย์

๔๙. เมื่อแพ้ย่อมเสียดายทรัพย์ เป็นโทษของอบายมุขข้อใด ?

ก. ดื่มน้ำเมา
ข. เที่ยวกลางคืน
ค. เที่ยวดูการละเล่น
ง. เล่นการพนัน

๕๐. เกิดโรค ไม่รู้จักอาย ทอนกำลังสติปัญญา ตรงกับข้อใด ?

ก. ดื่มน้ำเมา
ข. เที่ยวกลางคืน
ค. เที่ยวดูการละเล่น
ง. เล่นพนัน