ปัญหาข้อที่ 1
ถาม ในครั้งพุทธกาล ชาวชมพูทวีปส่วนมากนับถือศาสนาอะไร ?
ตอบ ศาสนาพราหมณ์
ถาม ชนเหล่านั้นมีความคิดเห็น เรื่องความตาย และความเกิด โดยสรุปอย่างไร ?
ตอบ เห็นอย่างนี้ คือเห็นว่าตายแล้วเกิดอย่างหนึ่ง เห็นว่าตายแล้วสูญอย่างหนึ่ง
ปัญหาข้อที่ 2
ถาม กาฬเทวิลดาบส กราบที่พระบาทพระราชโอรสของพระเจ้าสุทโธทนะ เพราะเหตุไร ?
ตอบ เพราะเห็นพระราชโอรสนั้นมีลักษณะต้องด้วยตำรับมหาบุรุษลักษณะครั้นเห็นอัศจรรย์เช่นนั้นแล้วก็มีความเคารพนับถือจึงกราบที่พระบาทของพระราชโอรสนั้น
ถาม พระราชโอรสนั้น ประสูติได้ 5 วัน และ 7 วัน มีเหตุการณ์สำคัญอะไรเกิดขึ้น ?
ตอบ เมื่อประสูติได้ 5 วัน พระราชบิดาโปรดให้ชุมนุมพระญาติวงศ์และเสนามาตย์พร้อมกัน เชิญพราหมณ์ 108 คนมารับโภชนาหารแล้วทำมงคลรับพระลักษณะและขนานพระนามว่า “ สิทธัตถกุมาร ” เมื่อประสูติได้ 7 วัน พระนางเจ้ามายาผู้เป็นพระราชมารดาสิ้นพระชนม์
ปัญหาข้อที่ 3
ถาม อะไรเป็นมูลเหตุให้เจ้าชายสิทธัตถะเสด็จออกผนวช ?
ตอบ พระอรรถกถาจารย์แสดงตามนัยมหาปทานสูตรว่า ได้ทอดพระเนตรเห็นเทวทูตทั้ง 4 คือ คนแก่ คนเจ็บ คนตาย และสมณะ ทรงสังเวช เพราะได้ทอดพระเนตรเห็นเทวทูต 3 ข้างต้น ยังความพอพระหฤทัยในการออกผนวชให้เกิดขึ้น เพราะได้ทอดพระเนตรเห็นสมณะ
ถาม พระสิทธัตถะทรงบำเพ็ญทุกรกิริยา ด้วยวิธีอย่างไรบ้าง ?
ตอบ
- วิธีแรก ทรงกดพระทนต์ด้วยพระทนต์ กดพระตาลุด้วยพระชิวหา
- วิธีที่สอง ทรงผ่อนกลั้นลมอัสสาสะปัสสาสะ
- วิธีที่สาม ทรงอดพระกระยาหาร
ปัญหาข้อที่ 4
ถาม พระสิทธัตถะทรงบำเพ็ญเพียรอยู่เป็นเวลากี่ปีจึงได้ตรัสรู้ ?
ตอบ เป็นเวลา ๖ ปี
ถาม ในวันตรัสรู้ทรงอธิษฐานพระหฤทัยที่ใต้ต้นมหาโพธิ์ว่าอย่างไร ?
ตอบ ทรงอธิษฐานพระหฤทัยว่า ” ยังไม่บรรลุโพธิญาณเพียงใด จักไม่ลุกขึ้นเพียงนั้น เนื้อเลือดแห้งไป เหลือหนังหุ้มกระดูกก็ตาม “
ปัญหาข้อที่ 5
ถาม พระสิทธัตถะทรงผจญมารได้ชัยชนะด้วยบารมีธรรมอะไรบ้าง ?
ตอบ ด้วยบารมีธรรม 10 อย่าง คือ ทาน ศีล เนกขัมมะ ปัญญา วิริยะ ขันติ สัจจะ อธิษฐาน เมตตา อุเบกขา
ถาม จงให้ความหมายของคำว่า ปฐมเทศนา และมัชฌิมาปฏิปทา
ตอบ
- ปฐมเทศนา คือการแสดงธรรมครั้งแรก
- มัชฌิมาปฏิปทา คือข้อปฏิบัติอันเป็นทางสายกลาง
ปัญหาข้อที่ 6
ถาม คำว่า ” ที่นี่วุ่นวายหนอ ที่นี่ขัดข้องหนอ ” เป็นคำอุทานของใคร ? เพราะเหตุใดจึงอุทานเช่นนั้น ?
ตอบ ของยสกุลบุตร, เพราะเห็นอาการพิกลต่าง ๆ ของหมู่ชนบริวารที่นอนหลับ ไม่เป็นที่ตั้งแห่งความยินดีเหมือนเมื่อก่อน หมู่ชนบริวารเหล่านั้นปรากฏแก่ยสกุลบุตร ดุจซากศพที่ทิ้งอยู่ในป่าช้า ครั้นเห็นแล้วเกิดความสังเวชสลดใจ คิดเบื่อหน่าย จึงได้ออกอุทานเช่นนั้น
ถาม พระพุทธองค์ได้ตรัสถึงสาเหตุของแผ่นดินไหวไว้อย่างไรบ้าง ? จงบอกมา 5 สาเหตุ
ตอบ ตรัสถึงสาเหตุดังต่อไปนี้ (เลือกตอบเพียง 5 ข้อ)
- ลมกำเริบ
- ท่านผู้มีฤทธิ์บันดาล
- พระโพธิสัตว์จุติจากดุสิตลงสู่พระครรภ์
- พระโพธิสัตว์ประสูติ
- พระพุทธเจ้าตรัสรู้พระอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ
- พระพุทธเจ้ายังธรรมจักรให้เป็นไป
- พระพุทธเจ้าทรงปลงอายุสังขาร
- พระพุทธเจ้าปรินิพพานด้วยอนุปาทิเสสนิพพานธาตุ
ปัญหาข้อที่ 7
ถาม สังเวชนียสถาน 4 มีอะไรบ้าง ?
ตอบ มี
- สถานที่พระพุทธเจ้าประสูติ
- สถานที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้
- สถานที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนา
- สถานที่พระพุทธเจ้าปรินิพพาน
ถาม พระพุทธเจ้าทรงแสดงแก่พระอานนท์เกี่ยวกับการที่ภิกษุจะพึงปฏิบัติต่อสตรีไว้อย่างไร ?
ตอบ ทรงแสดงว่า ” ไม่เห็นเสียเลยดีกว่า ถ้าจำเป็นจะต้องเห็นก็อย่าพูดด้วย ถ้าจำเป็นจะต้องพูดก็ให้มีสติสำรวมระวังอย่าให้แปรปรวนไปด้วยราคะ “
ศาสนพิธี
ปัญหาข้อที่ 8
ถาม ศาสนพิธีมีกี่หมวด ? อะไรบ้าง ?
ตอบ มี 4 หมวดคือ
- หมวดกุศลพิธี ว่าด้วยพิธีบำเพ็ญกุศล
- หมวดบุญพิธี ว่าด้วยพิธีทำบุญ
- หมวดทานพิธี ว่าด้วยพิธีถวายทาน
- หมวดปกิณกะ ว่าด้วยพิธีเบ็ดเตล็ด
ถาม พิธีแสดงตนเป็นพุทธมามกะ หมายถึงอะไร ?
ตอบ หมายถึง การประกาศตนของผู้แสดงว่าเป็นผู้รับนับถือพระพุทธเจ้าเป็นของตน เป็นการแสดงตนให้ปรากฏว่า ยอมรับนับถือพระพุทธศาสนาประจำชีวิตของตน
ปัญหาข้อที่ 9
ถาม ในงานมงคลควรจุดเทียนน้ำมนต์เมื่อไร ?
ตอบ เมื่อพระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์ ถึงมงคลสูตร ขึ้นต้นบทว่า อเสวนา จ พาลานํ
ถาม จงอธิบายวิธีปฏิบัติในการประเคนของถวายพระ
ตอบ มีวิธีปฏิบัติดังนี้คือ
- พึงนำของที่จะประเคนเข้าไปให้ใกล้พระผู้รับประมาณหนึ่งศอก จะนั่งหรือยืน แล้วแต่สถานที่ที่พระนั่งอยู่นั้นจะอำนวย
- จับของที่จะประเคนด้วยมือทั้งสอง หรือมือเดียวก็ได้ ยกขึ้นให้สูงเล็กน้อยแล้วน้อมถวายพระ ซึ่งท่านจะยื่นมือทั้งสองออกมารับ หากว่าผู้ถวายเป็นสตรี พึงวางของลงบนผ้ากราบที่พระปูไว้ข้างหน้า เสร็จแล้วพึงไหว้หรือกราบก็เป็นอันเสร็จวิธีการประเคน การประเคนนี้ต้องแสดงออกด้วยความเคารพ ไม่ใช่เสือกไสให้ หรือทิ้งให้โดยไม่เคารพ อีกอย่างของที่จะประเคนนั้น ต้องเป็นสิ่งของที่คน ๆ เดียวพอยกได้อย่างธรรมดา ไม่ใช่ของหนักหรือใหญ่จนเกินไป
ปัญหาข้อที่ 10
ถาม ปาฏิบุคลิกทาน หมายถึงอะไร ?
ตอบ หมายถึง ทานที่ถวายเจาะจงเฉพาะรูปนั้นรูปนี้
ถาม สังฆทาน หมายถึงอะไร ?
ตอบ หมายถึง ทานที่ถวายไม่เจาะจงรูปใด มอบเป็นของกลางให้สงฆ์จัดเฉลี่ยกันใช้สอยเอง