อตฺตา สุทนฺโต ปุริสสฺส โชติ.
“ตนที่ฝึกดีแล้ว ย่อมเป็นแสงสว่างของบุรุษ”
(สัง. ส. 15/248)
บุคคลที่ฝึกฝนตนเองให้ดี ย่อมเป็นแสงสว่างนำทางชีวิต เปรียบเสมือนประทีปที่ส่องสว่างให้ตนเองและผู้อื่นพ้นจากความมืดมิดแห่งกิเลส
การฝึกตนมีหลากหลายวิธี แต่สามารถแบ่งออกเป็น 3 ด้านหลักๆ ดังนี้
- ศีล หมายถึง การรักษาศีล 5 เว้นจากอบายมุข ประพฤติตนอยู่ในกรอบของศีลธรรมและกฎระเบียบของสังคม
- สมาธิ หมายถึง การฝึกจิตให้สงบ ตั้งมั่น ไม่ฟุ้งซ่าน
- ปัญญา หมายถึง การพัฒนาความรู้ หมั่นเจริญวิปัสสนาเพื่อให้เข้าใจสรรพสิ่งตามความเป็นจริง ไม่ถูกอวิชชาครอบงำ
การฝึกตนให้ดี ย่อมนำไปสู่ผลลัพธ์ที่ดี ดังนี้
- มีความสุข : จิตใจสงบ มั่นคง ตนเองมีความสุข คนรอบข้างก็มีความสุข
- ประสบความสำเร็จ : ผู้ฝึกตนดีแล้วย่อมประสบความสำเร็จในสิ่งที่มุ่งหวัง
- เป็นที่รัก : ผู้ฝึกตนดีแล้ว ย่อมเป็นที่รักของคนทั้งหลาย
- เป็นผู้นำ : ผู้ฝึกตนดีแล้วย่อมสามารถเป็นผู้นำหรือเป็นที่พึ่งพาอาศัยของผู้อื่นได้
ตัวอย่างของบุคคลผู้ฝึกตนดีแล้วเป็นแสงสว่างให้แก่ผู้อื่น เช่น
- พระพุทธเจ้า: ทรงเป็นผู้ฝึกตนจนตรัสรู้พระอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ เป็นแสงสว่างนำทางพ้นทุกข์ให้แก่ชาวโลกทั้งหลาย
- พระอริยสงฆ์: เป็นผู้ปฏิบัติธรรมตามพระพุทธเจ้าจนสามารถบรรลุตามได้ เป็นแบบอย่างที่ดีให้กับพุทธศาสนิกชน
- บุคคลผู้ประพฤติดี: เป็นแสงสว่างนำทางให้กับตนเองและครอบครัว เป็นตัวอย่างที่ดีให้แก่บุคคลอื่นๆ